Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2011
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Ahmet Selman Baktı
Danışman: SAMİ ERDEM
Özet:HANEFİLERDE KIYAS UYGULAMALARI (MERĞİNÂNÎ’NİN EL-HİDAYE ADLI ESERİ ÇERÇEVESİNDE) Akli bir yöntem olan kıyas Hanefiler tarafından oldukça sık kullanılmaktadır. Hanefiler kıyası usul kitaplarında felsefi olarak ele almakla birlikte furu fıkıh eserlerinde çok canlı bir şekilde kullanmışlardır. Usulü fıkıh fıkıh ilminin teori boyutunu ele almakta furu fıkıh ise pratiği ile ilgilinmekte bir anlamda teorinin uygulamasını ifade etmektedir. Dolayısıyla usulü fıkıhta ele alınan yöntemlerin uygulama sahası olan furu fıkıhtaki karşılığı bu yöntemlerin çerçevesini çizmede çok büyük önem taşımaktadır. Bu amaçla zamanla ortaya çıkan problemlerin çözümünde içtihadın olmazsa olmazlarından biri olan kıyas yönteminin Hanefi mezhebinin ilk dönem usul eserlerinde teorik yönünü bir şekilde ele aldık. Daha sonra ise kıyasın uygulamasının usuldeki tanım ve tariflerle nekadar uyum sağladığını görebilmek adına mezhebi en iyi şekilde temsil eden muhtasar furu fıkıh kitaplarından biri olan el-Hidaye adlı eser çerçevesinde bol miktarda örnek ve çözümleme ile inceledik. Sonuç olarak kıyasın furu alanında usulden daha geniş bir kullanıma sahip olduğunu tespit etmiş bulunuyoruz. ABRTRACT QIYAS PRACTİCES İN HANAFİ TRADİTİON (WHİT SPECİAL REFERENCE TO MERGINANİ’S AL-HİDAYE) Qiyas (analogical reasoning) which is an intellectual method in Islamic Jurisprudence is used by The Hanafis frequently. The Hanafis takes qiyas up philosophically in the usul al-fiqh boks, however they used it very actively in the furu al-fiqh boks. Usul al-fiqh, takes up the theorical dimensions of the fiqh science, yet furu al-fiqh interests in the practical dimensions of fiqh science. So fixing the practice of the methods that are studied in usul al-fiqh is a very important subject. For this purpose, we studied the method of qiyas which has a great necessity in solving the new existing problems in al-Hanafis first usul al-fiqh books abstractly. Then, for fixing the accommodation of the practice of qiyas with the definitions of qiyas in usul al-fiqh books we examined this subject in al-Hidaya which represents the Hanafi school best within the Hanafi furu al-fiqh books. We gave very much examples with analysis of each example. Finally we obtained that qiyas has a wider usage in the furu field than the usul field.