Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2016
Tezin Dili: İngilizce
Öğrenci: FİLİZ ÇETİN
Danışman: ÇİĞDEM ALABAŞ USLU
Özet:HEURISTIC SOLUTION TO THE PRODUCT TARGETING PROBLEM BASED ON MATHEMATICAL PROGAMMING Müşterinin yaşam döngüsünü yönetmek firmalar için oldukça önemli bir süreç haline gelmiştir. Bu sürecin yönetilmesi noktasındaki bir strateji de farklı promosyon kampanyaları önermektir. Bu kampanyaların oluşturulmasında cevabı bulunması gereken en önemli soru ise "Karlılığı artırmak için hangi müşteriye, hangi hedefli ürünlerin pazarlaması yapılmalıdır?" olmaktadır. Bu çalışma, yukarıda bahsi geçen soruya yanıt aramak için yapılmıştır. Bu problem özellikle sınırlı bütçe ve asgari bir satış hedefinde daha da önem arzetmektedir. Problemin NP-zorluğundan dolayı yöneylem araştırması açısından da dikkate değerdir. Bunun için ürün hedefleme problemine sezgisel yaklaşımda bulunulmuş ve matematiksel programlama önerilmiştir. Önerilen yaklaşım problemi iki aşamada çözmektedir: Birincisi, sezgisel kurallarla hangi ürünlerin kampanyaya dahil edileceğinin belirlenmesi, ikincisi ise bu ürünlerin müşterilere optimum şekilde dağıtılmasıdır. Bunlara ek olarak, tabu arama algoritması da probleme uygulanmıştır. Tabu aramanın başlangıç çözümü, bu çalışmada önerilen matematiksel programlama temelli yaklaşımlardan alınmıştır. Tabu arama algoritması kullanılmasının ana sebebi ve motivasyon kaynağı da daha iyi kar maksimizasyonu aramaktır. Önerilen yaklaşımlarda problemin iki alt probleme bölünmesinin temel faydası, büyük boyutlu problemlerin etkin ve verimli bir şekilde çözülebilir hale getirilmesidir. Tüm önerilen sezgisel ve tabu arama algoritmaları öncelikle literatürdeki veri kümeleri üzerinde test edilmiştir. Daha sonra çok büyük boyutlu problemleri çözme kabiliyetini göstermek için yeni test problemleri oluşturulmuş ve gerçek yaşam problemlerine uygulanabilirliliği gösterilmiştir. Yapılan deneysel çalışmalarla, önerilen yaklaşımların literatürdeki mevcut yaklaşımlara göre de daha üstün sonuçlar elde ettiği gösterilmiştir. Sektörel açıdan bakıldığında bu sezgisel yöntemlerin firmaların optimum karını artırmaya yönelik güçlü bir araç olduğu görülebilir. ABSTRACT HEURISTIC SOLUTION TO THE PRODUCT TARGETING PROBLEM BASED ON MATHEMATICAL PROGAMMING Maintaining customer lifetime longevity is a crucial issue for companies. One of the strategies for dealing with this issue is to offer different promotion campaigns. Planning these campaigns creates a problem: Which targeted products in the campaign should be offered to which customers in order to maximize profit? This problem becomes vitally important under the conditions of a limited budget and a lower bound on sales target of each product. It is also remarkable from the operational research perspective because of its NP-hardness. This study mainly investigates solutions to these questions. For this purpose, heuristic approaches to the product targeting problem based on mathematical programming are suggested. The proposed approaches solve the problem in two parts: first, determine the products to be included in a campaign using heuristic rules and second, distribute these products to the customers optimally. Moreover, a tabu search algorithm is also applied to the problem. The initial solution of the tabu search is taken from the results of the mathematical programming based approaches proposed in this study. The main motivation of using tabu search algorithm is to find better profits. Main advantage of the proposed approaches by dividing the problem into two sub-problems is to make very large-sized instances solvable effectively and efficiently. All the suggested heuristics and tabu search algorithm are firstly tested on the data sets from the literature. Then, new test problems are generated to show the capability of solving very large sized problems and their potential for practical applications is verified. Computational results also confirm that these approaches generate superior solutions to the problem in comparison with existing methods in the literature. From the business perspective, the heuristics proposed in this study can be viewed as a strong tool to increase optimal profit of the firms.