Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2013
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: AYDIN DOĞAN
Danışman: MÜNEVVER ÇETİN
Özet:Araştırmanın amacı: araştırmacı tarafından geliştirilen Eğitimsel Hesap Verebilirlik Ölçeği ve istatistiksel analizler kullanılarak; • Genel ve Özel Liselerde çalışmakta olan öğretmen ve yöneticilerin görev yapmakta oldukları kurumlara dair eğitimsel hesap verebilirlik kavramına ilişkin düşüncelerinin belirlenmesi, • Genel ve özel ortaöğretim kurumlarında çalışan katılımcıların (öğretmen ve yöneticilerin) eğitimsel hesap verebilirliğe ilişkin görüşleri arasındaki ilişkinin tespit edilmesi, • Katılımcıların demografik özellikleriyle eğitimsel hesap verebilirliğe ilişkin görüşleri arasındaki ilişkinin saptanmasıdır. Araştırma; özel ve genel liselerde çalışan öğretmenlerin, geliştirilen ölçeğin değerlendirme, paydaş katılımı ve şeffaflık, eğitimsel sosyal sorumluluk, geribildirim, alt boyutlarında eğitimsel hesap verebilirliğe ilişkin görüşleri arasında farklılık olup olmadığını tespit etmek amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. İstanbul’un 16 ilçesinden 32 Özel ve Genel Lise’de çalışmakta olan ve Random Metoduyla seçilen katılımcılara (N=391) “Eğitimsel Hesap Verebilirlik Ölçeği (EHÖ)” uygulanmıştır (α=.989). Toplanan veriler SPSS istatistik programı aracılığıyla, değişkenler arasında istatistiksel olarak ilişki olup olmadığı ve anlamlılık düzeyi açısından incelenmiştir. Bu çalışmanın evreni İstanbul İlindeki tüm özel ve genel liseler, örneklemi ise 16 ilçede Random Metoduyla seçilen öğretmen ve yöneticilerdir. Önce literatür taraması yapılmak suretiyle anket oluşturulup, 101 kişilik bir grupta uygulanmış, ardından faktör analizleri yapılarak ölçek oluşturulmuştur. Ele edilen ölçek daha sonra Random Metoduyla seçilen 391 öğretmen ve eğitim yöneticisine uygulanmıştır. Ortaöğretim Kurumları Hesap Verebilirlik Ölçeği’nin tüm alt boyutlarında, özel liselerin genel liselerden daha hesap verebilir olduğu tespit edildi. Bu bağlamda özel liseler genel liselerle kıyaslandığında; Özel liselerin, daha fazla değerlendirmeye tabi tutulduğu, daha katılımcı ve daha şeffaf süreçlere sahip oldukları, sorumluluklarını daha fazla yerine getirdikleri, veli, öğretmen ve öğrenciler gibi paydaşların dilek ve şikâyetlerine daha duyarlı oldukları saptandı. Çalışma sonucu, eğitim kurumlarının eğitim ve sosyal sorumluluk konularında geliştirdikleri faaliyetlerin, paydaşların katılımlarını arttırdığı görülmüştür. Araştırma sonuçları ışığında: okullarda salt yöneticilerin sorumluluğu olarak algılanan denetimin ve eğitimsel hesap verebilirliğin tüm çalışanların ortak sorumluluğu olduğu konusunda farkındalık geliştirilebilmesi için denetim faaliyetlerinin nitelik ve nicelik bakımından yeniden düzenlenmesi gerektiği görülmektedir. Anahtar kelimeler: Eğitim, hesap verebilirlik, öğretmen görüşü Title: Analysing the Educational Accountability Related Opinions of Teachers and Administrators Working in High Schools. Objectives of the research; applying the Scale for Educational, developed by the researcher, and doing statistical analyses, are: • determining what the educational accountability related opinions of the teachers and administrators working in private and public high schools in İstanbul are; • finding out whether there is statistical relation between the educational accountability related opinions of the participants (teachers and administrators) working in private and public high schools; • describing the statistical relation between participants’ demographic characteristics and their educational accountability related opinions; This research is a descriptive study aiming to depict if there is statistical relation between teachers’ and administrators’ educational accountability related opinions in the sub dimensions of the scale; ‘evaluation’; ’share holder participation and transparency’; ‘educational- social responsibility’; ‘complaint and feedback’ subscales of the Educational Accountability Scale. The Scale for Educational Accountability (EAS) was applied to randomly chosen teachers and administrators (N=391) working in public and private schools in 16 provincials in Istanbul (α=.989). Data collected were analysed with SPSS statistics program and, the relations between variables were analysed to see whether they are statistically significant, if significant, to determine the level of significance. The universe of this study is the public and private high schools in İstanbul, and sample of the study is the randomly chosen tachers and educational administrators working in 16 provincials in İstanbul. The questionnaire formed after the literature review was applied to a group of 101 teachers and administrator. Then after the detailed factor analyses the scale of educational accountability was formed. The scale afterwards was applied to 391 randomly chosen teachers and administrators. For all subscales of educational accountability, private high schools were found to be more accountable than public high schools. Thus, compared to public high schools, it was seen that: private high schools were evaluated more frequently; equipped with more participatory and transparent processes; more responsible; and more responsive to share holders’ -like teachers, students or parents- demands and complaints. From the results of the research; it was seen that social and educational projects developed by schools increased share holders’ participation. In the light of the research results: it is seen that the evaluation activities, taken as a part of administrative responsibility only, needs redesigning to raise awareness that it is a mutual responsibility of all employees. Key words: Education, accountability, teachers’ opinions