İnternetten alışverişte tüketicinin algıladığı risk ile riski azaltıcı stratejiler ve bir uygulama


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2002

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: GÜLNUR ETİ İÇLİ

Danışman: Aypar Uslu

Özet:

Dünya ekonomisindeki globalleşme eğilimleri pazarda firmalar için büyük fırsatlar yaratmıştır. Günümüzde pek çok firma bu eğilimlere ayak uydurabilmek ve fırsatları yakalayabilmek için pazarlama faaliyetlerini gelişmekte olan ve popüler olan internet üzerinden yürütmeye başlamıştır. İnternetin artan bu popülaritesi; şu anki kapasitesi ve gelecekteki gelişme beklentisi ile bilgi ve kaynakların global paylaşımını sağlamaktaki gücünden kaynaklanmaktadır. Firmalar internet üzerinden ticarete yönelerek alış veriş için siteler açarken tüketiciler de kendilerine zamandan, çabadan tasarruf ve daha pek çok kolaylık sağlayan bu sitelerden alış verişe yönelmektedir. İnternetten alış veriş, geleneksel alış verişten farklı bir takım özelliklerinin bulunması (Ürüne dokunamama, deneyememe v.b) sebebiyle riskli olarak algılanmaktadır. Pazarlama literatüründe yapılmış araştırmalar çeşitli risk azaltıcı stratejilerin kullanılması suretiyle bu riskin azaltılmaya çalışıldığını göstermektedir. Bu araştırmanın amacı; internetten alış verişte algılanan riski ve bu riski azaltmak üzere kullanılan stratejileri ortaya koymaktır. Bu amaca yönelik olarak yabancı ve Türkçe kaynaklardan bilgiler kullanılarak teorik kısım oluşturulmuş ve uygulama kısmı da interneti en çok kullanan kesim olması ve ulaşılır olması sebebiyle üniversite öğrencileri ile görüşülmek suretiyle tamamlanmıştır. 382 kişi ile görüşülerek elde edilen veriler; güvenilirlik testi, t-Testi, pearson korelasyonu, correspondance analizi kullanılarak analiz edilmiştir. Sonuçlar internetten alış verişin ülkemiz için çok az kullanılan ve oldukça riskli olarak algılanan bir alış veriş yöntemi olduğunu göstermiştir. En çok satın alınan ve alınması düşünülen mal ve hizmetler; dergi, cd, kaset, bilet v.b gibi dokunmaya gerek duyulmayan ürünler ve hizmetler olarak belirlenmiştir. Kullanılması en çok tercih edilen ve edilecek olan risk azaltıcı stratejiler ise ünlü marka, para iade garantisi ve garanti olmuştur. ABSTRACT To catch up with the trend of growing and not to miss the opportunities in marketing, so many firms have started to make their marketing activities on the internet which has been developing very fast and become popular nowadays. Firms are opening more cites on the internet for commerce as the customers visit and buy from those cites which serve many easiness that saves time and effort. On the other hand it has a different attitude than the traditional commerce; the product cannot be touched or felt or tested so commerce on the internet is sensed risky. The aim of this research is to show the apprehended risk of commerce on the internet and the strategies that are used to reduce this risk. For this purpose theoretical information is gathered from Turkish and foreign sources and the application part is completed by talking to the university students whom are the great user section of the internet and can be reached easily. The data gathered reaching 382 people, and the security test,T test, Pearson correlation and correspondence analysis were made using this data. Results showed us that commerce on the internet is used rarely and sensed very risky in our country. The products and services which are bought or thougt to be bought are the ones which you don't need to touch or feel like magazines, CDs, cassettes, tickets etc. The user chosed the best risk reducing strategies as the famous trade mark, money return warranty and the warranty (TSE,ISO).