Güvenlik kültürünün iki farklı ülkede karşılaştırılması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Sertaç Temur

Danışman: BÜLENT MERTOĞLU

Özet:

ÖZET GÜVENLİK KÜLTÜRÜNÜN İKİ FARKLI ÜLKEDE KARŞILAŞTIRILMASI Türkiye iş kazalarının meydana gelmesi bakımında günümüzde dünyada 3. sırada Avrupa’da ise 1. sırada yer almaktadır. İş kazalarının %98’inin önlenebilir iş kazaları olduğunun, %2’lik kısmın ise doğal afetler sonucu meydana gelen iş kazalar olduğu yapılan araştırmalarda görülmektedir. Önlenebilir iş kaza oranının %88’inin tehlikeli hareket sonucu yani dolaylı olarak çalışanın kendi bilinci ve sorumluluğuyla meydana geldiğinin; geriye kalan %10’luk kısmın ise teknoloji kaynaklı nedenlerden meydana geldiği araştırmalarca belirtilmiştir. Bu çalışmada amaç, Türkiye Cumhuriyeti ve Çekya arasındaki kişilerin bireysel güvenlik olgusu, güvenli çalışma kültürü ve güvenlik kültürü bilincine sahip olup olmadıklarını ölçmek; güvenlik eğitiminin erken yaşlarda verilmesi ile iş kazalarının meydana gelmesi arasında anlamlı bir ilişkinin olup olmadığını ortaya çıkarmaktır. Çalışmanın örneklemi 18-25 yaş arasındaki lise mezunu, üniversitede okuyan, üniversiteden mezun ya da çalışan genç yetişkin olarak kabul edilen kişiler seçilmiştir. Çekya’daki durumu gözlemlemek ve katılımcılara ulaşabilmek adına Çekya’nın Ostrava şehrinde 2 ay vakit geçirilmiştir. Elde edilen bulgular sonucunda bazı veriler üzerinde anlamlı farklar bulunmuş olup Çekya’daki katılımcıların Türkiye Cumhuriyeti’ndeki katılımcılara oranla genel olarak daha fazla güvenlik kültürüne önem verdikleri ve çalışma içerisinde verilen diğer araştırmaların ışığında yapılan hipotezlerin(varsayımların) birçoğu kabul edilmiştir. Çekya’da erken yaşlarda verilen güvenlik kültürü eğitiminin iş kazalarının meydana gelme olasılığı üzerine olumlu yöndeki etkisinin olduğu yapılan anket çalışması ve verilen ILO (International Labour Organization) verileri ile desteklenmiştir. Ancak dış etmenler olan acil iş yapma duygusu ve alkol tüketimi gibi toplumsal yapı etmenleri olaya dahil olduğunda farklı sonuçlar ortaya çıkmıştır. Çalışma sonucunda, güvenlik kültürü eğitiminin bireylere daha erken yaşlarda nasıl ve ne zaman verilmesi gerektiğine dair öneriler sunulmuştur. -------------------- ABSTRACT COMPARING SAFETY CULTURE BETWEEN TWO DIFFERENT COUNTRIES In terms of occupational accidents which happen at work, Turkey is the 3rd country of the World and the 1st country of Europe nowadays. According to studies, it apparently seems that 98% of occupational accidents can be prevented and the rest of occupational accidents’ rate is a result of natural disasters. It was stopped that %88 of prevented occupational accidents is caused by dangerous movement which is discursively concerning about workers’ own consciousness and liable; and the rest of the accidents is caused by technologic-related reasons. It is intended in this paper that measuring of individual safety attitudes, safety work culture and having safety culture benefits between Turkish Republic and Czechia citizenships; and revealing whether there is a connection between two countries on giving safety education in early ages and happening safety accidents. To patterns of this study, persons who graduated from high school or college and still endure his college and seen as young adult workers who are between 18-25 ages has been preferred. To observing position about safety in Czechia and reaching participants, it has been in Ostrava, Czechia for 2 months. In conclusion of results, there has been found Ortancaing difference and safety culture has been given more significance by participants in Czechia than participants in Turkish Republic and enlighten of other studies given in this paper, most of given hypothesis has been accepted. It has been backed that safety culture education given in early ages in Czechia has affected positively on possibility of work accidents by survey study and given ILO data. However, different factors have emerged when social factors such as external factors, the sense of urgent work and alcohol consumption are included in the event. In conclusion of the study, it has been given advices on how safety culture education should be given persons in early ages and when it should be given.