Kamu harcamalarında etkinlik ve bütçe sistemleri ilişkisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Maliye Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2008

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SEDA SÖKENOĞLU

Danışman: Gülay Yılmaz

Özet:

Bütçenin, siyasal, sosyal, ekonomik ve mali denetim fonksiyonları olan yönetim ve planlama aracı olması nedeniyle, etkin bir bütçe sistemi kamu harcamalarında etkinliğin artmasını sağlayacaktır. Geçmiş yıllarda uygulanan bütçeleme sistemlerini incelediğimizde ortaya çıkan sonuç, bu sistemlerin özellikle kamu harcamalarında etkinlik ve verimliliğin sağlanması konusunda eksikliklerinin olmasıdır. Oysa kamu harcamalarında etkinliğin ve verimliliğin sağlanması bir ülkenin refahını, gelişmişlik düzeyini, istihdam oranının artmasını ve günümüzün vazgeçilmezi olan demokratik yaşamı doğrudan etkileyebilmektedir. İşte bu nedenle, ülkemizde de, uzun yıllar kullanılmakta olan ve çağa ayak uyduramayan 1050 sayılı Kanun yerine, mali yönetim kontrol görev ve yetkisinin harcamacı idarelere devredilmesi, uluslar arası standartlara ve Avrupa Birliği normlarına uygun bir kamu mali yönetim kontrol sisteminin oluşturulması, kamu kaynaklarının etkin ve verimli kullanılması, mali saydamlık ve hesap verilebilirlik ilkesinin hayata geçirilmesi amacıyla 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu uygulanmaya başlanmıştır. Kamu harcamaları göz ardı edilemeyecek derecede ülke ekonomilerinde etkin rol oynamaktadırlar. Bu nedenledir ki etkin ve verimli kamu harcamaları için çağa uygun, rekabete olanak sağlayan bir bütçeleme sistemi zorunluluk haline gelmiştir. Ülkemizde de bu verimlik ve etkinliği sağlamaya yönelik uygulamanın adımları 5018 sayılı Kanunla birlikte atılmıştır. ABSTRACT An effective budget system ensures effective public expenditures, since the budget is a management and planning tool with political, social, economical and financial control functions. If the budgeting systems applied in the previous years are examined, it is seen that such systems have some deficiencies in ensuring efficiency and productivity especially for public expenditures. But, ensuring efficiency and productivity in public expenditures may affect the prosperity and development level of a country as well as the increase in employment rate and democratic life, which is an indispensable factor of today’s life, directly. Therefore, the Law No 1050, which had been used in our country for many years even it was behind the times, has been replaced with the Public Finance Administration and Law No 5018 in order to assign the duty and power of controlling finance administration to the authorities, to establish a public finance administration control system in compliance with the international standards and European Union norms, to ensure that the public sources are used efficiently and productively and to introduce financial transparency and accountability principle. The public expenditures have a significant effective role in the economies of the countries, which cannot be disregarded. For this reason, a modern budgeting system that allows competition has become a necessity for ensuring effective and productive public expenditures. The first steps of this application aimed at ensuring efficiency and productivity are taken with issuance of the Law No 5018.