Romantik ilişkilerde genç yetişkinlerin aşka ilişkin tutumları ve kişilik özellikleri: transaksiyonel analiz ego durumları açısından bir değerlendirme


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2008

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Sümeyra Tüfekçi

Danışman: MÜGE AKBAĞ

Özet:

ROMANTİK İLİŞKİLERDE GENÇ YETİŞKİNLERİN AŞKA İLİŞKİN TUTUMLARI VE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ: TRANSAKSİYONEL ANALİZ EGO DURUMLARI AÇISINDAN BİR DEĞERLENDİRME Bu çalışma, üniversiteye devam eden genç yetişkinlerin aşka ilişkin tutumları ve kişilik özellikleri arasındaki ilişkiyi TA ego durumları açısından değerlendirerek araştırmayı amaçlamıştır. İlişkisel Tarama modeli niteliğindeki bu araştırmada İstanbul’da bulunan vakıf/devlet üniversitelerinin lisans veya yüksek lisans programlarına devam eden 350 ( 210 kız, 140 erkek) genç yetişkin, araştırmacı tarafından hazırlanan kişisel bilgi formu ile sıfat tarama listesi ve aşk tutumları ölçeklerini cevaplamışlardır. Genç yetişkinler sıfat tarama listesini hem kendileri için hem de karşı cinsi değerlendirmek amacıyla iki kere doldurmuşlardır. Verilerin analizinde ise; Pearson Momentler Çarpım Korelasyon Tekniği, Bağımsız grup t Testi, Mann Whitney-U Testi, Kruskal Wallis-H Testi tekniklerinden yararlanılmıştır. Sonuçlar, katılımcıların aşk tutumları ve ego durumları arasında anlamlı ilişkilerin olduğunu ortaya çıkarmıştır. Ayrıca erkekler ve kızlar aşk tutumları ve ego durumlarında da anlamlı farklılıklar göstermiştir. Araştırma sonuçlarına göre erkekler, oyun gibi aşk ve özgeci aşka kızlardan daha fazla eğilim gösterirken; kızlar, tutkulu aşka daha fazla eğilim göstermiştir. Erkekler ve kızlar, arkadaşça, mantıklı ve sahiplenici aşk tutumlarında farklılık göstermemiştir.Ego durumları açısından ise; erkeklerin, Eleştirel Ebeveyn ve Yetişkin ego durumları kızlardan; kızların da Koruyan Ebeveyn ve Uygulu Çocuk ego durumları erkeklerden anlamlı düzeyde daha yüksek çıkmıştır. Doğal Çocuk Ego durumunda kız ve erkekler arasında anlamlı bir farklılık elde edilememiştir. Aşk tutumları ve Ego durumları arasındaki ilişki sonuçları ise; tutkulu aşk ve Koruyan Ebeveyn arasında pozitif yönde ilişki bulunmuştur. Arkadaşça aşk, Eleştirel Ebevyn ile pozitif yönde, Doğal Çocuk ile negatif yönde ilişki kurmuştur. Mantıklı aşk ve Uygulu Çocuk arasında pozitif yönde ilişki varken Doğal Çocuk arasında negatif ilişki tesbit edilmiştir. Sahiplenici aşk, Eleştirel Ebeveyn ve Yetişkin ego durumlarıyla negatif yönde, Uygulu Çocuk Ego durumuyla pozitif yönde bir ilişki kurmuştur. Son olarak ise; Özgeci aşk ve Eleştirel Ebeveyn arasında negatif yönde bir ilişki, Koruyan Ebeveyn ve Uygulu Çocuk arasında pozitif bir ilişki tesbit edilmiştir. Anahtar Sözcükler: Aşk tutumları, Romantik ilişkiler, Ego durumları, Aşk, Genç yetişkin ABSTRACT AN ASSESSMENT OF LOVE ATTITUDES AND CHARACTERISTICS OF YOUNG ADULTS IN ROMANTIC RELATIONSHIPS IN TERMS OF TRANSACTIONAL ANALYSIS EGO STATES This study aims to examine the relationship between young adults’ attitudes towards love and their characteristics in terms of their TA ego states. In this research, which is a correlationally scanning model, 350 ( 210 women, 140 men ) young adults, who are enrolled in undergraduate and graduate programs of public and private universities, responded to the questions, which have been prepared by the researcher, of personal information forms, adjective check list and love attitudes scale. These young people filled in these adjective check list twice, once for themselves and once for the oppsoite sex. The tools that the researcher utilized in analyzing data are Pearson Moment Correlation Techniques, Independent Group t Test, Mann Whitney-U and Kruskal Wallis-H test. Findings showed that there are meaningful relationships between the participants’ love attitudes and their ego states. Also men and women show meaningful differences about the relations between their love attitudes and their ego states. According to the results men lean towards Ludus and Agape and women lean towards Eros. There is no difference between attitudes of women and men towards Storge, Pragma and Mania. Men’s level on Critical Parent and Adult Ego states are higher than women’s level and women’s level on Nurturing Parent and Adapted Child are higher than men’s level. There is no meaningful difference between the level of women and men on Free Child. Findings show that there is a positive relationship between Eros and Nurturing Parent. There is a positive relation between Storge and Critical Parent and there is a negative relation between Storge and Free Child. There is a positive relation between Pragma and Adapted Child and there is a negative relation between Pragma and Free Child. Mania has established a negative relationship with Nurturing Parent and Adult ego states and a positive relationship with Adapted Child. A final finding of this study is that there is a negative relationship between Agape and Critical Parent and there is a positive relationship between Nurturing Parent and Adapted Child. Key Words: Love attitude, Romantic relationship, Ego state , Love, Young adult