Kuramda ve uygulamalarda idarenin tehlike sorumluluğu esası


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 1999

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Ergün Şahin

Danışman: TURAN YILDIRIM

Özet:

İdare görevini yerine getirirken yapmış olduğu işlem, eylem ve faaliyetleri yada araç ve gereçleri ile birey veya topluluklara zarar verebilir. İşte bu zararların tazmin edilmesi de idarenin sorumluluğu kavramını ortaya çıkarır. Bir gerçek veya tüzel kişinin hukuk kurallarına aykırı eylem veya işleminin neden olduğu zararlara katlanmasına sorumluluk denir. Sorumluluk gerçek veya tüzel kişinin tazminat ödemeye, bir şey yapmaya veya bir şeyi iade etmeye mecbur edilmesi şeklinde sonuçlanır. Türk pozitif hukukunda Anayasa, idarenin her türlü eylem ve işlemlerinden doğan zararlardan dolayı sorumlu olduğunu belirtmişse de, kanunlarda bu sorumluluğun koşullarını, sorumluluğa yol açan olgular ve sorumluluğu azaltan ya da kaldıran nedenler gibi sorumluluğun esasına ilişkin konularda boşluk bırakılmış bu boşluğun giderilmesi görevi yargı içtihatlarına ve öğretiye bırakılmıştır. İdarenin bazı araç ve gereçleri ile faaliyetleri niteliği gereği tehlikelidirler. İdare, bunlar tehlikeli olsa da kamu hizmetlerini yerine getirmek için, bu tehlikeli araç ve gereçleri kullanmak ya da tehlikeli faaliyetlerde bulunmak zorundadır. Bunun sonucunda da kişilere zarar verilebilir. Çalışmamız, idarenin bu tehlikeli araç ve gereçleri ile veya tehlikeli faaliyetleri sonucu kişilere ve topluluklara verilen zararların tazminini kapsar. Çalışmamız iki bölümden oluşmaktadır. İlk Bölümde genel olarak sorumluluk kavramı ve tehlike sorumluluğu kavramına değinildikten sonra,bu bölümde özel hukuktaki tehlike sorumlulukları ve idare hukukundaki tehlike sorumluluğunu doğuran nedenler ile mukayeseli hukukta ve tarihsel gelişim içinde tehlike sorumluluğunun şartları anlatıldı. İkinci bölümde ise uygulamada tehlike sorumluluğu kavramı altında, idarenin tehlikeli araç ve gereçleri ile faaliyetlerinden doğan zararlar ile mesleki risk ilkesi anlatıldı.