Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Engin Çelik
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:ÖRGÜTLENME ÖZGÜRLÜĞÜ ÜZERİNE İNCELEME Bu çalışmada üretimin ilişkilerinin tarihsel gelişimi ile birlikte teknolojik gelişmelerin üretim süreçlerindeki etkileri ve tarihsel süreçte tekstil ve hazır giyim üretiminin erken kapitalistleşen ülkelerden ucuz emek bölgelerine doğru hareketi gösterilmeye çalışılmıştır. Türkiye’deki tekstil ve hazır giyim sanayisinin Cumhuriyet’in ilk yıllarından bu yana gösterdiği gelişim ve tarihsel dönemeçler incelenmiş ve Türkiye’nin bugünkü tekstil ve hazır giyim alt yapısının küresel pazar içinde nasıl konumlandığı incelenmiştir. Küreselleşme sürecinde uluslararası üretimin artmasıyla düzenleyici kuruluşlar tarafından başlatılan çokuluslu şirketlere yönelik kurumsal sosyal sorumluluk girişimleri ile birlikte hazır giyim sektöründe benimsenen davranış kuralları incelenmiştir. Davranış kurallarının hazır giyim sektöründeki çokuluslu şirketlerin tedarik zincirinde ne şekilde gözetildiği sorusunu incelemek üzere bu kurallardan örgütlenme özgürlüğü kapsamında inceleme yapılmıştır. Bu incelememiz sonucunda öğütlenme özgürlüğünün tedarikçi firmalarda uygulanmasının sınırlı düzeyde olduğu görülmüştür. Örgütlenme özgürlüğünün üretimin nicel durumundan, tedarik zincirinin yapısal sorunlarından ve tüketim alışkanlıklarından etkilendiği sonucuna varılmıştır. TABLOLAR DİZİNİ 7 ŞEKİLLER DİZİNİ 8 GRAFİK DİZİNİ 9 GİRİŞ 12 1. KÜRESELLEŞME SÜRECİNDE HAZIR GİYİM SEKTÖRÜ 15 1.1 TARİHSEL OLARAK ÜRETİM İLİŞKİLERİNİN KONUMU 15 1.2 KÜRESEL HAZIR GİYİM ENDÜSTRİSİNDE ULUSLARARASI ÜRETİM 23 1.3 HAZIR GİYİM SEKTÖRÜNDE KÜRESEL DEĞER VE TEDARİK ZİNCİRLERİ 31 1.4 KÜRESEL TEDARİK ZİNCİRİ 37 1.5 TEDARİK ZİNCİRLERİNDE İSTİHDAM VE ÇALIŞMA KOŞULLARI 40 2. TÜRKİYE’DE TEKSTİL VE HAZIR GİYİM SANAYİSİ 43 2.1 TÜRKİYE’DE TEKSTİL VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜNÜN TARİHSEL GELİŞİMİ 43 2.1.1 1923-1960 Dönemi 43 2.1.2 1960-1980 Dönemi 46 2.1.3 1980-2000 Dönemi 47 2.1.4 2000’li Yıllar 51 2.2 HAZIR GİYİM SEKTÖRÜNÜN TÜRKİYE’DE YERİ 62 Tablo 16 2009-2018 Dönemi Hazır Giyim Sanayisinde İşiçi ve İşveren Sayısı 66 Tablo 17 2018 Aralık Ayı Hazır Giyim Sanayisinin Büyüklüğüne Göre Çalışan Sayısı 67 Tablo 18 Hazır Giyim İşçilerinin Ortalama Günlük Kazancı 69 Tablo 19 Faaliyet Alanlarına Göre İşçilerin Günlük Ortalama Kazancı 70 3. HAZIR GİYİM SEKTÖRÜNDE DAVRANIŞ KURALLARI: ÖRGÜTLENME ÖZGÜRLÜĞÜ ÜZERİNE İNCELEME 79 3.1 KURUMSAL SOSYAL SORUMLULUĞUN GELİŞİMİ 79 3.2 DAVRANIŞ KURALLARININ GELİŞİMİ 80 3.3 KURUMSAL SOSYAL SORUMLULUĞUN ÇALIŞMA KOŞULLARI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ 90 3.4 MODA VE HIZLI MODA’NIN ÇALIŞMA KOŞULLARI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ 98 3.5 DAVRANIŞ KURALLARININ ÖRGÜTLENME ÖZGÜRLÜĞÜ KAPSAMINDA İNCELENMESİ 102 3.5.1 Örnek Olay Çalışması -1 105 3.5.2 Örnek Olay Çalışması-2 107 3.5.3 Durum Değerlendirmesi 109 SONUÇ 112 KAYNAKÇA 118 -------------------- In this study, with the historical development of the relations of production and the effects of technological developments on production processes, it has been tried to show the movement of textile and garment production from developed countries to cheap labor regions in the historical process. Since the early years of the Republic, the industrialization steps in the textile and clothing sector and the historical transformation of the sector have been examined. Position of textile and apparel industry of Turkey in global market has been tried to be shown. In this study, corporate social responsibility initiatives for multinational companies which has been started after neoliberal economy policies, and codes of conduct in apparel sector have been examined. In order to examine the question of how the code of conduct is observed in the supply chain of multinational corporations in the apparel sector, an assesment was conducted within the scope of freedom of association. As a result of this assessment, it was seen that the implementation of the freedom of association in supplier firms was limited. It was concluded that freedom of association was influenced by the quantitative status of production, structural problems of the supply chain and consumption habits.