Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Özel Eğitim Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ELİF BİÇER
Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Oktay Sarı
Eş Danışman: Aydan Aydın
Özet:Bu araştırma, 2006-2007 doğumlu (2. ve 3. sınıflara devam eden) kaynaştırma eğitimi alan hafif düzeyde zihinsel engelli öğrenciler ile aynı yaş grubunda, aynı sınıfta eğitim gören normal gelişim gösteren öğrencilerin zihin kuramı performansları ile yürütücü işlev becerilerinin alt boyutlarından biri olan soyut düşünme becerileri performanslarının (RSPM puanları) ilişkisini belirlemeyi amaçlamaktadır. Tarama modeline uygun olarak düzenlenen bu genel amaç çerçevesinde aşağıdaki soruların cevapları verilmeye çalışılmıştı: 1. 2006-2007 doğumlu (2. ve 3. sınıfa devam eden) normal gelişim gösteren öğrencilerin zihin kuramı testleri puanları, ile yürütücü işlev becerilerinin alt boyutlarından biri olan soyut düşünme becerileri performansları (RSPM puanları) arasında anlamlı bir ilişki var mıdır? 2006-2007 doğumlu (2. ve 3. sınıfa devam eden) hafif düzeyde zihinsel engelli kaynaştırma öğrencilerinin zihin kuramı testleri puanları ile yürütücü işlev becerilerinin 1. alt boyutlarından biri olan soyut düşünme becerileri performansları (RSPM puanları) arasında anlamlı bir ilişki var mıdır? 2. 2006-2007 doğumlu (2. ve 3. Sınıfa devam eden) hafif düzeyde zihinsel engelli kaynaştırma öğrencileri ile normal gelişim gösteren öğrencilerin, zihin kuramı testleri puanları (Sally-Ann, Bonibon, Çikolata Testleri) farklılaşmakta mıdır? 3. 2006-2007 doğumlu hafif düzey zihinsel engelli kaynaştırma öğrencileri ile normal gelişim gösteren öğrencilerin yürütücü işlev becerilerinin alt boyutlarından biri olan soyut düşünme beceri performansları (RSPM puanları) farklılaşmakta mıdır? 4. 2006-2007 doğumlu (2. ve 3. Sınıfa devam eden) normal gelişim gösteren öğrencilerin zihin kuramı testleri puanları ve yürütücü işlev becerilerinin alt boyutlarından biri olan soyut düşünme becerileri performansları (RSPM puanları) öğrencinin cinsiyet, annenin eğitim durumu, babanın eğitim durumu, algılanan ekonomik düzey, kardeş sayısı, doğum sırası değişkenlerine göre farklılaşmakta mıdır? 1. 2006-2007 doğumlu (2. ve 3. sınıfa devam eden) hafif düzeyde zihinsel engelli kaynaştırma öğrencilerinin zihin kuramı testleri puanları ve yürütücü işlev becerilerilerinin alt boyutlarından biri olan soyut düşünme becerileri performansları (RSPM puanları) öğrencinin cinsiyet, annenin eğitim durumu, babanın eğitim durumu, algılanan ekonomik düzey, kardeş sayısı, doğum sırası, rehabilitasyon eğitimi değişkenlerine göre farklılaşmakta mıdır? Araştırmanın örneklemini, İstanbul ilinde Milli Bakanlığına bağlı ilkokullara devam eden, 2006-2007 doğumlu normal gelişim gösteren 38 çocuk ve aynı okulların bağlı oldukları Rehberlik Araştırma Merkezleri tarafından hafif düzey zihinsel engelli tanısı almış 38 kaynaştırma öğrencisi oluşturmuştur. Uygulama Üsküdar, Ümraniye ve Kadıköy ilçelerinde yapılmıştır. Araştırmada zihin kuramı becerilerini ölçmek için Sally-Ann (Birinci Düzey Yanlış İnanış), Bonibon Testi (2. Düzey Yanlış İnanış) ve Çikolata Testi (2. Düzey Yanlış İnanış) uygulanmıştır. Ayrıca Yürütücü işlev becerilerinin alt bileşenlerinden biri olan soyut düşünme performansları Raven Standart Progresif Matrisler Testi ile ölçülmüştür. Hafif düzeyde zihinsel engelli öğrenciler ile normal gelişim gösteren öğrencilerin zihin kuramı testleri puanları ve yürütücü işlev becerilerinin alt boyutlarından biri olan soyut düşünme performansına ilişkin toplanan verilerin analizleri SPSS 17 ile yapılmıştır. Araştırmanın birinci ve ikinci amacı ile ilgili analiz sonuçları incelendiğinde; normal gelişim gösteren öğrencilerin ve hafif düzeyde zihinsel engelli kaynaştırma öğrencilerinin zihin kuramı testleri puanları (Sally-Ann, Bonibon, Çikolata Testleri) ile yürütücü işlev becerilerinin alt boyutlarından biri olan soyut düşünme becerileri performansları (RSPM puanları) arasında pozitif yönde anlamlı ilişki olduğu bulunmuştur. Araştırmanın üçüncü ve dördüncü amaçları ile ilgili analiz sonuçları incelendiğinde; gruplar arasında anlamlı bir farklılık olduğu belirlenmiştir. Bu farkın normal gelişim gösteren öğrencilerin lehine olduğu ve normal gelişim gösteren öğrencilerin zihin kuramı testleri puanlarının (Sally-Ann, Bonibon, Çikolata Testi) ve yürütücü işlev becerilerinin alt boyutlarından biri olan soyut düşünme becerileri performanslarının (RSPM puanları) daha yüksek olduğu görülmüştür. Araştırmanın beş ve altıncı amaçları amaçları ile ilgili analiz sonuçları incelendiğinde; normal gelişim gösteren öğrencilerin; cinsiyet, anne-babanın eğitim düzeyi, kardeş sayısı ve doğum sırası değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık göstermediği belirlenmiştir. Sadece ekonomik düzey değişkenine göre orta ve üstü ekonomik düzeye sahip öğrencilerin lehine bir farklılığın mevcut olduğu görülmüştür. Hafif düzeyde zihinsel engelli kaynaştırma öğrencileri ile ilgili analiz sonuçları incelendiğinde; cinsiyet (kızların lehine), algılanan ekonomik düzey (üst ve orta düzeye sahip öğrencilerin lehine), anne-babanın eğitim düzeyi (ortaokul ve üstü eğitim alan grubun lehine), doğum sırası (ilk çocukların lehine) ve rehabilitasyon eğitimi alma durumu (rehabilitasyon eğitimi alan grubun lehine) değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık olduğu, ancak kardeş sayısın değişkeninde anlamlı bir farklılık olmadığı belirlenmiştir. Yürütücü işlev becerilerinin alt boyutlarından biri olan soyut düşünme becerilerinde cinsiyet, algılanan ekonomik düzey, doğum sırası ve rehabilitasyon eğitimi alma durumu değişkenine göre anlamlı bir farklılığa neden olduğu, diğer değişkenlerde anlamlı bir farklılığa neden olmadığı belirlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Zihin kuramı, yürütücü işlevler, soyut düşünme, ABSTRACT In this study, abstract thinking skills which constitutes one of the sub-components of the executive function skills and the theory of mind performances of the inclusive students with mild mental disabilities, born in 2006-2007 (2nd and 3rd graders) and of students with normal development in the same group of age at the same class have been investigated whether there are differences between the two groups of students. In the study designed in line with descriptive survey model, the following questions were asked within the scope of the overall objective of the study. 1. Is there a significant relationship between the theory of mind tests scores of the students showing normal development born in 2006-2007 (2nd and 3rd grader) and the performances of abstract thinking skills that is one of the dimensions of the executive function skills? 1. Is there a significant relationship between the theory of mind tests scores of the mild mental disabilities istudents born in 2006-2007 (2nd and 3rd grader) and the performances of abstract thinking skills that is one of the dimensions of the executive function skills? 2. Do the theory of mind tests scores of the students showing normal development and the mild mental disabilities inclusive students born in 2006-2007 (2nd and 3rd grader) differentiate? 3. Do the performances of abstract thinking skills that is one of the dimensions of the executive function skills of the students showing normal development and the mild mental disabilities inclusive students born in 2006-2007 (2nd and 3rd grader) differentiate? 4. Do the theory of mind tests scores and the performances of abstract thinking skills that is one of the dimensions of the executive function skills of the students born in 2006-2007 (2th and 3rd grader) showing normal development differentiate according to the variables such as the child’s, sex, mother’s educational status, father’s educational status, perceived economic level, number of siblings, birth order? 5. Do the theory of mind each theory of mind tests scores and the performances of abstract thinking skills that is one of the dimensions of the executive function skills of the mild mental disabilities inclusive students born in 2006-2007 (2th and 3rd grader) differentiate according to the variables such as the child’s, sex, mother’s educational status, father’s educational status, perceived economic level, number of siblings, birth order? The subjects of the study are 38 students attending primary state schools in İstanbul, born in 2006-2007 showing normal development and also 38 inclusive students who have been diagnosed with a mild mental disability by Guidance and Research Centers that are affiliated to the same schools. The study was conducted in Üsküdar, Ümraniye, and Kadıköy districts. In order to measure theory of mind skills in the research, Sally-Ann (First-order false belief tasks), Smarties Test (Second-order false belief tasks) and Chocolate Test (Second-order false belief tasks) were applied. Moreover; abstract thinking skills that is one of the sub-components of executive function skills were measured by using the Raven’s Standard Progressive Matrices Test. Data analysis related to theory of mind tests scores and executive function performances of inclusive students with mild mental disabilities and students showing normal development were collected by using SPSS17. While examining data analysis related to the first and second objectives of the study, it has been founded that there was a significant relationship between theory of mind tests scores (Sally-Ann, Smarties Test, Chocolate Test) and abstract thinking performance that is one of the sub-components of executive function skills of inclusive students with mild mental disabilities and students showing normal development. While examining data analysis related to the third and fourth objectives of the study, it was discovered that there was a significant difference between groups. It has been observed that this difference was in the favor of students showing normal development and students showing normal development showed higher performance on theory of mind tests performances (Sally-Ann, Smarties Test, Chocolate Test) and abstract thinking skills that is one of the dimensions of the executive function skills than the mild mental disabilities inclusive students. While examining data analysis related to the fifth and sixth objectives of the study, it has been observed that there was no significant difference between students showing normal development in terms of the variables like gender, parents’ educational level, number of siblings and birth order of the individuals, only there was a significant difference in terms of economic level variable, in the favor of students who has middle or higher economic level. Moreover, while examining abstract thinking skills that is one of the dimensions of the executive function skills, it was determined that there was no significant difference in terms of any variables. While examining data analysis related to inclusive students with mild mental disabilities, it was discovered that there were significant difference in terms of the gender (in the favor of girls); the economic level (in favor of students who have middle or higher economic level); the parents’ educational level (in the favor students whose parents’ educational level is middle school or higher); the birth order (in the favor of first child); the rehabilitation training (in the favor of student who take rehabilitation training); however, there was no significant difference in terms of number of siblings. While examining data analysis related to abstract thinking skills that is one of the dimensions of the executive function skills, it was determined that there was a significant difference in terms of the gender, the birth order, the rehabilitation training, there was no significant difference in terms of other variables. Key Words: Theory of mind, executive functions, abstract thinking,