Karizmatik lideri doğuran sosyo-politik şartlar: Yaser Arafat örneği


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2001

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Olgun Közleme

Danışman: AYŞEGÜL YARAMAN

Özet:

Ö Z E T Bu çalışmadaki amacımız, Arafat'ın ortaya çıkmasında sosyo-politik şartların etkisi ve onun kişiliği incelenerek Max Weber tipolojisi çerçevesinde Arafat'ın karizmatik bir lider olup olmadığını ortaya koymak olmuştur. İkinci bölüme bir kaynak olması açısından tezin birinci bölümünde, liderlik oluşumu ve otorite tipleri ele alınmıştır. Ardından genel geçer liderlik teorileri incelenmiş ve bunlar; İbn Haldun, Machiavelli ve Max Weber'in liderlik anlayışı ile sınırlı tutulmuştur. Birinci bölümün sonunda, karizma ve liderlik arasındaki ilişki incelenirken, Ortadoğu'nun karizmatik lider anlayışı dahil, konu bir çok yönü ile incelenmiştir. İkinci bölümde tezin ana konusu olarak, Arafat'ın Ortadoğu'da karizmatik bir lider olarak doğuşu, yükselişi ve karizmatik niteliğinin güç kaybı ele alınmıştır. Arafat'ın bütün yönleri ile ortaya konarak tanınabilmesi için de, onun yaşadığı coğrafya ve bu coğrafyanın tarihsel ve siyasal durumu hakkında kısa bilgiler verilmiştir. Sosyal, siyasal ve kültürel şartların seyrinin Arafat'ın karizmatik niteliğinin oluşumunda ve devamında ne gibi değişmelere yol açtığı ve bu değişmelere uyum sağlamada onun liderlik anlayışının etkisi, Filistin davasında oynadığı rol sosyolojik bir incelemeye tabi tutulmuştur. Çalışmanın sonunda, Arafat'ın karizmatik niteliğinin, İsrail'e karşı vermiş olduğu mücadele yöntemine göre değiştiğini görmekteyiz. 1950'lerin sonlarından itibaren İsrail'e karşı kurtuluşu silahlı mücadelede gören ve bu doğrultuda direniş veren Arafat'ın karizmatik niteliği, Max Weber tipolojisine göre, tartışma götürmez bir gerçektir. Ancak 1970'lerin ortalarından itibaren metot değiştiren Arafat'ın, kurtuluşu barış yolu ile aramaya başlaması ile, buna bağlı ters orantılı olarak karizmatik niteliğinde bir güç kaybının olduğu görülmektedir. Buna rağmen Arafat, içinde bulunduğu şarlara göre değerlendirildiğinde, günümüz Filistin'inde alternatifi henüz bulunamamış karizmatik bir lider olarak karşımızda durmaktadır. S U M M A R Y The aim of the study is to state whether Arafat is a charismatic leader or not according to Max Weber's typology by analysing his personality and socio-political conditions that helped him to appear as an important figure in the Middle East Region. In order to be a source for the second part of the study; ın the first chapter leadership development and authority types have been considered. Furthermore, accepted leadership theories were also examined and they were limited to İbn Haldun, Machiavelli and Max Weber's leadership understandings. At the end of the first chapter as in general the relationship between charisma and leadership, in specific the charismatic leadership concept in the Middle East were examined, the subject was analysed with its all dimensions and aspects. In the second chapter, as the theme of the thesis, the appearance of Arafat in the Middle East as a charismatic leader, developing his charismatic leadership and lose of power in his charismatic quality were evaluated. In order to understand and state Arafat exactly with all aspects, the geography in which he appeared and historical and political state of his geography were also analysed. How social, political and cultural conditions of the Middle East affected Arafat's charismatic personality to develop; the impact of his leadership understanding on adaptations to the changes in above situations; and his role independence of Palestine have all been taken into consideration in terms of sociological perspective and exemination. At the end of the study it bee can seen that Arafat's charismatic leadership quality changed according to the method of his struggle aganist Israel, Between the end of the 1950's and the middle of the 1970's, struggles for independence were made as armed aganist Israel and in this period his charismatic leadership quality was an indisputable reality according to Weber's typology. However, from the mid-1970's on, he has changed his strategy and sought for indipendence via peace; thereby his charismatic leadership feature started to loose its power. On the other hand; Arafat, as far as his geography and socio-political conditions in it are all concerned, is in today's Palestine still seen the only leader whose alternative as a charismatic leader have not been found yet.