Okul öncesi dönem öġretme engellilerde müzik eğitimi ile çocukların gelişim özellikleri üzerine terapötik bir çalışma


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2012

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Funda Ceylan

Özet:

OKUL ÖNCESİ DÖNEM İŞİTME ENGELLİLERDE MÜZİK EĞİTİMİ İLE ÇOCUKLARIN GELİŞİM ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE TERAPÖTİK BİR ÇALIŞMA Bu araştırmada, okul öncesi dönem işitme engellilerde müzik eğitimi ile çocukların gelişim özellikleri üzerine terapötik bir çalışma yapılmış olup, bu çalışma da müzik eğitiminin okul öncesi işitme engelli çocukların gelişim özelliklerine olan etkilerini belirlemek amaçlanmıştır. Araştırma, Özel İlk İletişim Rehabilitasyon Merkezi’ne devam eden 5-6 yaş grubu okul öncesi dönem 20 çocuk ile yapılmıştır. 20 çocuk 10 deney ve 10 kontrol grubu olmak üzere iki gruba ayrılmıştır. Deney grubundaki 10 öğrenciye 16 hafta boyunca okul öncesi işitme engelli çocukların özelliklerine uygun bir müzik eğitimi programı uygulanmış, bu programın içerisinde müzik ile ilgili eğitsel yaklaşımların yanında müzik terapisi ile ilgili teröpatik çalışmalara da yer verilmiştir. Kontrol grubuna müzik eğitimi ile ilgili herhangi bir uygulama yapılmamıştır. Araştırma 16 hafta sürmüş, deney grubu ve kontrol grubundaki çocuklara “Marmara Gelişim Ölçeği”nin 6 alt boyutu ve “Müziksel Becerilerin Gelişimini Ölçme Aracı” kullanılarak denel işlemin öncesinde ve sonrasında öntest-sontest uygulaması yapılmıştır. Araştırmada; Oktay ve Aydın (2002) tarafından geliştirilen “Marmara Gelişim Ölçeği”, Malkoç ve Ceylan tarafından geliştirilen “Müziksel Becerilerin Gelişimini Ölçme Aracı” nın yanında “Gözlem Formu” ve “Kişisel Bilgi Formu” da kullanılmıştır. Verilerin çözümlenmesi aşamasında kontrol ve deney gruplarının eşitliğinin sağlanması bakımından bazı testlerin deneklerinde azaltma yoluna gidilmiştir. Buna göre; Bedensel ve Zihinsel Gelişim, Dil ve Özbakım Becerilerinin Gelişimi Ölçeklerinin analiz işlemleri 10 deney ve 10 kontrol grubu olmak üzere 20 çocuk, Duygusal Gelişim Ölçeğinin analiz işlemleri 4 deney ve 4 kontrol grubu olmak üzere 8 çocuk, Sosyal Gelişim Ölçeğinin analiz işlemleri 9 deney ve 9 kontrol grubu olmak üzere 18 çocuk, Müziksel Becerilerin Gelişimini Ölçme Aracının analiz işlemleri 8 deney ve 8 kontrol grubu olmak üzere 16 çocukla yapılmıştır. Verilerin analizinde Mann Whitney U ve Wilcoxon testleri kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre okul öncesi dönem işitme engellilerde müzik eğitimi ile çocukların gelişim özellikleri üzerine terapötik çalışma yapmak amacıyla geliştirilen müzik eğitimi programının çocuklarda müziksel becerileri, özbakım becerilerini, bedensel gelişimi, zihinsel, sosyal ve dil gelişimlerini destekleyebileceği yönünde bulgulara rastlanmış, duygusal gelişimi destekleyebileceği yönünde bir bulguya ise rastlanmamıştır. Anahtar Kelimeler: Müzik Eğitimi, Müzik Terapisi, İşitme Engelli Çocuklar, Okul Öncesi Dönem, Özel Eğitim. ABSTRACT A THERAPEUTIC STUDY ON MUSIC EDUCATION IN PRE-SCHOOL HEARING-IMPAIRED CHILDREN AND THEIR DEVELOPMENT CHARACTERISTICS This paper includes a therapeutic study on music education in pre-school hearing-impaired children and their development characteristics, that aims to determine the effects of music education on the development characteristics of pre-school hearing-impaired children. The subjects of the study included 20 pre-school children of the age group 5-6, attending the “Private İlk İletişim rehabilitation Center”.The 20 children were divided into two groups of 10 children, namely the experimental group and the control group.The 10 students in the experimental group experienced a 16-week music education program suitable for the characteristics of pre-school hearing-impaired children, that included therapeutic studies related to music therapy, in addition to the educational approaches on music.The control group experienced no such program related to music education. The study lasted for 16 weeks, and the children in the experimental and control groups were applied pre-tests and post-tests prior to and following the experimental procedures, using the 6 sub-dimensions of the “Marmara Development Scale” and the “Tool for the Measurement of Musical Skills”. The “Marmara Development Scale”, developed by Oktay and Aydın (2002), the “Tool for the Measurement of Musical Skills”, developed by Malkoç and Ceylan, the "Observation Form” and the “Personal Information Form” were used in the study. The number of subjects were reduced for certain experiments, in order to ensure that the experimental and the control groups have equal number of subjects during the data analysis phase.Thus; the analysis procedures for the Physical and Mental Development and the Language and Self-Care Skill Development Scales were performed with 20 children (10 experimental and 10 control), the analysis procedures for the Emotional Development Scale were performed with 8 children (4 experimental and 4 control), the analysis procedures for the Social Development Scale were performed with 18 children (9 experimental and 9 control), and the analysis procedures for the Musical Skill Development Scale were performed with 16 children (8 experimental and 8 control).Mann Whitney U and Wilcoxon tests were used for the analysis of data. The results of the study revealed findings that the music education program developed in order to conduct a therapeutic study on music education in pre-school hearing-impaired children and their development characteristics may support the development of the musical skills, self-care skills, as well as the physical, mental, social and language development of children; however no findings were achieved regarding support for emotional development. Keywords: Music Education, Music Therapy, Hearing-Impaired Children, Pre-School, Private Education.