Kişilik hakkı ihlallerinde cevap ve düzeltme hakkı


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Hukuk Fakültesi, Özel Hukuk Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2010

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: DENİZ ŞANLI ACAR

Danışman: FULYA ERLÜLE

Özet:

TEZ İ Kişilik haklarının korunmasında kullanılan en önemli araçlardan birisi cevap ve düzeltme hakkıdır. Anayasa’mızın 32. maddesinde düzenlenen ‘’Düzeltme Ve Cevap Hakkı’’ kişileri şeref ve haysiyetlerine dokunan veya kendileriyle ilgili gerçeğe aykırı yayınlara karşı korumak amacıyla tanınan ve kanunla düzenlenmesi öngörülen Anayasal bir hak olarak karşımıza çıkmaktadır. Cevap ve düzeltme hakkının kişilik haklarını ve kamunun doğru, gerçek haber alma hakkını koruma fonksiyonu yanında basın özgürlüğünün kötüye kullanılmasını engelleme fonksiyonu da bulunmaktadır. Cevap ve düzeltme hakkı kişilik haklarının korunması ve basın özgürlüğünün kötüye kullanımını önlemek amacıyla, ilgili kişi ve kuruluşlara aynı araçlardan yararlanarak, düşünce açıklama, kendilerini savunma, yanlış açıklamaları düzeltme imkânı tanıyan bir haktır. Hukukumuzda cevap ve düzeltme hakkı bir bütün olarak ele alınmış ve tekzip kavramını da bünyesinde barındırmıştır. Bu çalışmada kişilik hakkı, cevap ve düzeltme hakkı, basın özgürlüğü kavramları ve hukuki nitelikleri açıklandıktan sonra uluslararası ve ulusal mevzuatta cevap ve düzeltme hakkına ilişkin düzenlemelere yer verilmiştir. İkinci bölümde uluslararası mevzuatta cevap ve düzeltme hakkı, uluslararası sözleşmelerden olan Uluslararası Düzeltme Hakkı Sözleşmesi, Avrupa Birliği Yönergeleri ve Avrupa Konseyi düzenlemelerinden olan Avrupa Sınırötesi Televizyon Sözleşmesi, İlke ve Tavsiye Kararları kapsamında incelenerek, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin konuya ilişkin kararına yer verilmiştir. Üçüncü bölümde ulusal mevzuatta cevap ve düzeltme hakkı, kitle iletişim aracına göre yazılı basın, görsel-işitsel basın ve internet ortamında yapılan yayınlar yönünden ayrı ayrı incelenmiştir. Bu çalışmada ulusal mevzuatta cevap ve düzeltme hakkının düzenlendiği yasalar arasındaki farklılıklar yargı kararları ile birlikte irdelenmiş, uluslararası mevzuata uyumun sağlanması ve ‘’cevap ve düzeltme hakkının’’ daha etkin kullanılması için mevzuatta yapılması gereken değişiklikler öneri olarak sunulmuştur. THESIS ABSTRACT One of the most important means employed in the protection of personal rights is the right to controvert and rebut. “Right to Controvert and Rebut” regulated in article 32 of our Constitution confronts us as a Constitutional right given and predicted to be enacted with the purpose of protecting people against publications affecting their honor and self-respect or false publications concerning them. The right to controvert and rebut has the function of preventing the abuse of press freedom besides function of protecting the personal rights and public’s right of correct and true information. In this study, the concepts and legal qualities of personal right, right to controvert and rebut, press freedom are explained and regulations related to the right to controvert and rebut in the international and national legislation are included. In the second chapter, the right to controvert and rebut in the international legislation, International Convention of Right To Rebut, which is an international convention studied in the scope of European Union Directives and Principles and Recommendations of European Cross-Border Television Convention, an European Council regulation, and the decision of European Court of Human Rights related to the matter is included. In the third chapter, the right to controvert and rebut in the national legislation is studied separately from the aspect of print media, audio-visual media and internet media according to mass communication means. In this study, differences between the laws where the right to controvert and rebut is regulated in the national legislation are considered in length by the court decisions, and the changes to be made in the legislation for compliance with the international legislation and more effective use of “right to controvert and rebut” are presented as proposals.