Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bahçeşehir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Özlem Mulun Akpınar
Danışman: Alaeddin Yalçınkaya
Özet:
Bu çalışma kapsamında,
kutup bölgelerinin coğrafi yapısı, hukuki rejimi, kutuplardaki ekonomik
faaliyetler ve belli başlı ülkelerin kutuplardaki faaliyet ve politikaları
incelenerek, Türkiye’nin kutuplara ilişkin politikasının belirlenmesi
amaçlanmaktadır. Çalışmada öncelikli olarak, kutup bölgelerinin özellikleri,
küresel ısınmanın kutuplardaki etkileri ve Uluslararası Denizcilik Örgütü’nün
kutuplara ilişkin faaliyetleri incelenmiştir. Antarktika’da bulunan maden ve
petrol rezervlerinin geleceğinde söz sahibi olabilmek için Türkiye’nin
Antarktika ile yakından ilgilenmesi ve Kıta’da Türkiye adına bağımsız
araştırmalar yapabilecek bilim insanlarını yetiştirmesi önem arz etmektedir.
Günümüzde jeopolitik önemi artan diğer bölge ise küresel ısınma sonucu
buzulların erimesiyle deniz ticareti açısından daha kolay erişilebilir hale
gelen Arktik bölgesidir. Arktik bölgesi, kısalan deniz ticaret rotaları
açısından önemli olduğu kadar, balıkçılık potansiyeli, maden ve hidrokarbon
enerji kaynaklarıyla da uluslararası aktörlerin dikkatini çekmeye başlamıştır.
Özellikle deniz ticaret yolları ve enerji kaynakları bölgeyi bir rekabet
alanına dönüştürmüştür. Küresel ısınma nedeniyle Kuzey Deniz Yolunun işlerlik
kazanması durumunda deniz ulaşımı ve ticaretinde yaşanacak gelişmeler Türkiye’yi
etkileyebilecektir. Bu çalışmada Türkiye’nin kutuplara yönelik güncel
politikası ve bu alandaki temel gelişmeler incelenerek atılması gereken
adımların belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu çerçevede, Arktik ve Antarktika
Bölgelerindeki hukuki rejim, kuramsal yaklaşımlar, devletlerin ve uluslararası
aktörlerin faaliyetleri ve politikaları Türkiye’nin kutuplar politikasını daha
açık bir şekilde tanımlamak için incelemeye değer görülmüştür. Ayrıca,
Türkiye’nin kutuplar politikasının mevcut durum tespitinin yanında gelecekteki
durumunun ne olacağını tespit ve tahmin etmek amacıyla SWOT analizi tekniği
kullanılmıştır. SWOT analizi sonucunda, Türkiye’nin kutuplar politikasına etki
eden ve edebilecek olan faktörler daha somut olarak ortaya konulmaya
çalışılmıştır.