Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2005
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Aydın Ataş
Danışman: MEHMET ŞİŞMAN
Özet:Türkiye'nin ekonomik ve siyasal tarihinde önemli iki noktaya işaret eden 27 Mayıs 1960 Darbesi ile 12 Mart 1971'deki muhtıra, dünya ekonomisine eklemlenme sürecindeki dönüşümler ekseninde incelendiğinde bu olayların iktisadi arka planı öne çıkar. Gerek 1960'taki gerek 1971'deki müdahalelerde değişen üretim ilişkilerinin etkisi büyük olmuştur. 1950'lerle birlikte güçlenmeye başlayan sanayi sermayesi, iktidarda ve hukuk üzerinde kendine pay istemiş, seçimlerde kendini temsil edebilecek bir parti oluşturamadığından, sürece anti-demokratik yollardan müdahale etmiştir. Müdahaleler dönemi, sanayi sermayesinin dış rekabet koşullarından korunup desteklenmesiyle simgeleşmiştir. Dönemin temel özelliği ithal ikâmesi süreciyle içe dönük birikimin sağlanması yönünde gerçekleşmiştir. Ticaret sermayesinin yerini alan sanayi sermayesinin güçlenmesine paralel olarak imalat sanayi yaygınlaşmış ve bir işgücü ihtiyacı belirmiştir. 1960'larda tarım sektöründeki makineleşme ve arazilerin miras yoluyla bölünmesi ise kırdan kente göçün hızlanmasına yol açmıştır. Kentlere göç eden nüfus, daha sonra sanayideki emek gücünü oluşturmuştur. Sanayinin, günden güne yaygınlaşması, siyasal alandaki güç ilişkilerinin de yeniden tanımlanmasına yol açmıştır. 1960'lı yıllar Türkiye'de ilk kez işçi sınıfının da siyasal alana müdahalesine sahne olmuştur. İşçiler bu dönemde sanayinin yaygınlaşmasıyla birlikte, sayıları artan ve sosyal hak talebini Anayasa'nın da sağladığı olanaklarla sıkça dillendiren bir duruma gelmiştir. 1960'lı yılların ikinci yarısı ise daha çok sanayi sermayesi ve sanayi proletaryasının hukuk, dolayısıyla siyaset üzerindeki çekişmesine sahne olmuştur. 1960-1971 dönemi, planlı kalkınmanın başladığı ve geliştiği yıllar olması bakımında da önemlidir. Bu dönemde, ilk kez 1963'te yapılan kalkınma planı, ekonomik büyüme oranlarının yükselmesine yardımcı olmuştur. Türkiye ekonomisi, 1960'lardan 1970'lere gidilen süreçte hızla sanayileşen ve siyasal alanda sanayi kesiminin taleplerinin belirleyici olmaya başladığı bir dönem olarak dikkat çeker. If May 27, 1960 coup and March 12, 1971 memorandum, those indicate two important points of Turkey's economic and political history, are studied in the axis of transformations during the adaptation process to world economy, the economic back plan of this subject come out. The effects of the production relations that had changed because of both 1960 and 1971 interferences had become greater. The industrial capital, that started to get stronger in 1950s, wanted a share on government and law and interfered to the process in anti-democratic ways because of not being able to organize a political party to represent them on elections. The period of interferences had been symbolized by the protection and supporting of industrial capital against the foreign competition conditions. The main characteristic of the period had become fact in the way of supplying the interior accumulation by import substitution. Parallel to the strengthening of the industrial capital, that had taken the place of commercial capital, the manufacturing industry became widespread and the necessity of manpower appeared. The mechanizetion in agricultural industry and the distribution of the lands by inheritance ways accelerated the immigration from countryside to cities at 1960s. The immigrated population then formed the manpower in industry. The day by day widespread becomming of the industry caused the redefinition of power relations at political area. The proletariat interferaced to the political area for the first time in Turkish History in 1960s. The proletariat came to a position who increased in number and asked for their rights in the coverage of the constitution during this period with the widespread becomming of industry. The second half of 1960s had withnessed to the arguments of industrial capital and industrial proletariat on rights and so on politics. The 1960 - 1971 period is important for being the years of starting and growing of planned development. In this period, the development plan which is firstly done in 1963 had helped to the rising of economic development rate. In the period from 1960 to 1970 Turkish economy had been characterized as becomming industrialized in a quick way and attracted attention that industrial areas has defined their requests in political area.