Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2006
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Vahdettin Yaşar
Danışman: AHMET ŞİRİN
Özet:Bu çalışmada, denetim odağı ile iki farklı okulda okuyan öğrencilerin belirli kişilik özellikleri arasındaki ilişki araştırılmıştır. Birinci okul türü Genel Liselerinin sayısını simgelemektedir, Endüstri Meslek Liselerinin sayısı diğer okul türünü simgelemektedir. Bu türdeki okullar Türk Eğitim sisteminde Örgün Okullar olarak sınıflandırılmaktadır. Araştırmada kullanılan Denetim odağı Ölçeği, Rotter tarafından geliştirilmiştir. Rotter’ın Denetim Odağı Ölçeğini Türkçeye İhsan Dağ uyarlamıştır. Kişilik değerlendirmesi amacıyla standardizasyonu Savran (1993) tarafından yapılmış olan Sıfat Tarama Listesi bazı kişilik özelliklerinin değerlendirilmesi amacıyla kullanılmıştır. Çalışma 2005–2006 eğitim-öğretim yılının ikinci döneminde gerçekleştirilmiştir. Örneklem grubu 363 kişiden oluşmaktadır, bunların 165’i kız, 198’i erkektir. Genel Lise öğrencilerinin sayısı 249’dir. Bunların 102’si erkek, 147’si kızdır. Endüstri Meslek Lisesi öğrenci sayısı 114’tür. Bunların 96’sı erkek, 18’i kızdır. Katılımcıların yaşları 16–18 arasında değişmektedir. Araştırma verilerinin istatistiksel analizleri “SPSS 11,5” programı kullanılarak, araştırmacı tarafından bilgisayar ortamında yapılmıştır. Araştırma verilerinin analizleri sonucunda elde edilen bulgulara tablolar halinde verilmiştir. Elde edilen bazı sonuçlar aşağıdadır: 1. Genel lise öğrencilerinin Rotter Denetim Odağı Ölçeği puanları ile ACL kişilik özelliklerinden olan başarma, başatlık, özgüven ve yaratıcılık alt boyutları arasında anlamlı ilişki bulunmuştur. 2. Endüstri Meslek Lisesi öğrencilerinin Rotter Denetim Odağı Ölçeği puanları ile ACL kişilik özellikleri arasında anlamlı ilişki bulunmamıştır. 3. Öğrencilerin devam ettikleri okul ile bir kişilik özelliği olarak yaratıcılık arasında Endüstri Meslek Lisesi öğrencileri lehine farklılık bulunmuştur. 4. Genel lise ve Endüstri Meslek Lisesi öğrencilerinin Rotter denetim odağı ölçeği puanları ile cinsiyet, okul türü, öğrencilerin okudukları bölüm, ailelerin sosyo ekonomik düzeyi ve algılanan ebeveyn tutumları değişkenleri arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Anahtar Kelimeler: Denetim odağı, kişilik özellikleri. ABSTRACT In this study, the locus of control and the relationship between the students’ personality characteristics in two different school types was investigated. First type of school represented the number of High Schools. The number of Vocational Schools represented the other school type. These types of schools are classified under the formal ones in Turkish Educational System. Locus of Control Inventory was developed by Rotter. Rotter’s Locus of control criterion was adapted to Turkish by İhsan Dağ. Adjective Checklist (ACL) standardized by Savran (1993) as a personality measure was used to evaluate some personality characteristics. The study was realized at the second semester of 2005–2006 academic year. The sample consisted of 363 subjects. 165 of subjects were female and 198 of subjects were male. The number of High school students was 249. 102 of them were male and 147 were female. The number of Vocational School students was 114. 96 of them were male and 18 of them were female. The data was calculated by using SPSS 11.5. The results were presented as table for every interest area. The followings were concluded: 1. A meaningful relationship was found between high school students’ Rotter Locus of control criterion points and ACL personality characteristics namely success, dominance, self-confidence and creativity. 2. Among students having education at Vocational High schools a meaningful relationship was not found between Rotter’s Locus of control criterion points and ACL personality characteristics. 3. There was found a difference between a personality characteristic of creativity and the type of school students having education on the behalf of Vocational High School students. 4. A meaningful relationship was found between High School and Vocational High School students’ Rotter’s Locus of control criterion points and sex, school type, branch of study, socioeconomic level and perception of parents’ attitudes. Key Words: Locus of control, personality characteristics and students.