Birikimli hayat sigortası ile bireysel emeklilik sigortasının karşılaştırılması ve aktüeryal yapıları


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Finansal Bilimler Fakültesi, Aktüerya Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2004

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: PINAR YILMAZ

Danışman: SERPİL ERGÜN

Özet:

Hayat sigortaları; vefat, maluliyet ve belli bir süre sonunda hayatta kalma olasılıklarına karşı kişiye ya da kişi ölürse ailesine, ek gelir sağlamayı amaçlayan sigorta çeşididir. Korunma veya tasarruf ihtiyacını karşılayan hayat sigortası, sosyal refah düzeyinin yükselticisi olup, aynı zamanda ekonomik kalkınmayı sağlayan önemli bir etkendir. Bireysel emeklilik sigortası; kişinin aktif dönemi son bulup, emeklilik dönemi başladığında, katılımcının refah içinde yaşamasını sağlamak için, sosyal güvenlik sisteminin tamamlayıcısı olarak ortaya çıkan bir sigorta çeşididir. Çalışmada, birikimli hayat sigortası ile bireysel emeklilik sigortasının ortaya çıkma nedenlerine, tarihçelerine, zaman içindeki gelişimlerine, Dünyadaki ve Türkiye'deki konumlarına ve önemlerine değinilmiş, ayrıca bu iki sigorta çeşidinin amacı, katılımcıların hak ve yükümlülükleri, sigortaların mevzuatları ve yönetmelikleri, sağladıkları vergi avantajları, fon çeşitleri ve yönetimleri, sigorta şirketlerinin özellikleri, yapılan denetimler, ülke ekonomisine sağladıkları katkılar incelenmiştir. Sigorta çeşitlerinin sosyal ve ekonomik yönlerine değinilmesinin yanında, aktüeryal yapıları da incelenmiştir. Birikimli hayat sigortasının aktüeryal yapısının incelenmesinde, "A1967-70 Hayat Sigortaları Mortalite Tablosu ve (%4) Komütasyon Tabloları" kullanılarak prim hesaplamaları yapılmıştır. Bireysel emeklilik sigortasının aktüeryal yapısının incelenmesinde, "Emeklilik Dekrament Tablosu ve Maaş Skalası ve %4 Faiz Oranlı Mortalite Fonksiyonları" kullanılmıştır. Bireysel emeklilik sigortasında; ölüm ve programdan çekilme, maluliyet ve yaştan emeklilik gibi dört değişkenin her biri için ayrı tablolardan faydalanılmıştır. Aktüeryal yapılar fonlama sistemine ve katkı esaslı emeklilik programına göre hazırlanmıştır. Çalışma, birikimli hayat sigortası ile bireysel emeklilik sigortasının sosyal, ekonomik ve aktüeryal yapı olarak benzerliklerini ve farklılıklarını ortaya koyarak, bu iki sigorta çeşidinin rekabet halinde değil, birbirleriyle ilişkili olarak kabul edilmesi gerektiğini, hem sosyal güvenliğin eksiklerini hem de birbirlerinin eksiklerini tamamladıklarını ve bu şekilde sigortalılara ve ülke ekonomisine daha çok katkı sağlayabileceklerini göstermektedir. SUMMARY Life assurance is a protective contract covering the risk of death, sickness and disability by paying a certain amount of premium to the insurance companies. Its aim is to provide extra income to insured or her/his family. Life assurance provides people safety and it's an important factor increasing the economical and social welfare of the society. Private pensions insurance provide welfare to the people who want to live in safety. It's accepted to be complementary of social safety. Especially in Turkey, social safety is not sufficient for people, so they need other insurances that provide welfare to them. In this thesis, accumulated insurance and private pension insurance were observed. Their history, their progress, aims, insured's justice and responsibilities, their laws and regulations, their tax advantage, funds specialities, insurance companies' specialities, their significance in the world and in Turkey and their economical contributions were observed. Together alongwith these social and economical effects, their actuarial structures were observed. In accumulated actuarial structure; CSO 53-58 mortality table and life annuities were used. Mortality is the subject of life contingencies, a knowledge of which is fundamental to the actuary, is an application of mathematics dealing with calculations in respect of payment depending on human survivorship or death. Such calculations which usually include the element of compound interest as well as mortality are required in connection with life assurance, pension fund and friendly societies. A life annuity made at equal intervals during the lifetime of a given life. In private pension insurance's actuarial structure; decrement table, service table and salary scale, annuity table (for male and female) and pension fund tables were used. There are four variable values in pension fund tables and their tables are different. They are function for payments on death, ill-health retirement functions and age retirement functions. In Turkey contributions model is being used. When the pension benefit doesn't depend on salary, the contributions payable by the members of the fund will normally be afixed amount each year. This study's aim is to show the similarity and difference between accumulated insurance and private pension insurance and their connections. This study indicates that accumulated and private pensions insurance mustn't be seperated from each other. Because their aims are same and they mustn't be thought that to be rivals. These two insurances are to complete each one's missings, so they can provide contribution to economy and welfare to the people.