1958 ve 1970 istikrar programlarının karşılaştırılması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2006

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Özcan Baş

Danışman: TİĞİNÇE OKTAR

Özet:

Tezim beş bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde istikrar politikalarının kapsamı, amaçları, araçları, çeşitleri ve ekonomik istikrarsızlığın nedenleri açıklanmıştır. Çalışmanın ikinci bölümüne “1950’ye Kadar Türkiye Ekonomisi” başlığı verilmiştir. Bu bölümün ilk kısmında “Cumhuriyet’in Osmanlı’dan Devraldığı Ekonomik Yapı” incelenmiştir. Daha sonraki kısımlar izlenen ekonomik politikalara göre sınıflandırılmıştır. Birinci kısımda, liberal politikaların izlendiği 1923-1929 dönemi; ikinci kısımda, Türk ekonomisine devletin yön verdiği 1930-1939 yıllar ve II. Dünya Savaşı dönemi ve son kısımda, Demokrat Parti’nin 1954’e kadar izlemiş olduğu özel girişimci ve liberal düzene geçiş hazırlıklarının olduğu 1946-1950 dönemi ele alınmıştır. “1950-1958 Dönemi Türkiye’nin Ekonomisi” başlığını taşıyan üçüncü bölümde dönemin ekonomik yapısı, dönemin ekonomik kararları ve 1958 istikrar kararlarının içeriği anlatılmıştır. Demokrat Parti iktisat politikaları iki farklı safhada gelişmişti. Birinci safha 1950-1954 yılları arasını kapsar. Bu dönemde devlet liberal politikalar izleşmişti. İkinci safha devletçi uygulamaların olduğu 1954-1960 yılları arasını kapsar. Demokrat Parti Hükümetlerinin hem liberal yapıya uygun aldığı kararlar, hem de 1954’ten sonra ekonominin darboğaza girmesi üzerine devalüasyonu ikame etmek için aldığı kararlar bu bölümde anlatılmıştır. Demokrat Parti hükümetlerinin uyguladığı ekonomik kalkınma stratejileri ana hatlarıyla verilmeye çalışılmıştır. Dördüncü bölüm “1960-1970 Dönemi Türkiye’nin Ekonomisi” başlığını taşımaktadır. Bu bölümde Birinci ve İkinci Kalkınma Planları dönemi Türkiye’nin ekonomik yapısı, planların içinde verilen hedeflere uygun alınan ekonomik kararlar ve 9-10 Ağustos 1970 istikrar kararlarının içeriği anlatılmıştır. Beşinci bölümü ise, tezimin asıl amacı olan “4 Ağustos 1958 ve 9-10 Ağustos 1970 İstikrar Programlarının Karşılaştırılması” teşkil etmektedir. Bu bölümde programlar nedenleri, amaçları, uygulanan politikaları, çeşitleri ve uygulama sonuçları yönünden karşılaştırılmıştır.