Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2001
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Ayşe Demirkaynak
Danışman: İLHAN KUTLUER
Özet:İbn Sînâ'nın Poetika (Fennu'ş-Şi'r) adlı eserini ele alan bu tez, şiirin (mantıkî) geçerliliğinin doğasını ve onun toplumu şekillendiren rolünü incelemektedir. Bu konular ise Arap edebiyatındaki kimi eserlerin kritiğini ve Aristoteles'in Poetika'sı temelinde bir Ortaçağ filozofu olan İbn Sînâ'nın yazmış olduğu şiire dair açıklamaları ele almayı zorunlu kılmıştır. 932 yılında Ebû Bişr Mettâ, Aristoteles'in Poetika'sını 700 yılı ile tarihlenebilen Suriyeli versiyonlarından Arapça'ya tercüme etmiştir. Mettâ'nın bu tercümesi ya Aristoteles'in eserinden ödünç alınan kimi kavramların doğruluğunun şüpheli olması nedeniyle ya da bunların Arapça'da bütünüyle karşılanamaması nedeniyle kimi problemler doğurmuştur. Mettâ'nın bu tercümelerinin yanı sıra kimi Arap düşünür ve filozofları, Poetika'nın orjinallerinden lemeler yapmışlardır. Kindî ve Harizmî bu esere yönelik monografiler hazırlayan filozoflardan ikisidir.Ayrıca Farâbî, Şiirin Kanunları adlı eserinde Poetika'yı temel alarak kimi açıklamalar yapmıştır. Aristoteles'in Organon adlı eseri altı bölümden oluşmaktadır: Kategoriler, Önermeler, I. Analitikler, II. Analitikler, Topikler ve Sofistik Delillerin Çürütülmesi. Bu altı bölüme, Retorika ve Poetika dahil edilmek suretiyle Organon'daki kitap sayısı seki- ze çıkarılmıştır. I. Kitap'ta kat'i argümanlar, aklın genel ilkeleri ve onun mantıkî işleyişi ele alınarak, düşünmenin metodolojik kaideleri tartışlıır, son dört kitap ise I. Kitap'daki düşünceleri güçlendirmek amacıyla kimi zihnî araçları inceler. Poetika, Organon külliyatına dahil edilerek şiirin orijinalinde olamayan bir ala- na (mantığa) dahil edilmiştir. İbn Sînâ Fennu'ş-Şi'r adlı eserinde, zihnî kimi araçlardan yoksun olan şiiri, Organon'dakine benzer bir bakışla muhâkemenin bir parçası olarak kabul ederek, şiiri mantığın alanına dahil etmiştir. İbn Sînâ, şiirin mantıki geçerliliğine dair kimi unsurları açıklayarak, şiirin insanlar arasındaki önemini etik ve estetik yönden incelemiştir. Ayrıca İbn Sînâ, şiirin hayalî tasvîr (imaginative representation) ve taklîd- ler (imaginative imitation) ürettiğini vurgulayarak, şiirin dinleyici üzerindeki hayret, memnuniyet ve şaşkınlık verici etkilerini de inceleyen İbn Sînâ, Grek kültürüne ait kimi unsurları kendi kültürüne adapte ederek, şiir sanatına ilişkin önemli açıklamalar yapmıştır. ABSTRACT A STUDY ON THE POETICS OF AVICENNA This thesis examines the nature of poetic validity and its role in forming a community. It considers these issues in the writing of some Arabic literary critics and in studies of poetics and Aristotle's Poetics by medieval Arabic philosopher Avicenna. In 932 A.D.Abu Bishr Matta translated Aristotle's Poetics into Arabic from a Syriac version dating from around 700 A.D. The problems accruing to so tenuous a transmission were accentuated by the literalness of Matta's translations, which lent itself to some interpretations of Aristotle. It influences maybe seen in a number of com- mentaries and it accounts for some features of the Arabic reception of Aristotle's work. Another factor in this reception is that Arabic thinkers sometimes published abridgement of the original. Both al-Kindi and al-Khwarizmi produced such mono- graphs and because of these authors' authority their interpretations became part of the tradition of commentary. For example in the Canons of Poetry al-Farabi seems to rely on some source other than the poetics when he enumerates the various kinds of Greek poetry. The Organon which they divided into eight parts each of which coincide with an Aristotelian treatise. Poetry may be a lesser cognitive tool but, just because it is part of reasoning, when commentators discovered criteria for the objectivity of cognitive and scientific claims. They used them to justify the validity of poetic discourse. They ascribed and intersubjective validity of poetry, based on a community of feeling between subjects, that gave aesthetic responses an epistemological distinctiveness. Ibn Sina proposes that poetry is subjective yet has other and more validity than an expression of personal preference. They also think it promotes social cohesion. Simi- larly commentators stress that poetic 'imaginative representations' bring about convic- tion in the subject, and that poetry has a logic we must understand . Instead of devaluing verse, they think their methodological principles reveal the elements which make up the composition of poetic art. Its kinds and the artistic means of every kind, how it is made and what things make it better more beautiful and under what conditions it becomes persuasive and effective. Further Ibn Sina argued that imaginative representations succeed they result in subjective feelings of awe (ta'ajjub, wonder) or pleasure (ladhdha) clearly these writers and emphasize the human subject and their concern to validate the subjectivity further distinguishes their reception of Greek texts, for Ibn Sina adapted the Greek original to their own tradition, where the subject was crucial to poetry and the linguistics arts.