Leasing işlemlerinin muhasebeleştirilmesinde ums ile tms karşılaştırılması ve Türkiye uygulaması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2001

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Onur Kırcı

Danışman: DOĞAN ARGUN

Özet:

Leasing para ve sermaye piyasalarında yapılan işlemlerden birisidir. İlk önce 1930 lı yıllarda ABD deki ekonomik kriz dönemlerinde kullanılmıştır. 2. Dünya Savaşından sonra 1960 lı yıllarda Avrupa Ülkelerinde 1970 li yıllarda ise gelişmekte olan ülkelerde uygulanmaya başlanmıştır. Türkiye'de ise 1980 li yıllarda şirketlerin büyümesine paralel olarak yeni fon ihtiyaçları ortaya çıkmış bu ihtiyaçta beraberinde yeni finansal teknikleri getirmiştir. İşte Leasing de bu finansal tekniklerden bir tanesidir. Yapılan bu çalışmada özellikle leasing işlemlerinin vergilendirilmesi ve muhasebeleştirilmesi üzerinde durulmuş, leasing işlemlerinin muhasebeleştirilmesinde Uluslararası Muhasebe Standardı (ums) 17 ile Türkiye'de yapılan uygulama karşılaştırılmış ve de TMUDESK tarafından hazırlanmakta olan ve son aşamada bulunan Türk Muhasebe Standartları Kiralama İşlemlerinin Muhasebeleştirilmesi standardı incelenmiştir. İnceleme sonucunda leasing işlemlerinin UMS 17 ye göre muhasebeleştirilmesi ile Türkiye'de 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanunu ve mevcut vergi kanunlarına dayanılarak yapılan muhasebe kayıtları arasında büyük farklılıklar bulunmaktadır. Birinci bölümde leasing hakkında genel bilgiler, leasing'in tanımı, çeşitleri tarihi gelişimi, avantaj ve dezavantajları ile ilgili bilgiler verilmiştir. İkinci bölümde ise leasing mevzuatı incelenmektedir. 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanunu ile leasing'e ilişkin diğer kanun ve yönetmeliklerle leasing sözleşmesinin yasal özellikleri incelenmiştir. Üçüncü bölümde leasing işlemlerinin vergilendirilmesi incelenmiştir. Vergisel düzenlemeler karşısında leasing'in durumu ve de diğer işlemlerden farklılıkları işlenmiş ve de tartışmaya açık konular Danıştay kararları ile açıklığa kavuşturulmaya çalışılmıştır. Dördüncü bölümde ise leasing işlemlerinin muhasebesi ele alınmış, Türkiye'de gerçekleştirilen leasing muhasebesi uygulamaları ile Uluslararası Muhasebe Standardı (UMS) ile belirtilen hükümlere göre muhasebe uygulamaları örnekler ile karşılaştırılmıştır, taslak aşamasında olan Türk Muhasebe Standartlarının (TMS) kiralama işlemlerinin muhasebeleştirilmesi ile ilgili standardı incelenmiştir. ABSTRACT Leasing is an operation in the money markets and capital markets. Leasing first used in USA in the early 30's during the economical crisis period. After the World War 2 leasing is started tu be used in Europe during the 60's and in the developing countries during the 70's. In Turkey in the early 80's, parallel to the growing of the companies, this need brought new financial technics. Leasing is the one of these technics. This study especially worked on the taxing of leasing operations and the accounting of leasing operations, the differences between the Intenational Accounting Standarts 17 (IAS 17) in leasing operations and the practice that is made in Turkey, Also examined the Turkish Accounting Standarts (TAS) the standart of the Accounting of Leasing Operations that is prepared by TMUDESK. After the investigation it is seen that there are many differences between the accounting of leasing operations due to IAS 17 and the accounting of leasing operations due to Financial Leasing Law and current tax laws in Turkey. İn the first chapter of this thesis, there is general information about leasing; the definition of leasing, the kinds of leasing, the history of leasing and the advantages and the disadvantages of leasing. In the sacond chapter, there is information about current leasing laws; Financial Leasing Law, and the other laws and regulations about leasing. In the third chapter there is information about the taxing of leasing. İn the fourth chapter, there is information about the accounting of leasing. The practice of leasing operations' accounting that is made in Turkey and the practice of leasing accounting that is made due to IAS 17 has been explained with the examples. And also examined the Turkish Accounting Standarts, the Accounting of Leasing Operations.