Erişkin kalp cerrahisi yapılan hastalarda kardiyopulmoner bypass ile ilişkili akciğer komplikasyonlarının saptanmasında akciğer ultrasonografisinin önemi.

Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Cerrahi Tıp Bilimleri Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ABDULLAH GÖKHUN ALPUA

Danışman: Sinan Arsan

Özet:

631365	Erişkin kalp cerrahisi yapılan hastalarda kardiyopulmoner bypass ile ilişkili akciğer komplikasyonlarının saptanmasında akciğer ultrasonografisinin önemi / The importance of lung ultrasonography in determining cardiopulmonary bypass related lung complications in patients with adult heart surgery Yazar:ABDULLAH GÖKHUN ALPUA Danışman: PROF. DR. SİNAN ARSAN Yer Bilgisi: Marmara Üniversitesi / Tıp Fakültesi / Kalp ve Damar Cerrahisi Anabilim Dalı Konu:Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi = Thoracic and Cardiovascular Surgery Dizin:	Onaylandı Tıpta Uzmanlık Türkçe 2020 100 s.

Amaç: Kardiyopulmoner baypas ile erişkin kalp cerrahisi yapılan hastalarda pulmoner komplikasyonlar önemli bir mortalite ve morbidite sebebidir. Bu çalışmamızda, akciğer ultrasonunun postoperatif pulmoner komplikasyonlarının saptanmasındaki öneminin araştırılması ve aynı zamanda eş zamanlı çekilen akciğer röntgeni ile arasındaki uyumu saptamak amacıyla planlanmıştır. Hastalar ve Yöntem: Çalışmaya açık kalp cerrahisi yapılan, 18-80 yaş arası, ağırlığı 50-100 kg olan 60 erişkin hasta dahil edilmiştir. Tüm hastalarda postoperatif 0.,1. ve 2. günlerde akciğer ultrasonu yapıldı ve sonucuna göre hastalar 3 profile ayrıldı. Profil A: ultrasonda ileri düzeyde ödem tespit edilen (beyaz akciğer), Profil B: ultrasonda orta düzeyde akciğer ödemi ile uyumlu olan B çizgileri olan ve Profil C: ödemsiz (normal) akciğer ile uyumlu A çizgileri gösteren hastalar. Hastalar akciğer ödeminin ağırlığına göre Grup 1 (Profil A+B) ve Grup 2 (Profil C) olarak iki gruba ayrıldılar. Aynı zamanda eş zamanlı olarak hastaların çekilen akciğer röntgenlerine göre hastalar belirli kriterlere göre puanlama yapılarak ödem var ya da yok olarak değerlendirilmiştir. Bunlara ek olarak hastalardan yine eş zamanlı olarak kan örnekleri alınmıştır. Akciğer profili ile postoperatif klinik parametreler arasında ilişki araştırılmıştır. Bulgular: Hastaların medyan [minimum-maksimum] yaşı 60,02 [26-80], vücut ağırlığı 79,62 kg [54-100] olarak tespit edilmiştir. Postperatif 0.günde Grup 1'de 11, Grup 2'de 49 hasta mevcuttu. Postoperatif 0.günde iki grup arasında PA skorlarında ve diürez miktarlarında Grup 1'deki hastalarda Grup 2'ye kıyasla istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksek tespit edilmiştir (p<0.001, p=0,044). Aynı zamanda yine postoperatif 0.günde PAO/FİO değerlerinde Grup 1'deki hastalarda Grup 2'ye kıyasla istatistiksel olarak anlamlı derecede düşük olduğu saptanmıştır (p=0.043). Postoperatif 1.günde Grup 1'de olan hasta sayısı 18 olup Grup 2'de olan hasta sayısı 42 olarak görülmüştür. Postoperatif 1.günde Grup 1 ve Grup 2 arasında PA skorlarında yapılan değerlendirmelerde Grup 1'deki hastalarda Grup 2'ye kıyasla istatistiksel olarak 6 Anlamlı düzeyde yüksek olduğu saptanmıştır (p<0.001). Postoperatif 2.günde Grup 1'de hasta sayısı 10 olurken Grup 2 hasta sayısı 50'ye yükselmiştir. Yine postoperatif 2.günde Grup 1 ve Grup 2 arasında PA skorlarında, kreatinin düzeylerinde, prokalsitonin değerlerinde, kan ürünü miktarlarında ve serum BNP değerlerinde istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek olduğu saptanmıştır (p<0.001, p=0.023, p=0.036, p=0.019, p=0.008). Sonuç: Çalışmamız bize akciğer ultrasonunun pulmoner komplikasyonların saptanmasında oldukça etkili bir yöntem olduğunu göstermekle beraber eş zamanlı yapılan akciğer röntgeni ile uyumlu olduğu sonucunu vermektedir. Postoperatif ultrason uygulamasının rutin klinik değerlendirme içerisine alınması erişkin kalp cerrahisi sonrası görülen postoperatif pulmoner komplikasyonların özellikle akciğer röntgenine göre zararsız, pratik ve maliyetsiz şekilde erken dönemde saptanmasını sağlayacağını düşünmekteyiz. Anahtar kelimeler: erişkin kalp cerrahisi, kardiyopulmoner baypas, akciğer ultrasonu, pulmoner komplikasyonlar.