Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: JABİR OSMANOV
Danışman: İsmail Taşpınar
Özet:Tarihi itibariyle misyonerlik Hz. İsa’dan sonra Pavlus’un faaliyetleriyle başlamış ve günümüze kadar tüm Hıristiyan mezhepleri için önemli bir metoda dönüşmüştür. İlk dönemlerden itibaren farklı bölgelere gitmeye çalışan misyonerler, her türlü metodu tarih boyu kullanmaya çalışmışlardır. Daha erken dönemlerde yaygın faaliyetlerde bulunsalarda, zamanla örgün ve kurumsal eğitim alanlarında da boy göstermeğe çalışmışlar. Hıristiyan misyonerler feodalizm ve kapitalizm sistemlerinde bile siyasallaşmayı başarmış ve emperyalist güçlerle beraber farklı coğrafyalarda kendi misyonlarını yaygınlaştırmışlardır. Misyonerler genel itibariyle gittikleri bölgelerde gizli örgütlenmelerle beraber, o toplumların maddi ve manevi durumlarını göz önünde bulundurarak hep bu alanlarda yaklaşımı metot edinmişlerdir. Hıristiyan mezheplerinin misyonerlik metotları zamana göre farklılık arzetsede, maksatları hep aynı olmuştur. Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliğiʼnin dağılması ve ona bağlı birçok devletlerin bağımsızlığını kazanması, akabinde gelişmelere ve değişimlere neden olmuştur. Bağımsızlıktan sonra düşünce özgürlüğünün oluşması ve farklı faaliyet alanlarının üzerindeki kısıtlamaların kalkması, misyoner tarikat ve teşkilatların Azerbaycanʼa gelmesine ortam hazırlamıştır. Bağımsızlıktan sonra Azerbaycanʼda devam eden Dağlık Karabağ sorunu, halkın dini alanda bilgisizliği, ekonomik sıkıntılar, dış devletlerin demokrasi perdesi altında devlete baskı yapması misyonerlerin faaliyet alanını dahada genişletmiştir. Misyonerlik faaliyetlerini bağımsızlıktan önce ve sonra olarak ikiye ayırmışız. Bağımsızlıktan önce olanlar genel itibariyle Hıristiyan mezheplerine bağlı olanlardır. Bağımsızlıktan sonra olanlar ise daha çok Protestan ve Katolik mezheplerine mensup tarikatlerle beraber diğer din ve gruplara bağlı misyoner faaliyetlerdir. Bu misyoner tarikat ve teşkilatların birçoğunun faaliyetleri resmen yasaklanmış, bir kısmı ise resmiyet kazanarak hala faaliyetlerini sürdürmekteler. Anahtar Kelimeler: Pavlus, Misyonerlik, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği, Tarikat, Teşkilat, Grup, Azerbaycan. ABSTRACT Historically, missionary activity have started after Jesus’ death, by Paul the Apostle’s efforts and to date transformed into an important method for Church. From early ages of missionary, missionaries attempt to go different countries and use various methods. Although their activity range was broader initially, they emerged in formal and institutional education over time. Christian missioners was able to politicize even in feudal and capitalist systems and they extend their missions different geographies along with imperialists. Missioners usually organized clandestinely but developed a method by paying regard to social and moral condition of those countries and approaching to people by considering these characteristics. Although missionary methods of churches show varieties over time, their aim was always same. Dissolution of Soviet Union and declaration of independence of union countries made a way for development and change. Following independence, freedom of thought and abolishing restrictions on different fields of activity set ground for missionary churches and organizations to come into Azerbaijan. Nagarno-Karabakh War, religious ignorance of people, economical problems, pressure from foreign countries under the name of democracy have widened area for missionary activities. We investigated missionary activities before and after independency. Missionary activities before independency are generally from church sects. Missionary activities after independency is usually from Protestant and Catholic churches along with other religions and their sections. Most of these missionary activities are officially banned but some of them become official and continues their activities. Keywords: Paul the Apostle, Missionaries, Soviet Union, Religion, Organization, Azerbaijan.