Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Une Samyte
Danışman: AHMET KANLIDERE
Özet:Mir İslama (1912-1914), Türkiye’de detaylı olarak araştırılmamış bir dergidir. Bu derginin ilginç tarafları, Rusya’da ilk ilmi İslam araştırmaları dergisi olması ve aynı zamanda siyasî fikri taşımakta olmasıdır. İmparatorluk Doğubilimleri Derneği’nin yayın organı olarak St. Peterburg’ta çıkan bu dergi, iki farklı editörlük dönemi yaşayıp ilk döneminde V.V. Barthold’un editörlüğünde ilmi yönü izlemiştir, fakat sonra gelen D.M. Pozdneyev’in editörlük dönrminde siyasi yönü daha baskındır (dolayısıyla ilmî tarafı zayıf kalmıştır). Derginin fikri altında yatan siyasî amaçlarından dolayı, dergide İslam karşıtlığı hissedilebilmektedir. İdeallerine sadık bir bilim adamı olarak Barthold siyasî amaçlara uymazken, İslam arastırmaları ile doğrudan ilgisi olmayan D.M. Pozdneyev hükümetin aracının rolünü üstlenerek bu amaçlara sadık kalmaktadır. Türkçede mevcut araştırmalar derginin farklı kısımlarına değinmektedir: Dergideki Medrese ve Mektep sorunları üzerinde hazırlanan bir makale ve derginin kısa genel değerlendirme makalesi mevcuttur. Yurt dışında Mir İslama üzerinde farklı konularla alakalı birkaç oldukça kapsamlı makale çıkmıştır. Mir İslama, Türk milliyetçiliğinin doğuşunun araştırılması için zengin bir kaynak olmakla beraber içeriği Türkiye’nin akademik camiası için hala bir muammadır. Bu çalışma, hem ilmi hem Rusya’nın siyasî bakış açılarından derginin detaylı değerlendirilmesini ve makalelerinin sınıflandırılmasıyla ve kritik değerlendirilmesiyle bilimsel kaynak olarak hizmet etmeyi amaçlamaktadır. Anahtar Kelimeler: Mir İslama, Rusya’da İslam araştırmaları, Rusya’da Oryantalizm, Rusya Müslümanları, Türk birliği, Ceditçilik. ABSTRACT Mir İslama (1912-1914) is a journal that has not been yet studied in detail in Turkey. The interesting side is that this journal being the first scientific Journal of Islamology in the Russian Empire, also carried a political idea. Issued as the journal of Imperial Oriental Society in St. Petersburg followed two different phases: as a scientific journal directed by V.V. Barthold and as a journal having a dominant political side (as its scientific features startred to decline) while directed by D.M. Pozdneyev. Due to the political aims underlying the idea of the journal, anti-Islamizm may be felt in the journal in some cases. While Barthold, being a researcher loyal to his principles did not quite comply with the political aims, Pozdneyev takes on the role of the instrument of the Empire and stays loyal to the political aims. The papers on the journal in Turkish are concerned in the different issues within the journal. There is an article concerning the issue of the Maktab and Madrasa in the journal an also an article providing short general knowledge in relation to the journal. There are several comprehensive articles on Mir İslama connected with different topics conducted by the authors having worked on this journal abroad. Mir İslama is an excellent mean of investigation on the period of formation of Turkic nationalism and at the same time the contents of the journal is still not open to the academic society. The aim of this thesis is to present a detailed evaluation of the journal from both: the scientific and missionary point of view and to serve as a source with the critical review and evaluation of the articles. Key words: Mir Islama, Islamic studies in Russia, Oriental Studies in Russia, The Muslims of Russia, pan-Turkism, Jadidizm