Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2008
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ÇİĞDEM TİRKEŞ
Danışman: Aypar Uslu
Özet:Bu çalışma Türkiye’deki mevcut ve potansiyel organik gıda tüketicilerinin profilini belirlemek, organik gıda ürünleri ile ilgili tutum ve davranışlarını etkileyebilecek faktörleri ortaya koymak ve tüketicinin satın alma kararı alması ile bu faktörlerin ne ölçüde ilişkili olduğunu analiz etmek amacı ile yapılmıştır. “Yeşil” ya da “çevreci” ürün olarak kabul edilen organik gıda ürünlerinin üretiminde ve pazarlanmasında Yeşil Pazarlamanın temel prensipleri olan sosyal sorumluluk, yönetimde bütünsel yaklaşım ve sürdürülebilirlik ilkeleri benimsenmiştir. Organik tarımın biyoçeşitliliği ve toprak verimliliğini koruma hedefi sürdürülebilir kalkınma tanımında belirtilen gelecek nesillerin kendi ihtiyaçlarını karşılama olanaklarının teminat altına alınmasını sağlamaktadır. Ayrıca organik tarım ürünlerinin üretimi ve pazarlanmasındaki tüm aşamaların çeşitli sertifikasyon şirketleri tarafından sıkı bir şekilde denetlenmesi ve kontrol edilmesi ve bu süreçlerde insan sağlığı ve çevre için zararlı olabilecek tüm unsurların, örneğin kimyasal ve sentetik girdilerin kullanımının yasaklanmış olması organik ürünlerin pazarlanmasında bütünsel bir yönetim yaklaşımının benimsendiğini göstermektedir. Buna ilaveten küçük çiftçilerin desteklenmesi ve bölgesel kalkınmanın hedeflenmesi gibi amaçlar yeşil pazarlamadaki sosyal sorumluluk ilkesiyle örtüşmektedir. İç pazardaki organik gıda tüketiminin arttırılması Türk tüketicisinin daha az kimyasal kullanılmış ve daha sağlıklı ürünleri tüketme şansı elde edebilmesi, tarım arazilerindeki toprak verimliliğinin ve üretimde sürdürülebilirliğin korunması açılarından ve ekonomik yönden, Türkiye’nin organik gıda sektöründe dış pazardaki başarısını sürdürebilmesi için büyük önem taşımaktadır. Çalışmanın iç pazardaki tüketici profilinin ve tüketimle ilişkili içsel ve dışsal faktörlerin belirlenmesini sağlayarak sektörün gelişimine katkıda bulunacağı düşünülmektedir ANAHTAR KELİMELER: Organik gıda pazarlaması, sürdürülebilir pazarlama, yeşil pazarlama, çevreci pazarlama, tüketici davranışı ABSTRACT This study aims at determining the profile of current and potential organic food consumers in Turkey and identifying the factors that may influence the consumers’ attitude and behaviour towards the consumption of organic produce. Organic agriculture takes the fundamental principles of Green Marketing, which are social responsibility, a holistic approach to management and sustainability as a basis in its production process and marketing applications. Hence, organic food products are considered as green products: the aim of protecting the soil’s productivity and biodiversity enables the fulfillment of the basic description of sustainable development, which is “meeting the needs of the present without compromising the ability of future generations to meet their own needs”. In addition to this, the fact that all the stages of the production process in organic production are audited and certified and the use of synthetic chemicals is strictly prohibited to avoid their dangerous effects on human health and the environment indicates that a holistic approach to management has been adopted. Also, the aim of supporting small farmers and regional development meets the principle of social responsibility in Green Marketing. Hence, it is claimed that the increase in the consumption of organic produce in the domestic market will not only facilitate the consumption of healthier food items but also contribute to the protection of soil productivity and sustainability in production. In addition to these, it will also help retaining and improving Turkey’s competitive edge in the export of organic produce to international markets . Therefore, by determining the internal and external factors that are related to the consumption of organic produce in the domestic market, it is believed that this study will contribute to the development of the sector and to the fulfillment of the goal of sustainable development. KEY WORDS: Marketing of organic produce, sustainable marketing, green marketing, environmental marketing, consumer behavior