Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2013
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Şükrü Maden
Danışman: ÖMER ÇELİK
Özet:Tefsirde Hâşiye Geleneği ve Hâşiyetü Muhyiddîn Şeyhzâde ‘alâ Tefsîri’l-Kâdî el-Beyzâvî Örneği Bu çalışmada tefsir alanında oluşmuş hâşiye geleneği genel olarak konu edinilmekte ve özelde de bu edebiyatı en iyi temsil eden örneklerden biri olarak Şeyhzâde Muhyiddin Kocevî’nin (v. 950/1543) Beyzâvî’nin Envâru’t-tenzîl ve esrâru’t-te’vîl isimli tefsirine yazdığı hâşiye incelenmektedir. Çalışmada tefsir hâşiyelerinin tarihi, telif sebepleri, tesmiyesi, şekil, dil ve üslup özellikleri, kapsamları ve muhtevaları hakkında bilgiler verilmiştir. Şeyhzâde’nin söz konusu hâşiyesi de önce hâşiye yöntemi açısından değerlendirilerek yazarın tefsire hangi yönlerden açıklama getirdiği ayrıntılı bir şekilde tahlil edilmiştir. Ardından da yazarın Kur’an ilimleriyle ilgili görüşleri ve nasıl bir tefsir anlayışına sahip olduğu tespit edilmeye çalışılmıştır. Ayrıca eserin sonunda tefsirler üzerine kaleme alınan şerh, hâşiye ve ta‘lîk türü eserlerden oluşan literatüre yer verilmektedir. Anahtar Kelimeler: Kur’an, Tefsir, Haşiye, Şerh, Talik, Beyzavi, Envaru’t-Tenzil, Şeyhzade, Muhyiddin, Kocevi. ABSTRACT Postscript Tradition in Commentary and a Sample: Hashiyetu Muhyiddin Şeyhzade ala Tafsir el-Kadı el-Baidawi In this research, it was studied on hashiya tradition which generating in area of tafsir in generally. In particular, hashiya, which was presented as a best sample in literature, was written by Şeyhzâde Muhyiddin Kocevî’nin (v. 950/1543) on Baidawi’s tafsir was called Anwar al-tanzil ve asrar at-ta’vil was determined. In this study, it was informed about history, reasons, naming, form, language and wording features, content and context of tafsir hashiyas. Firstly, analysed expressions of tafsir from which aspects accounted for hashiya was written by Şeyhzâde in detail according to hashiya method then, studied on opinions of author with related to Quran Sciences and his tafsir percept. In addition, at the end of the piece allowed for literature of şerh, hâşiye and ta‘lîk types. Key Words: Quran, Commentary, Tafsir, Hashiya, Şerh, Taliq, Baidawi, Anwar al-Tanzil, Şeyhzade, Muhyiddin, Kocevi.