Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2013
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Aişe Taban
Danışman: İLHAN KUTLUER
Özet:ÖZ Mustafa Namık Çankı’nın Büyük Felsefe Lügatı’nda Klasik İslâm Felsefesiyle İrtibat Tarzı, İbn Sînâ Örneği Osmanlı İmparatorluğu’nun son kırk yılına ve Cumhuriyet dönemi Türkiye’sine tanıklık etmiş olan ve kendisini Cumhuriyet projesinin bir parçası olarak gören Mustafa Namık Çankı, ‘kendi’ geleneğiyle bağlantısını koparmadan, kaybettiklerinin farkında olarak kaleme aldığı Büyük Felsefe Lügatı ve pek çok eseriyle döneminin düşünsel boşluğunu doldurmaya çalışmış bir Türk münevveridir. Mustafa Namık Çankı Büyük Felsefe Lügatı’nda felsefe geleneğiyle rahatça irtibat kurmuş, aynı zamanda Lügat ile Türkiye’de Meşrûtiyet’le başlayan Türkçe “bir felsefe dili kurmak” çabalarının en somut örneklerinden birini ortaya koymuştur. Bu çalışmada Çankı’nın Büyük Felsefe Lügatı’nda Türk-İslâm Felsefesi geleneğiyle kurduğu irtibat, İbn Sînâ eserlerine yapılan atıflar örnekliğinde ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Bu gaye çerçevesinde Lügat’ta atıf yapılan Türk-İslâm düşüncesi klasikleri tanıtılmış, Hidâye Tercümesi, Ahlak-ı Alai ve Mevzuat-ı Ulum gibi klasiklere yapılan atıflar değerlendirilmiştir. Bunun yanısıra çalışmamız Mustafa Namık Çankı hakkında yapılmış olan ilk kapsamlı biyografiyi içermektedir. Anahtar Kelimeler: Mustafa Namık Çankı, Büyük Felsefe Lügatı, İbn Sînâ, felsefî dil, lügat, Türk-İslam felsefesi geleneği, Gelenekle irtibat, düşünce klasikleri, bir felsefe geleneği kurmak, felsefe eğitimi. ABSTRACT Mustafa Namik Canki’s Way of Communication with the Classical Islamic Philosophy in Buyuk Felsefe Lugatı, the Ibn Sina Example Mustafa Namik Canki who has witnessed the last forty years of the Ottoman Empire and the Republican Era Turkey and who has considered himself as a part of the Republic Project is a Turkish intellectual who has tried to satisfy the intellectual lag of his era with Buyuk Felsefe Lugati (Big Philosophy Dictionary), which he wrote without disconnecting from his ‘own’ tradition and with the awareness of what he has lost, and with his many other works. In Buyuk Felsefe Lugati, Mustafa Namik Canki has easily communicated with the philosophy tradition and also with Lugat, he has presented one of the most concrete examples of his struggle for “creating a Turkish philosophy language” which has started with Constitutional Monarchy in Turkey. In this study, the communication Canki has established with the tradition of Turkish-Islamic Philosophy in Buyuk Felsefe Lugati have been tried to be presented with the examples of references made to Ibn Sînâ works. With this purpose on mind, Turkish-Islamic philosophy classics which have been referred to in Lugat have been introduced and the references made to classics like Hidâye Tercumesi, Ahlak-i Alai and Mevzuat-i Ulum have been evaluated. In addition, our work includes the first comprehensive biography about Mustafa Namik Canki. Key Words: Mustafa Namik Canki, Büyük Felsefe Lügatı, Ibn Sînâ, philosophy language, dictionary, Turkish-Islamic philosophy tradition, communication with tradition, Islamic Philosophy classics, establishing a philosophy tradition, philosophy education.