Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2013
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: GÜLŞEN ÖZER
Danışman: Ferruh Özpilavcı
Özet:Anahtar Kelimeler : Mantık, İsaguci, Hoca İshak Harputi Mantık Antik Yunan’da Aristo tarafından sistematize edildiğinden bu yana varlığını sürdürmüştür. Mantık ilmi İslam dünyası için de önemini günümüze kadar korumuştur. İlimlere giriş olarak algılanmış ve mantık öğrenmeden ilmi faaliyetlerin sağlıklı olamayacağı kabul edilmiştir. Mantık Osmanlı medreselerinin eğitim müfredatında var olmuş ve belirli kademelerde okutulmuştur. Osmanlının son dönemi batı karşısında yeni bir tutum belirleme, mevcut konumu tartışma çabalarıyla geçmiştir. Bu tartışma süreci, eğitim, ekonomi, askeri gibi birçok alanlar tezahür etmiştir. Fikri çalkantıların son derece yoğun olduğu bu dönemde birçok âlim “var olana” tutunma veya bir çıkış kapısı olabilecek “yeni arayışı” çabasında olmuştur. Bu çalışmada 19.y.y.’da Osmanlı İmparatorluğu payitahtında, İstanbul’da yaşamış ve Osmanlı medreselerinde müderrislik yapmış olan Hoca İshak Harputi’nin mantık anlayışı ve ders kitabı mahiyetide yazdığı “sualli isaguci” adlı metin değerlendirilecektir. Anahtar kelimeler: Mantık, İsaguci, Hoca İshak Harputi ABSTRACT The logic has existed since it has been systematized by Aristotle. The science of logic conserved its importance in Islamic World, too. It has been comprehended as introductory for other learnings and it has been accepted that scientific activities without learning logic couldn’t be healthy. The logic subsisted in syllabuses of Ottoman madrasas and has been thought in certain graduals. The last periods of Ottoman Empire elapsed with the attempts of determining a new attitude towards the West and debates over current attitude. This discussion process appeared in several areas like education, economy and military. At that time when intellectual turmoils are very intensive many scholars tried to hold on “the existent” or to find a “new search” which could be a door for survival. In this study, the understanding of logic of Hoca İshak Harputi who lived in Ottoman capital, in İstanbul in 19.century and taught in Ottoman madrasas and his text “sualli isegoji” which has written as a lecture book will be examined. Key words: Logic, Iseguci, Hoca Ishak Harputi