Halikarnas Balıkçısı'nın romanlarında yapı, izlek ve insan


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Fen - Edebiyat Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: DERYA ÇETİN

Danışman: BAKİ ASİLTÜRK

Özet:

Bu tezde Halikarnas Balıkçısı imzasıyla tanınan Cevat Şakir Kabaağaçlı’nın romanları ele alınmıştır. Romanlar yapı, izlek ve insan kavramları çerçevesinde değerlendirilmiştir. Halikarnas Balıkçısı’nın edebî kişiliği doğrultusunda romancılığı yorumlanmış ve altı romanı ayrı ayrı incelenmiştir. Yapılan incelemede yazarın romanlarının iskeletini nasıl oluşturduğu, romanlarda kullanılan ortak ögeler, romanlardaki insan unsuru ve romanların Türk edebiyatındaki yeri ortaya konulmaya çalışılmıştır. Anadolu kültürüyle ilgili pek çok çalışmalar yapan yazarın romanları üzerinde yeteri kadar durulmadığı görülmüştür. Aganta Burina Burinata romanı 100 Temel Eser içerisine alınmış fakat diğer eserleri özellikle de son eseri Bulamaç kıyıda köşede bırakılmıştır. Bu çalışmanın amacı gerek yapı, gerek içerik ve gerekse kişi kadrosu açısından bu eserlere de ışık tutmaktır. Yapılan inceleme ve araştırmalar sonucunda Halikarnas Balıkçısı’nın roman türü içinde Türk edebiyatında önemli bir yere sahip olduğu görülmüştür. Özellikle Türk edebiyatında “deniz” kavramını bu kadar geniş ve etraflıca anlatması onu bu alanda ilk olarak değerlendirmemize imkân vermiştir. Türk edebiyatında denizcilik ve deniz insanının çilesinin anlatıldığı ilk orijinal romanlar 1940’ların ortalarında Halikarnas Balıkçısı tarafından yazılmıştır. Eserlerin teknik kusurlarına rağmen bu gerçek göz ardı edilememektedir. Yazı yapısı itibarıyla dağınık bir dizgiye sahip olan romanlarda şiirsel bir dilin kullanıldığı, her eserde ortak bazı kahramanlarla bir bütünsel dünya oluşturulmaya çalışıldığı görülmüştür. Bütün romanların temelinde “İnsan” ve “sevgi” kavramlarının olduğu tespit edilmiştir. Böylece yazarın hümanist anlayışı romanlarında da geniş şekilde işlediği ortaya koyulmuştur. ABSTRACT In this thesis, the novels of Cevat Şakir Kabaağaçlı, whose signature name was Halikarnas Balıkçısı have been discussed. The novels have been evaluated in terms of structure, symbol and human concepts. Halikarnas Balıkçısı’s writing has been interpreted in accordance with his literary personality and his six novels have been analysed separetely. In the research, it has been revealed that how the author formed the novel’s outline, common items which were used in the novels, human factors in the novels and the position of the novels in the Turkish literature. It has been seen that the novels of the writer who has had many works abaout Anatolian culture has not been dwelt upon sufficiatly. His novel, Aganta Burina Burinata has been included in 100 basic works however, his other works especially his last work Bulamaç have been overlooked. The aim of this study is to shed light on these works, too in terms of structure, content and the charahters. As a result of examinations and research show us that Halikarnas Balıkçısı in fiction has been shown to have an important place in Turkish literature. Especially so broad and thoroughly explain the concept in Turkish literature of the “sea” made him to our first assessment in this area. The first novel that described the suffering people of Turkish literature written in the maritime and sea in the middle of 1940’s was written by Halikarnas Balıkçısı. This fact can not be ignored in spite of the technical mistakes of these works. It has been seen that, in the novels that have disorganised composition, a lyrical langue has been used, and in each work there has been an attempt on making up a holistic world with the common heroes. It has been identified that, there are terms of “human” and “love” in the grounds of the novels. So the humanistic approach of the novelist and his handling it realistically in his books have been revealed.