Anne karnından ölçülen sinyal kayıtlarından fetal elektrokardiyogram sinyallerinin tespit edilmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Elektrik - Elektronik Mühendisliği Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: YASEMİN KÖYLÜ

Danışman: Ulvi Başpınar

Özet:

ÖZET
ANNE KARNINDAN ÖLÇÜLEN SİNYAL KAYITLARINDAN FETAL
ELEKTROKARDİYOGRAM SİNYALLERİNİN TESPİT EDİLMESİ
Fetal elektrokardiyogram (fEKG), hamilelik sırasında fetüsün durumu hakkında hayati
bilgiler içeren bir sinyaldir. Fetal kalbin elektriksel aktivitesini yansıtır ve hamilelik
döneminde izlenip analiz edilmesi oldukça önemlidir. Fetal durumun değerlendirilmesi
fetal kardiyak aktivitenin izlenmesi ile gerçekleştirilmektedir Fetüsün gelişim döneminde
fetal elektrokardiyogram bozukluklarının erken teşhisi ileri dönemlerde oluşabilecek
kalıcı hastalıkları önlediğinden dolayı önem teşkil etmektedir. Fetal EKG’nin doğru bir
şekilde çıkartılabilmesi için anne karnından alınan sinyallerin uygun bir şekilde işlenmesi
gerekmektedir. Bu işlem yapılırken birden fazla engel ile karşılaşılabilir. Öncelikle fetal
EKG’nin anne EKG’ye göre daha düşük bir genliğe sahip olması fetal EKG sinyalinin
görünürlüğünü zorlaştırır. Ayrıca anne karın sinyali içerisinde diğer fizyolojik işaretler
ve gürültüler de fetal EKG sinyalinin çıkartılmasında güçlük sağlayabilir. Tez çalışması
kapsamında öncelikle veri tabanında alınan maternal EKG ve fetal EKG sinyalleri
karıştırılarak Bağımsız Bileşen Analizi yöntemi ile fetal EKG’nin çıkartılması
amaçlanmıştır. Daha sonra veri tabanından alınan anne karnından ölçülmüş orijinal
sinyaller üzerinde çalışmada belirlenen sinyal işleme teknikleri ile ayrıştırma işlemi
gerçekleştirilmiştir. Orijinal verilerin ayrıştırılması için sırası ile Sonlu Dürtü Yanıtı
Filtre, Bağımsız Bileşen Analizi ve Grupsal Ampirik Tabanlı Gürültü Arındırma Tekniği
yöntemleri kullanılmıştır. Çalışmada ayrıştırılan EKG sinyallerinin tepe noktalarının
tespiti için Pan & Tompkins algoritmasına başvuruldu. Çalışmada sunulan algoritmalar
karışım sinyallerini ayrıştırmasında %100 başarı sağlamış, orijinal verilerin
ayrıştırılmasında ise fetal EKG’yi %95,23 oranla başarılı bir şekilde çıkarmıştır.