Türkiye'de ana dili eğitimi müfredat programları 1913-1981


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2004

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: AHMET BENZER

Danışman: MUSTAFA SİNAN KAÇALİN

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Türkiye'de Ana Dili Eğitimi 1913-1981 adlı bu araştırmada, 1913 ile 1981 yılları arasında yayımlanmış olan ilkokul, ortaokul ve ilköğretim okulu ana dili öğretim programlarının genel özellikleri, ana dili özellikleri, karşılaştırma ve eleştiriler başlıkları altında incelenmiştir. Çalışmayı okuyan araştırmacılar için yararı umulan Millî Eğitim şûralarının konuyla ilgili olanları ve alanla ilgili olarak yapılmış olan doktora ve yüksek lisans tezlerinin önemli kısımları çalışmada göz önünde bulundurulmuştur. Bu sebeple çalışmada, tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmada tarama modeli kullanıldığından veri kaynakları, 1913 yılından 2004 yılına kadar yayımlanmış yazılı ürünlerdir. Araştırmada 1913-1981 yılları arasında yayımlanmış ilkokul, ortaokul ve ilköğretim okulu programları incelenmiştir. Araştırma sonuçlarından elde edilen bulgular şöyle lenebilir: Araştırma kapsamındaki programlar içerisinde ana diline genel program içersinde en çok yer veren % 35,35 ile 1930 tarihli 1926 ilkokul programı olup ortaokul programları içinde ise % 26,64 oranıyla 1329 (1913) Tarihli Mekâtib-i İbtidâiyye Ders Müfredatı programıdır. En az yer veren % 28,31 oranıyla 1329 (1913) Tarihli Mekâtib-i İbtidâiyye Ders Müfredatı (İlkokulların Ders Müfredatı) programı ile % 14,58'lik oranıyla 1949 ve 1962 Tarihli Ortaokul Programlarıdır. 1981 Tarihli İlköğretim Programında ise bu oran % 20'de kalmıştır. Programlar içerisinde ana dili hakkında en ayrıntılı bilgi veren program 1981 tarihli programdır. Genel Açıklamalar yanında Ana dili eğitimi beceri alanları hakkında ayrı ayrı özel amaçlara yer verilmiştir. Ayrıntıya inilerek sınıf sınıf özel amaçlara yer verilmiştir. Bilgiyi davranışa dönüştürücü, uygulamaya yönelik, belirsizlik yerine ölçülebilir değerler getiren yenilikçi bir programdır. Bu yeniliklerinin yanında 1981 programının amaçların binişikliğin söz konusu olması ve öğretmen merkezli ifade edilmesi gibi çeşitli özellikleri ile eleştirilmektedir. ABSTRACT In this study, named as The Parent Language Education Programs in Turkey between 1913 and 1981, the general features and parent language characteristics of the parent language programs of the elementary, secondary and primary schools, which were published between 1913 and 1981, were examined under the headings of comparisons and critics. Concerning the benefit of the researchers who will read this study, the related parts of the documents of the National Education councils and important parts of the MA and PhD theses made in this field were taken into consideration. For this reason, the survey method was used in this study. Since the survey method was carried out, the datum sources used here are the written sources which were published between 1913 and 2004. In the study, the elementary school, secondary school and primary school programs which were published between 1913 and 1981 were examined. The findings obtained from the results of the study can be summarized as: Among the programs searched in this study, the programs that give most places to parent language in general program is the 1926 elementary school program, 1930 dated, with 35.35 % and the secondary school part of the1329 (1913) Class Program for the Elementary Schools (Mekatib-i İbtidaiyye Ders Müfredatı) with 26.64 % . The ones that give fewer places to parent language are elementary school part of the 1329 (1913) Class Program for the Elementary Schools (Mekatib-i İbtidaiyye Ders Müfredatı) with 28.31 % and 1949 and 1962 dated Secondary School Programs with 14.58 %. The percentage in this field of 1981 dated Primary Education Program is only 20 %. Among the programs, the one that gives fewer detailed information about the parent language is the 1981 dated program. In addition to General Explanations part, a place was also given to special aims about the skills of Turkish language education in this program. Special aims for each grade were stated in a detailed manner. It is an innovative program which is implementation- based, is favoring the transformation of the knowledge into behaviors, and is bringing about measurable scales instead of ambiguities. Apart from these innovative sides, this program is criticized in respect of that its aims are not so clear and it favors a teacher based education.