Pervane Beğ Mecmuasının ilk yüz varağında (1a-100b) halk kültürü ile ilgili unsurlar: (atasözleri-deyimler-halk inanışları)


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2006

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Nursel Uyanıker

Danışman: SEBAHAT DENİZ

Özet:

Pervâne Beğ Nazire Mecmuası; Topkapı Sarayı Kütüphanesi, Bağdat 406 numarada Mecmu‛a-i Nazâ‛ir ismiyle kayıtlı bulunan, Pervâne b. Abdullah’ın 1560’ta tertip ettiği ve 627 varaktan oluşan bir eserdir. Bu çalışmada; Pervâne Beğ Mecmuası’nın 1a-100b varakları arasının yapıldığı üç yüksek lisans tezinin transkripsiyonlu metni esas alınmış ve “Halk Kültürü ile İlgili Unsurlar (Atasözleri-Deyimler-Halk İnanışları)” konu edilmiştir. Tezde 1a-100b varakları arasındaki yapılmış olan üç yüksek lisans tezinin transkripsiyonlu metni taranmış olup halk kültürü ile ilgili unsurlar tespit edilmiş ve üç bölüm altında toplanmıştır. Birinci bölüm, “Atasözü ve Atasözü Mahiyetindeki Sözler” başlığı altında ele alınmış olup atasözü hakkında genel bir bilgi verildikten sonra, alfabetik olarak sıralanmış altmış beş atasözünün açıklanmasına geçilmiştir. İkinci bölüm, “Deyimler” adı altında yer almaktadır. Burada da deyimler hakkında genel bilgi verildikten sonra alfabetik sıralanmış üç yüz elli beş deyimin açıklanması bulunmaktadır. Üçüncü bölüm, “Halk İnanışları” başlığını taşımakla birlikte, halk arasındaki bâtıl inanışları konu edinmiştir. Bu bölümde Pervâne Beğ Mecmuası’nın ilk yüz varağından tespit edilen fişler, on ayrı başlık altında incelenmiştir. On ana başlık alfabe sırasına göre dizilirken, yan başlıklar ise eldeki fişlerin sayısına göre çoktan aza doğru olmak sûretiyle sıralanmıştır. ABSTRACT Pervane Beğ Ministerial Periodical, which is kept in the Topkapı Palace Library with the registry no. Bağdat 406 and the name Mecmu’a-i Naza’ir (Ministerial Periodical) is an artistic work of 627 pages which was framed by Pervane b. Abdullah in 1560. This study bases itself on the transcripted texts of three graduate theses on the first hundred pages of the said periodical, thus covering the folkloric points (Proverbs-Idioms-Public Beliefs). Folkloric items have been revealed out analyzing the transcripted texts of these graduate theses, then these items have been classified into three main chapters. The first chapter bearing the heading ‘Proverbs and Proverbial Phrases’ covers the definitions for 65 proverbs in the alphabetical order after a brief information on the concept of proverb. The second chapter with the heading ‘Idioms’ has the definitions for 355 idioms in the alphabetical order upon the information on the concept of idiom. The last chapter studies the vulgar superstitions although it has the heading ‘Public Beliefs.’ Card indexs from the first hundred pages of Pervane Beğ Periodical have been analyzed under ten separate categories. Ten main headings have been put in the alphabetical order while sub-headings were classified in the descending order.