Kas içi enjeksiyonlarda ağrı, kanama ve hematom gelişimi açısından dorsogluteal ve ventrogluteal bölgelerin karşılaştırılması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2012

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Hanife Öçal

Danışman: BİLGİ GÜLSEVEN KARABACAK

Özet:

Araştırma kas içi enjeksiyonlara bağlı ağrı, kanama ve hematom gelişimi açısından dorsogluteal (DG) ve ventrogluteal (VG) bölgelerin karşılaştırılması amacıyla deneysel olarak planlandı ve gerçekleştirildi. Araştırmanın evrenini Haziran 2011- Eylül 2011 tarihleri arasında Sağlık Bakanlığı Darıca Farabi Devlet Hastanesi Cerrahi servislerinde yatarak tedavi gören ve intramüsküler yolla ilaç uygulaması yapılan hastalar oluşturdu. Araştırmanın örneklemini ise bu hastalar arasından örnekleme alınma ölçütlerine uyan 30‘u kadın, 30‘u erkek olmak üzere toplam 60 hasta oluşturdu. Veri toplanmasında; Hasta Tanılama Formu, Görsel Kıyaslama Ölçeği ve Değerlendirme Formu, Opsite- Flexigrid Ölçüm Aracı, Hasta İzlem Formu kullanıldı. Veri analizinde istatistiksel analizler için NCSS (Number Cruncher Statistical System) 2007&PASS (Power Analysis and Sample Size) 2008 Statistical Software (Utah, USA) programı kullanıldı. Çalışma verileri değerlendirilirken tanımlayıcı istatistiksel metodların (Ortalama, Standart sapma, medyan, frekans) yanısıra normal dağılım göstermeyen parametrelerin gruplar arası karşılaştırmalarında Kruskal Wallis test ve Mann Whitney U test kullanıldı. Niteliksel verilerin karşılaştırılmasında ise Ki-Kare test kullanıldı. Araştırmanın sonucunda, kas içi enjeksiyon sonrası hastaların VG bölgesinde hematom gelişmediği, oluşan ağrı şiddeti ve kanama ortalamalarının DG bölgeye oranla daha düşük olduğu saptandı. Kas içi enjeksiyon sonrası VG ve DG bölgede ağrı ve kanama oluşumu ile yaş, cinsiyet, beden kitle indeksi arasında anlamlı ilişki saptanmadı (p>0.05). DG bölgede gelişen hematom oranları kadın olgularda erkek olgulara göre (p=0.038), 50 yaş ve üzerindeki olgularda 50 yaşından küçük olgulara göre (p=0.005), vücut kitle indeksi 30 ve üzerinde olan olgularda vücut kitle indeksi 30’dan küçük olgulara göre (p=0.001) anlamlı şekilde yüksek bulundu. Kas içi enjeksiyonlarda VG bölgenin tercih edilmesi sonucuna varıldı. Anahtar Sözcükler: Kas içi enjeksiyon, Dorsogluteal/Ventrogluteal, Ağrı, Kanama, Hematom SUMMARY The Comparison of Ventrogluteal and Dorsogluteal Areas Depending on Development of Pain, Bleeding and Hematoma in Intramuscular Injection The Research is planned and carried out experimentally for comparing ventrogluteal (VG) and dorsogluteal (DG) areas in terms of the development pain, bleeding, hematoma in intramuscular injections. The population of the study is created by patients who are hospitalized and treated with intramuscular drug administration in the Ministry of Health Darıca Farabi State Hospital Surgery Departments between June 2011 and September 2011. The sample of the study is created by 30 women and 30 men with a total of 60 patients which are meet the criteria for sampling inclusion of the study. In data collection part; Patient Assessment Form, Visual Analog Scale and Evaluation Form, Opsite-Flexigrid Measuring Tool, Patient Monitoring Form was used. In data analysis part, NCSS (Number Cruncher Statistical System) 2007 for statistical analysis and PASS (Power Analysis and Sample Size) 2008 Statistical Softwares (Utah, USA) were used. In data evaluating part the descriptive statistical methods (mean, standard deviation, median, frequency) and Kruskal-Wallis test and Mann-Whitney U test was used for comparisons of abnormal distributed parameters between the groups. Chi-square testwas used in qualitative data compartments. As a result of the study, after intramuscular injection the hematoma was not developed in VG area of patients and bleeding or pain intensity averages was significantly lower than the DG region was detected. After intramuscular injection there was no significant correlation between the formation of pain and bleeding withage, gender and body mass index in the VG and DG areas (p>0.05). In DG area the developing hematoma rates were found significantly higher than in female subjects according tomale subjects (p=0.038), patients aged 50 and over according to patients aged under 50 (p=0.005), and patients with body mass index 30 and over according to patients with body mass index less than 30 (p=0.001). As a result for intramuscular injection VG area preferred.