Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: İBRAHİM CAN
Danışman: Refika Bakoğlu
Özet:ÖZET FİNANSAL SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK GÖSTERGELERİ VE DEĞERLENDİRİLMESİ: BORSA İSTANBUL SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK ENDEKSİ ŞİRKETLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA Amaç – İşletmelerin tüm paydaşlarına değer yaratmada kullandığı finansal kaynaklarından daha fazlasını geri kazanma öz yeterliliği sağlayan uzun vadeli finansal performans ve bunu tehdit eden finansal sıkıntıların önlenme güvencesi için uygun finansal performans göstergelerinin belirlenmesi, sınırlı ve göreli finansal performans ölçümü ve buna bağlı güvence alanının belirlenmesi amaçlanmaktadır. Yöntem/Yaklaşım/Tasarım – Araştırmada öncelikle finansal sürdürülebilirlik ile ilgili kavramlar; sürdürülebilirlik, kurumsal sürdürülebilirlik, ekonomik sermaye, finansal sürdürülebilirlik incelenmiştir. Hem literatüre hem de bu tezin amacına uygun yeni bir finansal sürdürülebilirlik kavramı oluşturulmuştur. Finansal sürdürülebilirliğe ilişkin temel yaklaşımlar, finansal performans ve finansal sıkıntılar ile birlikte incelenmiştir. Literatürde finansal sürdürülebilirlik ölçümüne uygun göstergeler öneren veya kullanan önceki araştırmalar incelenmiştir. Literatürde sürdürülebilirliğin sosyal ve çevresel boyutlarındaki işletme uygulamaları finansal performans ile özdeş görülen özkaynak kârlılığı ile ilişkili olarak değerlendirilmiştir. Ayrıca finansal sürdürülebilirliğin şirketler için bir performans göstergesi olduğu görülmüştür. Bu bağlamda, finansal sürdürülebilirlik ile finansal performans ilişkili ve özdeş değerlendirilmiştir. Finansal performansın ve finansal sürdürülebilirliğin şirketin rekabetçi pozisyonunun değerlendirilmesi, paydaşlar için en uygun değer ölçümleri ve yeni gelir ve nakit akış kaynakları; etkili risk yönetimi, gelişmiş paydaş ilişkileri için finansal yönetim aracı olduğu görülmüştür. BIST SE kurulduğundan günümüze endekste işlem gören ve Ocak/2019’da BIST piyasa değerinde yüksek şirket değerine (%41,9) sahip olanlardan seçilen 5 şirketin 2008-2017 dönemine ilişkin sınırlı ve göreli finansal performansını ölçmek üzere kullanılacak göstergeler olarak kârlılık, nakit yaratımı ve şirket değeri kullanılmıştır. Araştırma için seçilen 5 şirketin 2008-2017 dönemine ilişkin finansal verileri resmi kaynak olan Kamuyu Aydınlatma Platformu (KAP) üzerinden alınmıştır. Finansal performans göstergeleri; kârlılık (net kâr/ödenmiş sermaye), nakit yaratımı (nakit akış tablosundaki yaratılan nakit) ve şirket değeri (pay fiyatı x pay sayısı) tanımlamaları ile belirtilen hesaplama yapılmıştır. Hesaplanan bu değerlerin 2008 yılına göre değişimi bulgular bölümünde (bkz Tablo: 10) ve ekte sunulan tabloda gösterilmiştir. Bu tabloda yer alan en yüksek ve en düşük değerler her üç gösterge için ayrı bir tabloda (bkz Tablo: 11) ve grafikte (bkz Grafik: 7) bulgular bölümünde gösterilmiştir. Bulgular – Araştırma için seçilen şirketlerin 2008-2017 yıllarına ilişkin finansal verileri ile sınırlı ve göreli finansal sürdürülebilirlik güvence alanı MS Excel yardımı ile grafik üzerinde her üç göstergenin ağırlıklı ortalamasından oluşturulmuştur. Buna göre, zaman serisi başlangıcı olan 2008 yılı “1” olarak temel alındığında 2017 yılına kadar devam eden yıllardaki değişimin üst limitleri finansal performans ile ilişkilendirilmiş ve sırasıyla; 1 – 2,1 – 2,7 – 1,3 – 2,3 – 3,0 – 3,3 – 3,5 – 6,1 – 7,5 olarak gözlenmiştir. Finansal sıkıntılar ile ilişkilendirmiş alt limitler 1’den büyük gözlenmiş veya en düşük 1 olarak belirlenmiştir. Araştırma için seçilen şirketlerin 2008-2017 yıllarına ilişkin sınırlı ve göreli finansal sürdürülebilirlik güvenceleri derecelendirilmiştir. Buna göre; KCHOL: 79,45 puan ile ileri düzey, SAHOL: 67,75 puan, THYAO: 61,47 puan ile güçlü düzey, ISCTR: 40,57 puan ve TCELL: 34,20 puan ile sınırlı düzeyde finansal sürdürülebilirlik güvencesi sunmuşlardır. -------------------- ABSTRACT FINANCIAL SUSTAINABILITY INDICATORS AND ITS EVALUATION: A RESEARCH ON ISTANBUL STOCK EXCHANGE SUSTAINABILITY INDEX LISTED COMPANIES Purpose – It is aimed to identify appropriate financial performance indicators, limited and relative financial performance measurement and the related assurance area to ensure long-term financial performance which provides the self-efficacy of recovering more of the financial resources used by businesses to create value for all its stakeholders and to assure the prevention of financial distress which is threatening the financial performance mentioned. Methodology/Approach/Design – In the research, firstly, the concepts related to financial sustainability are examined such as sustainability, corporate sustainability, economic capital and financial sustainability. A new concept of financial sustainability has been developed in accordance with both the literature and the purpose of this thesis. The main approaches to financial sustainability have been examined along with financial performance and financial distress. The previous studies, which propose or use indicators that are appropriate for the measurement of financial sustainability are examined. In the literature, business practices in the social and environmental dimensions of sustainability have been evaluated in relation to equity profitability, which is identical to financial performance. In addition, financial sustainability is a performance indicator for companies. In this context, financial sustainability is related and considered identical to financial performance which is also considered as a financial management tool in terms of evaluating the competitive position of the company, optimal value measurements for stakeholders, new sources of income and cash flow; effective risk management and enhanced stakeholder relations. Profitability, cash generation, enterprise value are indicators used to measure the limited and relative financial performance of the five companies selected from of which has high enterprise value (41.9%) in BIST market value in January/2019 and has been continously listed in the BIST SI since it was established. The financial data of the five companies selected for the research for the period 2008-2017 were obtained through officially by Public Disclosure Platform whereupon the calculations are made with definitions of financial performance indicators; namely profitability (net profit / paid-in capital), cash generation (cash generated in the cash flow statement) and company value (share price x number of shares). The change of these calculated values according to 2008 is shown in the table. The highest and lowest values in this table are shown in a separate table and graph for all three indicators. Findings – Financial sustainability assurance area of the companies selected for the research is calculated within limited and relative to the companies and their financial data in 2008-2017 by the weighted average of all three indicators on the chart with the help of MS Excel. Accordingly, based on the time series beginning of 2008 as “1” which is considered base, the upper limits of the change in the years up to 2017 were associated with financial performance and trend goes as 1 - 2,1 - 2,7 - 1,3 - 2,3 - 3,0 - 3,3 - 3,5 - 6,1 - 7,5 were observed. The lower limits associated with the financial distress were observed to be greater than 1 or identified the lowest 1. The limited and relative financial sustainability assurance of the companies selected for the research within their financial data regarding to 2008-2017 were rated. According to this; KCHOL: 79.45 points and ranked advanced, SAHOL: 67.75 points, THYAO: 61.47 points and both ranked strong, ISCTR: 40.57 points and TCELL: 34.20 points and both ranked limited for financial sustainability assurance.