Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Gülça Karadeniz Resuloğlu
Danışman: EMEL POYRAZ
Özet:ÖZ TOPLUMSAL ROL KURAMI BAĞLAMINDA X VE Y KUŞAĞI GELİNLERİNİN ROL DEĞİŞİMLERİ Toplumsal ilişkilerdeki değişimlerin X ve Y kuşağı gelinlerinin kayınvalidelerine karşı olan rollerine de etki ettiği gözlenmiştir. X kuşağı gelinlerinin kayınvalidelerine karşı olan rollerinden dolayı yaşadıkları problemler toplumsal sorunsal olarak fark edilip çözümlenmesi amaçlanmıştır. Bu sorunsalın çözümlenebilmesi için X kuşağı gelinlerinin kayınvalidelerine karşı olan rolleri ile Y kuşağı gelinlerinin kayınvalidelerine karşı olan rolleri karşılaştırılıp, rol farklılıkları belirlenmeye çalışılmıştır. Rol farklılıklarının belirlenebilmesi için, nitel araştırma tekniklerinden olan derinlemesine mülakat yöntemi ile X kuşağı gelinlerinden 10 kişi ve Y kuşağı gelinlerinden 10 kişi olmak üzere toplam 20 görüşmeciye yarı yapılandırılmış sorular sorularak verilere ulaşılmaya çalışılmıştır. Görüşmecilerden elde edilen veriler, betimsel analiz yöntemiyle yorumlanmıştır. Görüşmecilerin aynı sorulara vermiş olduğu farklı cevaplar ile X ve Y kuşağı gelinlerinin kayınvalidelerine karşı olan rol değişimleri belirlenmeye çalışılmıştır. Çalışmanın birinci bölümü giriş, ikinci ve üçüncü bölümü literatür taramasından oluşmaktadır. İkinci bölümde toplum, toplumsal yapı, tarihsel süreçte toplum, toplumsal rol, kuşak ve ilgili diğer kavramlar ayrıntılı bir şekilde açıklanmıştır. Üçüncü bölümde toplumsal rol kuramı ve ilgili diğer kuramlar açıklanmıştır. Dördüncü bölümde ise araştırmanın metodolojik kısmı açıklanıp, örnekleme geçilmiştir. Beşinci bölümde de araştırma sonuca bağlanıp, çalışma sonlandırılmıştır. Anahtar Kelimeler : TOPLUMSAL ROL, KUŞAK, GELİN ROLÜ İÇİNDEKİLER Sayfa No. TABLO LİSTESİ....................................................................................................viii 1.GİRİŞ………………………………………………………………………………..2 2. TOPLUM BİLEŞENLERİNE GENEL BAKIŞ…………………………...3 2.1. Toplum Kavramının Tanımı…………………………………………………………3 2.1.1. Birey, Toplum Ve Benlik…………………………………………………………6 2.1.2. Toplumun Özellikleri Ve Özsel İşlevleri………………………………………...11 2.1.3. Toplumsal Yapı Ve İşlevi………………………………………………………..13 2.2. Tarihsel Süreçte Toplum…………………………………………………………...15 2.2.1. Avcı Ve Toplayıcı Toplum………………………………………………………15 2.2.2. Tarım Toplumu………………………………………………………………….19 2.2.3. Sanayi Toplumu…………………………………………………………………24 2.2.4. Sanayi Sonrası Toplum…………………………………………………….........27 2.3. Aile Kavramı……………………………………………………………………….28 2.3.1.Gelin Ve Kaynana Kelimelerinin Etimolojisi………………………………........30 2.3.2. Kaynana Çeşitleri………………………………………………………………..31 2.3.3. Gelin Kaynana İletişimi Geleneklerin Getirdiği Toplumsal Bir Sorun…………..33 2.4. Kuşak Kavramı Ve Kuşakların Özellikleri…………………………………………33 2.4.1. Kuşak Kavramının Tanımı………………………………………………………33 2.4.2. Sessiz Kuşak…………………………………………………………………….37 2.4.3. Nüfus Patlaması Kuşağı…………………………………………………………39 2.4.4. X Kuşağı………………………………………………………………………...42 2.4.5. Y Kuşağı ………………………………………………………………………...45 2.4.6. C Kuşağı…………………………………………………………………………48 2.4.7. Z Kuşağı…………………………………………………………………………50 2.5. Toplumsal Statü Ve Rol……………………………………………………………52 2.5.1. Statünün Kökeni…………………………………………………………………52 2.5.2. Statünün Belirleyicileri………………………………………………………….54 2.5.3. Toplumsal Statü………………………………………………………………….55 2.5.4. Statü Takımı……………………………………………………………………...56 2.5.5. Statü Sınıflandırması……………………………………………………………..57 2.5.5.1. Temel Statüler……………………………………………………………..57 2.5.5.2. Genel Statüler……………………………………………….......................59 2.5.5.3. Özgür Statüler……………………………………………………………..59 2.5.6. Anahtar Statü.……………………………………………………………………59 2.5.7. Rol Kavramı……………………………………………………………………..59 2.5.8. Toplumsal Rol…………………………………………………………………...62 2.5.9. Rollerin İçeriği…………………………………………………………………..63 2.5.10. Beklenen Ve Gerçekleştirilen Roller…………………………………………...63 2.5.11. Roller Üzerindeki Sosyal Yaptırımlar………………………………………….64 2.5.12. Rol Sınıflamaları……………………………………………………………….64 2.5.12.1. Anahtar Rol……………………………………………………………...65 2.5.12.2. Genel Rol………………………………………………………………..65 2.5.13. Rol Çatışması…………………………………………………………………..65 3. KURAMSAL ÇERÇEVE……………………………………………………..66 3.1. Toplumsal Cinsiyet Kuramları …………………………………………………….66 3.1.1. Toplumsal Rol Kuramı…………………………………………………………..66 3.1.1.2. Birden Çok Rol: Cinsiyet Rolleri Ve Özel Roller…………………………69 3.1.2. Cinsiyet Yapma Kuramı…………………………………………………………70 3.1.3. Cinsiyet Şeması Kuramı…………………………………………………………73 3.1.4. Psikanalitik Kuram………………………………………………………………75 3.1.5. Sosyal Öğrenme Kuramı ………………………………………………………..77 3.1.6. Bilişsel Gelişimsel Kuram ………………………………………………………80 4.ARAŞTIRMANIN METODOLOJİSİ VE ARAŞTIRMA BULGULARININ DEĞERLENDİRİLMESİ………………………………81 4.1. Araştırmanın Kapsamı……………………………………………………………..81 4.1.1. Araştırma Probleminin Tanımlanması…………………………………………..81 4.1.2. Araştırmanın Önemi……………………………………………………………..81 4.1.3. Araştırmanın Amacı……………………………………………………………..82 4.1.4.Araştırmanın Yöntemi…………………………………………………………… 82 4.1.5. Fenomonolojik Yaklaşımla Nitel Araştırma…………………………………….83 4.1.6. Veri Toplama Tekniği……………………………………………………………83 4.1.7. Verilerin Analizi…………………………………………………………………84 4.1.8. Örneklem………………………………………………………………………..84 4.2. Araştırma Bulgularının Değerlendirilmesi…………………………………………85 4.2.1. Bulgular………………………………………………………………………….85 4.2.2. X ve Y Kuşağı Gelinlerinin Kayınvalidelerine Karşı Olan Rol Değişimlerinin Sosyoekonomik Faktörler Bağlamında Değerlendirilmesi……………………………..85 4.2.3. X ve Y Kuşağı Gelinlerinin Kayınvalidelerine Karşı Olan Rol Değişimlerinin Sosyokültürel Bağlamda Değerlendirilmesi ……………………………………………89 5. SONUÇ…………………………………………………………………………...121 EKLER.......................................................................................................................126 KAYNAKÇA………………………………………………………………………128 -------------------- ABSTRACT THE ROLE CHANGES OF X AND Y GENERATİON BRİDES İN THE CONTRAST OF SOCİAL ROLE THORY It has been observed that the changes in social relations have an effect on the roles of the brides of the X and Y generations against the mother-in law of the brides. In order to solve this problem the roles of X generation brides against their mother-in law and their Y generation brides against their mother-in law was compared and their role differences determined. In order to determine the role differences, in-depth interview method, which is one of the qualitative research techniques, has been tried to reach the data by asking semi-structured questions to a total of 20 interviewers, 10 of whom are X brides and 10 of those who Y brides. The data obtained from the interviewers were interpreted with descriptive analysis method. The different answers given by the interviewers to the same questions and the role changes towards the mother-in-law of the brides of generation X and Y were tried to be determined. The first part of the study consists of an introduction, the second and third part of the literature review. In the second part of society, social structure, society in the historical process, social role, generation and other related concepts are explained in detail. In the third part, social role theory and other related theories are explained. In the chapter, the methodological part of the research is explained and sampling is started. In the fifth chapter, the research was concluded and the study was finalized.