Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Dahili Tıp Bilimleri Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2008
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MERİH BALCI
Danışman: BERRİN CEYHAN
Özet:Kanda ölçülen prokalsitonin (PCT), C-reaktif protein (CRP) ve lökosit sayısı gibi çeşitli infeksiyonların belirteci olarak kullanılan inflamatuar bir parametredir. Alt solunum yolu infeksiyonlarında PCT konsantrasyonunun ayırıcı tanıda bir değeri olup olmadığı net değildir. Bu nedenle 3 farklı grup hastada (toplum kökenli pnömoni (TKP), KOAH akut alevlenme ve pulmoner tüberkülozda) klinik prospektif bir çalışma yapıldı. Toplam 106 hasta (30 TKP, 24 KOAH alevlenme, 24 KOAH kontrol ve 28 tüberküloz hastası) çalışmaya dahil edildi. Hastalar tanı aldığı gün, 7. günde ve 14. günde klinikte değerlendirilerek fizik muayene, sedimentasyon (ESR), lökosit, CRP, PCT ölçümleri yapıldı. PCT’nin tedaviye yanıtta ve ayırıcı tanıda rolü ile CRP düzeyi ve lökosit sayısıyla korelasyonuna bakıldı. Yaş ortalaması TKP grubunda 56±16 yıl, KOAH akut alevlenme grubunda 64±7 yıl, KOAH kontrol grubunda 64±8 yıl ve tüberküloz grubunda 41±18 yıl olarak bulunmuştur. TKP grubunda başlangıç lökosit sayısı ve CRP değeri, tüberküloz ve KOAH akut alevlenme grubuna göre anlamlı olarak daha yüksek bulunmuştur (p<0.0001). TKP grubunda başlangıç geometrik ortalama PCT değeri 0.5006 ve nötrofil absolu sayısı tüberküloz grubuna (p<0.0001) ve KOAH akut alevlenme grubuna (p<0.003) göre anlamlı olarak daha yüksek bulunmuştur. Tüberküloz ve KOAH akut alevlenme grupları karşılaştırıldığında başlangıç lökosit, nötrofil absolu sayıları, CRP ve PCT değerleri arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmamıştır.TKP ve tüberküloz grubunda ESR değeri, KOAH akut alevlenme grubundan anlamlı olarak daha yüksek bulunmuştur (p<0.0001). Tüberküloz ve TKP grupları karşılaştırıldığında başlangıç ESR değerleri arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmamıştır. ABSTRACT TKP grubunda lökosit sayısı, absolu nötrofil sayıları, PCT ve CRP değerlerinde başlangıca göre 7. ve 14. günlerde belirgin düşme gözlenmiştir (p<0.001). KOAH akut alevlenme grubunda ise absolu nötrofil sayıları ve CRP değerlerinde başlangıca göre 7. ve 14. günlerde belirgin düşme gözlenirken (p<0.001), PCT değerinde de başlangıca göre (0.1494), 7. günde (0.0711), (p<0.01) ve 14. günde (0.049), (p<0.001) istatistiksel olarak anlamlı düşme görülmüştür. Lökosit sayısında başlangıca göre 7. ve 14. günlerde istatistiksel olarak anlamlı düşme görülmemiştir. G enel olarak tüm gruplara bakıldığında başlangıç PCT değeri absolu nötrofil sayısı (p<0.034 r = 0.236 ) ve CRP değeri (p<0.03 r = 0.241) ile anlamlı olarak pozitif korele bulunmuştur. TKP grubunda başlangıç PCT değeri lökosit sayısı (p<0.005 r = 0.495), absolu nötrofil sayısı (p<0.019 r = 0.426), CRP değeri (p<0.004 r = 0.515), ile anlamlı olarak pozitif korele bulunmuştur. KOAH akut alevlenme grubunda başlangıç PCT değeri absolu nötrofil sayısı (p<0.05 r = 0.414 ) ile anlamlı olarak pozitif korele bulunmuştur. Tüberküloz grubunda PCT değeri ile diğer parametreler arasında korelasyon saptanmamıştır. Bu çalışmanın sonunda PCT’ nin alt solunum yolu enfeksiyonu olan hastalarda erken dönemde yüksek olduğu ve bu yükselmenin en belirgin olarak TKP grubunda olduğu, ESR, CRP ve nötrofil gibi parametrelerin yanında PCT değerinin tespit edilmesinin bu hasta grubunda faydası olduğu görülmektedir. Aynı zamanda tedavi sonrası takipte klinik düzelme ile birlikte PCT düzeyinde de düşme olması PCT’ nin tedaviye yanıtın izlenmesinde önemli bir belirteç olduğunu göstermektedir. Bu konuda daha geniş hasta gruplarında yapılacak çalışmalara ihtiyaç vardır. P rocalcitonin (PCT) is a marker of inflammation, like C-reactive protein and leukocyte count, and is used for indicating the presence of infections. The value of PCT in the diagnosis of the lower respiratory tract infections is not clear yet. To evaluate its value, this clinical prospective study was performed in three different groups of patients; community acquired pneumonia (CAP), chronic obstructive pulmonary disease (COPD) exacerbation, and pulmonary tuberculosis. One hundred and six patients were included in the study (30 patients with CAP, 24 patients with COPD exacerbation, 24 patients with COPD control and 28 patients with tuberculosis). Patients were evaluated on the day of diagnosis, at 7th and 14th days of treatment and after physical examination, serum CRP levels, leukocyte counts, erythrocyte sedimentation rate (ESR) and PCT levels were studied. PCT’s role in the response to treatment and in the differential diagnosis and its correlation with CRP, ESR and leukocyte counts were evaluated. The mean age of patients was 56±16 years in CAP, 64±7 years in COPD exacerbation, 64±8 years in COPD control and 41±18 in the tuberculosis groups. In the CAP group, CRP levels and leukocyte counts were significantly higher than those in COPD exacerbation and tuberculosis group at the baseline (p<0.0001). When the tuberculosis and COPD exacerbation groups were compared, there was no significant difference in CRP levels and leukocyte counts at the baseline. In the CAP group, the PCT levels and absolute neutrophil counts were found to be higher compared to those in tuberculosis group (p<0.0001) and the COPD exacerbation groups (p<0.003) at the baseline. When the tuberculosis group and vi COPD exacerbation group were compared, there was no significant difference in PCT levels and absolute neutrophil counts at the baseline. The ESR was significantly higher in the CAP and tuberculosis groups compared to the COPD exacerbation group (p<0.0001) at the baseline. When the tuberculosis and CAP groups were compared, there was no significant difference in the ESR at the baseline. In the CAP group, there was a significant decrease in leukocyte counts, absolute neutrophil counts, CRP and PCT levels in the 7th and 14th days of treatment compared to the baseline (p<0.001). In the COPD exacerbation group, there was a significant decrease in the absolute neutrophil counts and CRP levels at the 7th and 14th days of treatment compared to the baseline (p<0.001). There was a significant decrease in PCT levels at the 7th (p<0.01) and 14th days (p<0.001) of treatment compared to the beginning. There was no significant difference in leukocyte counts at the 7th and 14th day of treatment compared to the baseline. In all groups, baseline PCT levels significantly positively correlated with absolute neutrophil counts (p<0.034 r = 0.236 ) and CRP levels (p<0.0001, r=0.560). In the CAP group, baseline PCT levels significantly positively correlated with leukocyte counts (p<0.005 r = 0.495), absolute neutrophil counts (p<0.019 r = 0.426) and CRP levels (p<0.004 r = 0.515). In the COPD exacerbation group, baseline PCT levels significantly positively correlated with absolute neutrophil counts (p<0.05 r = 0.414). At the end of this study, it has been shown that PCT levels were higher in earlier stages of lower respiratory tract infections and PCT is a useful marker along with CRP, ESR and neutrophil counts in these patient groups