Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Biyoloji Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ÖZGE AKGÜN
Danışman: Filiz Vardar
Özet:
Alüminyum (Al) toprakta bulunan elementler arasında üçüncü sıradadır.
Asitli toprakta (pH≤4.5) çözünerek fitotoksik forma (Al+3) dönüşür.
Al+3 toksisitesi sonucu özellikle tarım arazilerinde ürün veriminde
ve kalitesinde kayıplara sebep olmaktadır. Bu çalışmada buğday köklerinde 100µM
AlCl3 toksisitesine 0.5mM ve 1mM dışsal putresin uygulamasının
iyileştirici özelliği araştırıldı. Buğday köklerine 96 saat boyunca distile su,
0.5mM Put, 1mM Put, 100μM AlCl3, 0.5mM Put+100μM AlCl3,
1mM Put+100μM AlCl3 uygulaması yapıldı. Kontrol grubu ile pozitif
kontrol grupları karşılaştırıldığında 1mM Put uygulaması 0.5mM Put’a göre kök
büyüme uzunluğu ve mitotik aktivitede artış gösterdi. 0.5mM Put uygulaması 1mM
Put’a göre Al+3 iyon birikimi, plazma membranında bozulmaya bağlı
hücre ölümü, lipid peroksidasyonu ve antioksidan enzimlerin aktiviteleri
üzerinde olumlu etki gösterdi. Kontrol grubu ile 100µM AlCl3
uygulaması karşılaştırıldığında; kök büyüme inhibisyonu, plazma membran
bütünlüğünde bozulma, mitotik indekste azalma, lipid peroksidasyonu, Al+3
iyon birikimi ve antioksidan enzim miktarında artış belirlendi. Toksisite
belirtilerini iyileştirmek için Put ve Al’nin birlikte uygulanmış; (1mM Put+AlCl3)
grubu, (0.5mM Put+AlCl3) grubuna göre kök büyüme inhibisyonu, Al+3
iyon birikimi, hücre ölümü, mitotik indeks, lipit peroksidasyonu ve peroksidaz
aktivitesini iyileştirmede etkili olduğu görülmüştür. (0.5mM Put+AlCl3)
grubu, (1mM Put+AlCl3) grubuna göre serbest radikal oluşumunun
azalmasıyla süperoksit dismutaz, katalaz aktivitesi düşüş gösterdi. Elde edilen
çalışma sonuçlarına göre buğday köklerinde 100µM AlCl3’ün
toksisisitesinin iyileştirilmesinde 1mM Put uygulaması daha etkili oldu.
Yapılan çalışma aynı zamanda tarımsal önemi olan bitkilerde Al kaynaklı
toksisitenin alternatif olarak dışsal poliamin uygulamasıyla önlenerek mahsul
miktarı ve kalitesinde sağlanan artışla gelecekte insanoğlunu bekleyen besin
kıtlığı sorununun çözümüne odaklanmaktadır.