Erkek Üniversite Öğrencilerinin Sağlık Okuryazarlığı Ve Kendi Kendine Testis Muayenesi Konusundaki Bilgi, Uygulama Ve İnançları


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Abdülkadir Yeşilbaş

Danışman: Kamer Gür

Özet:

Amaç: Bu çalışmanın amacı; erkek üniversite öğrencilerinin sağlık okuryazarlığı ve kendi kendine testis muayenesi hakkındaki bilgi, uygulama ve inançları belirlemektir. Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı- ilişki arayıcı türdeki bu çalışma; İstanbul’daki çeşitli devlet ve vakıf üniversitelerinde öğrenim gören ve devlete ait bir yurtta barınan erkek öğrenciler ile gerçekleştirildi. Çalışma gönüllü 680 kişiyle gerçekleştirildi. Veri toplama araçları; Birey Tanıtım Formu, Champion’un sağlık inanç modeli ölçeği (CSİMÖ) ve Türkiye sağlık okuryazarlığı ölçeği-32 (TSOY- 32)’dir. Veriler; ortalama, standart sapma, frekans, Shapiro Wilks testi, Student t testi, Pearson korelasyon analizi, güvenilirlik için Cronbach’s alpha katsayısı ile test edildi. Anlamlılık p<0,05 düzeyinde değerlendirildi. Bulgular: Katılımcıların yaş ortalaması 20,23±1,58’dir. Daha önce testis kanserini duyanların oranı %49,9; KKTM’yi duyanların oranı %13,5; KKTM yapmayı bilenlerin oranı %7,4’tür. Öğrencilerin %41,9’unun sorunlu-sınırlı sağlık okuryazarlığı düzeyinde olduğu bulundu. Sağlık okuryazarlık düzeyi arttıkça CSİMÖ yararlar, öz etkililik alt boyut puanları artmakta ve engeller puanı azalmaktadır (p<0,05). Sonuçlar: KKTM’yi duyma ve KKTM yapma oranları oldukça düşük bulunmuştur. Çalışmada sağlık okuryazarlık düzeyinin düşük olduğu tespit edilmiştir. Sağlık okuryazarlık düzeyi arttıkça KKTM’ye yönelik yarar ve öz etkililik algısı artmakta ve engel algısı azalmaktadır. -------------------- Aim: Objective of this research is that determining health literacy in male university students and their knowledge, practice and beliefs about testicular self examniation. Materials and method: This study is descriptive correlated and conducted with male students who study in various state and private universities and live a government dormitory. The study included 680 volunteered participants. Sample selection is not applied. All of the students in the dormitory is targeted. Data collection tools are; individual introduction form, Champion Health Belief Model Scale (CHBMS), Turkey Health Literacy Scale-32. Datas were tested using average, standard deviation, frequency, Shapiro Wilk test, student's -t test, Pearson Correlation Analysis and Cronbach’s alpha coefficient for reliability. The level of significance was accepted at the level of p<0, 05 Findings: The mean age of participants are 20,23±1,58. The ratio of people who heard testicular cancer is %49,9; who heard testicular self-examination is %13,5, who knows how to do testicular self-examination is %7,4. The ratio of students that had problematic-limited health literacy level are %41,9. While the level of health literacy increases CHBMS’s benefits and self-effectiveness point increases, and obstacle points decreases. Results: The ratio of heardness of testicular self examination, and examining testicles himself are found quite low. Health literacy level detected very low. While Health literacy level increases TSE benefits and perception of self effectiveness increases, perception of obstacle decreases.