Yaver-i Ekrem İbrahim Derviş Paşa’nın hayatı ve icraatları (1812-1896)


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2012

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Emin Basar

Danışman: UFUK GÜLSOY

Özet:

Derviş Paşa, 1812 yılında Lofça’da doğdu. Babası Lofça ayanlarından Genç İbrahim Ağa’ydı. Gençlik dönemini Lofça’da geçiren Derviş Paşa, daha sonra İstanbul’a gelerek Asâkir-i Mansure-i Muhammediye’ye katıldı. Askerî yeteneğe sahip olan paşa 1836 yılında Binbaşılığa yükselerek askerî komuta kademesinde yerini aldı. Bu tarihten sonra hızla yükselen Derviş Paşa, Kırım Harbinde Feriklik rütbesini elde ederken Karadağ Savaşı sırasında 1862 yılında askerî komutada en yüksek rütbe olan Müşirlik rütbesini elde etti. Askerî alandaki başarıları merkezin dikkatini çekmekteydi. Bu sayede mülkiyede de görev almaya başladı. Yanya Valiliği ile başlayan mülki görevleri, Selanik, İşkodra, Manastır, Diyarbakır, Bosna valilikleriyle devam etti. Askerî ve mülkî idaredeki başarıları daha da yükselmesini sağladı. 1876 yılında önce Bahriye Nazırı olan Derviş Paşa, daha sonra Seraskerlik makamına getirilerek askerî kademede en üst noktaya ulaştı. Kısa süren Seraskerliğinin ardından 93 Harbi’nde Batum Orduları Komutanı olarak görev yaptı. Savaş sonunda Batum’un Rusya’ya teslim edilmesinin ardından İstanbul’a geri döndü. 93 Harbi’nden sonra yaşanan toprak kayıpları Derviş Paşa’nın görev yerlerini belirler mahiyetteydi. Savaş sonrası Arnavutluk Kıtasına giden Derviş Paşa, Ülgün’ün Karadağ’a teslimini ile görevlendirildi. Bu görevdeki başarısı ile Mısır’a Fevkalade Komiser olarak atandı. Komiserliğinden sonra II. Abdülhamid’in güvenini de kazanmasıyla birlikte Yıldız Sarayında tekrar oluşturulan Yaverlik Kurumunda Yaver-i Ekrem olarak görev aldı. 1896 yılındaki ölümüne kadar danışmanlık görevini sürdürdü. Arnavutluk ve Rumeli kıtası hakkında daha çok görüş bildiren Derviş Paşa, çeşitli komisyonlarda görev aldı. 22 Haziran 1896 tarihinde vefat eden Derviş Paşa, Sultan II. Mahmud Türbesine defnedildi. ABSTRACT Dervish Pasha was born in Lofca at 1812. His father Genc Ibrahim Aga was from Lofca notables. Dervish Pasha has lived in period of youth in Lofca, later came to Istanbul and then joined Asakir-i Mansure-i Muhammediye. Pasha who has the ability in military area rising to Major levels in 1836 so he was in place military of command. After that time Dervish Pasha, rising rapidly at Kırım war has achieved Feriklik Grade and during the Montenegro War has achieved Müsirlik Grade which was the highest grade of military command. Success in military area was attention of the center. Thus, he started to take a mission at civil service. Starting with Yanya Governorship at civil duties were continued with Thessaloniki, Iskodra, Monastir, Diyarbakir and Bosnia Governorship. Success of military and civil administrations has increased his career more. Before in 1876 Dervish Pasha was a Navy Minister and then was assigned to Seraskerlik Authority which was to the highest level of military command. After the short term Seraskerlik Authority he served as Commander of the Armies of Batumi at 93 War. At the end of the war Batumi was delivered to Russia and then Dervish Pasha returned to Istanbul. After 93 War losses in the land was determine the locations of Dervish Pasha. By the end of the war Dervish Pasha went to Albania Continent and was tasked with delivery of Ulgun to Montenegro. The success of this mission he served to Egypt as Extraordinary Commissioner. After Commissioner he gained Sultan II Abdulhamid trust so that he was assigned as Yaveri Ekrem which was re-created at Yaverlik (Adjutancy) Instituation in Yıldız Palace. He was continued at his consultant duty until his death in 1896. Dervish Pasha who has commenting about the Albania and Rumeli continents, took part in various commissions. Dervish Pasha, who died on 22 June 1896, was buried in the tomb of the Sultan II. Mahmoud.