Türkiye`deki yabancı sermaye yatırımları ve İtalyan yabancı sermayesinin Türk ekonomisindeki yeri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Finansal Bilimler Fakültesi, Sigortacılık Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2005

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ÜMİT ALİ KAMİL ARISOY

Danışman: İDİL ÖZLEM KOÇ

Özet:

TÜRKİYE’ DE YABANCI SERMAYE VE İTALYAN SERMAYESİNİN TÜRK EKONONOMİSİNDEKİ YERİ YÜKSEK LİSANS TEZ İ Ekonomilerin üretimdeki temel sorunu üretim faktörlerinin yeterince ve ucuz şekilde teşekkül ettirilememesidir. Özellikle gelişmekte olan ve az gelişmiş ekonomiler için en çok sıkıntı çekilen üretim faktörü sermayedir. Bu sorunun aşılabilmesi için gerekli olan sermayenin dış ekonomilerden temin edilmesi gerekmektedir. Yabancı sermaye doğrudan yabancı sermaye yatırımı veya portföy yatırımı olarak ülkemize gelebilir. Türkiye, konumu gereği yabancı sermayeden iyi bir şekilde faydalanması gerekirken, yasal, ekonomik ve siyasi engeller sebebiyle bunu henüz gerçekleştirememiştir. 1950’ li yıllara kadar “millileştirme” hareketinin de etkisiyle yabancı sermaye sınırlı olarak ülkemize gelebilmiştir. 1950’ li yıllarda yabancı sermayeyi teşvik edici adımlar atılmış olsa da ülkede bulunan siyasi istikrarsızlık ve askeri müdahaleler yabancı sermayenin ülkemize gelirken ürkek davranması sonucunu ortaya çıkarmıştır. 1980’ li yıllara gelindiğinde ülkemizde liberal ekonomiye geçişle ilgili düzenlemeler ile ülkemize gerçek anlamda yabancı sermaye girişi başlamıştır. 1990’ dan itibaren başlayan yükselme trendi ile potansiyel düzeyine ulaşmamış olduğu düşünülse de yabancı sermaye akışının hızlandığı görülmektedir. İtalya ile Türkiye arasındaki ilişkiler oldukça eski yıllara dayanmaktadır. Bu çerçevede İtalya Türkiye’ nin özellikle dış ticaret açısından değerlendirildiğinde ilk sıralarda yer alan ticari ortaklarından biridir. İtalyan yatırımları Türkiye’ de özellikle hizmet ve imalat sanayinde önemli yere sahiptir ve İtalya’ dan gelen yatırımların büyük bir kısmı bu sektörlerde faaliyet göstermektedir. Türkiye’ de 249 firma ile faaliyetlerini sürdüren İtalyan Yabancı Sermayesi ülkemize 440.079.434 milyon TL’ lik yatırım yapmış olup bu yatırımla Türkiye’ ye yatırım yapan ülkeler arasında 7.sırada yer almaktadır. Son yıllarda artan ilişkiler ve ülkemize gelen yabancı sermayeyi gözönüne aldığımızda önümüzdeki günlerde AB üyeliği dolayısıyla benzer tecrubeleri yakın bir geçmişte yaşayan İtalya ile Türkiye arasında yaşanan yakın işbirliğinin daha da arttırılabileceği düşünülmektedir. Türkiye ve İtalya’ nın gerçek potansiyelleri kullanıldığında İtalya’ nın Türkiye’ deki yabancı sermaye yatırımlarının çok daha iyi konumlara gelebileceği söylenebilir. FOREIGN INVESTMENT AND ITALIAN INVESTMENT IN TURKISH ECONOMY DIGEST OF MASTER DEGREE THESIS The main problem of economies is that they can not compose of production factors cheaply and satisfactorily. To find the capital , one of the production factor, is difficult for the developing countries and less developed countries. To solve this difficulty, they find capital from foreign countries. Foreign investment enter our countries two ways direct investment or portfolio investment, respectively. Turkey has advantageous jeopolitic position for the foreign investment however , legal, economic and politic barriers prevent to benefit the foreign investment properly. The effect of nationalization in 1950’s, was limited the amount of foreign investment . Despite the fact that we took steps to promote the foreign investment, political instability and military interventions caused to foreign investor behave timidly, in 1950’s. The amount of foreign investment increased with liberal economic regulations in 1980’s. Inflow of foreign investment accelerated even if it did not reach potential level. At the beginning of the 1990’s, inflow of foreign investment entered to increasing trend. We can not say that foreign investment increased to potential level. But, we can say that inflow of foreign investment accelerated in 1990’s. Italy and Turkey have relations for years. Italy is on the top rows among the Turkey’ s trade partners. Italian investment is made in especially service and production sector. The number of Italian companies that operates in Turkey is 249. Total amount of investment is 440.079.434 million TRL Italian companies. Italy has seventh position among the countries that make investment in Turkey. The amount of the foreign investment is rising and Turkey prepare the discussion with EU. For the membership Italy has similar experience we can expect that Turkey and Italy develop relations much more than before. If Italy and Turkey use their potential Italian investment has better position in Turkey.