SANSÜR ve ÖZDÜŞÜNÜMSELLİK:2008-2015 YILLARI ARASINDA TELEVİZYONDA YAYINLANAN FİLMLERDE SANSÜR UYGULAMALARI


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Radyo, Televizyon ve Sinema Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: DÜRDANE MERVE TARLABÖLEN SOLMAZ

Danışman: Rabia Vildan Eyigüngör

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

2008 yılında yapılan kanun değişikliği ile televizyonlarda tütün ürünlerinin gösterilmesi yasaklanmış ve bu yeni hükmün cezai tasarrufu Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’na (RTÜK) verilmiştir. Farklı televizyon kanallarını bünyesinde barındıran birçok yayın grubu, söz konusu kanun nedeniyle ceza almamak adına kurum içinde “Sansür” olarak adlandırılan birimler oluşturmuştur. Bu çalışma, akademik kariyerine başlamadan önce üç yıl boyunca adı geçen birimlerde film denetimi yapmış araştırmacının Pierre Bourdieu’nün özdüşünümsel yaklaşımını temel alarak deneyimini bir yönteme dönüştürme sürecini ortaya koymaktadır. Farklı kurumlarda ve farklı pozisyonlarda “sansür” birimlerinde çalışmaya devam eden katılımcılarla yayın denetleme pratiklerini yarı yapılandırılmış görüşmeler ve seçilen filmlerin sansürünü içeren katılımcı uygulama ile irdeleyen ve cevap bulan araştırmanın temel soruları şöyle sıralanabilir: Televizyonda yayınlanan filmlerin denetimi için bir standart var mıdır? Denetim biçimleri kurumlar arasında farklılık gösterir mi? Film denetiminde çalışanların hiyerarşik konumları denetim pratiklerini etkiler mi? Emek piyasasının koşulları sansürcünün yaptığı işin kalitesini değiştirir mi? Aniden değişen sansür politikalarına adaptasyon nasıl sağlanır? Alkol sansürü mevcut sansüre nasıl eklemlendi? -------------------- With the legal changes in 2008, broadcasting all tobacco products in television was banned in Turkey and the policing obligations were given to the Radio and Television Council (RTÜK). Subsequently, many conglomerates with various TV channels amongst their portfolio have created so-called “censorship” units within, to avoid the hefty penalties. This study reflects the endeavours of the researcher, who has worked in the private sector for three years as a censor in film regulation, to create a method from her experience, in light of the Pierre Bourdieu’s self-reflexivity. The main focus of the study is to explore the question around the standardisation of films broadcast on TV; scrutinising these practices with participants currently working in censorship units in various establishments at various hierarchies. This study explores and answers the questions: Do the censorship practices diverge between different companies? Does the position of the censor in the hierarchical order in the company impact the execution? Do the labor market conditions effect the quality of work of the censor? How do the censors adapt to the fast-moving environment of censorship politics? How did the alcohol censorship converge with the existing practices? With the rise of digital broadcast platforms, what could be the future methods and consequences of creating personalised censorship profiles and custom-tailored film regulation practices?