Astım hastalarında statin kullanımının hava yolu inflamasyon ve yeniden yapılanma belirteçleri ile astım kliniği üzerine etkisi


Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Dahili Tıp Bilimleri Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2011

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ŞEHNAZ OLGUN TANDOĞDU

Danışman: BERRİN CEYHAN

Özet:

Giriş: Astım kronik hava yolu inflamasyonu ve bunun bir sonucu olarak hava yolunda gelişen yeniden yapılanma ile seyreden bir hastalıktır. Amaç: Astım tanısı olan olgularda, statin kulanımının hava yolu inflamasyon ve yeniden yapılanmasında rol oynayan hücresel ve inflamatuar belirteçler ile astım kliniği üzerine olan etkisinin araştırılması hedeflenmiştir. Metod: Hastanemizde astım tanısı ile izlenen LDL ≥ 130mg/dL olarak saptanan 25 hasta ve bunlar ile cinsiyet ve yaş eşdeğer olan LDL < 130mg/dL olan 26 hasta çalışmaya alındı. Başlangıçta olgulara solunum fonksiyon testi ( SFT) yapılarak ardından metakolin ile bronş provokasyon testi, periferik yayma ile eosinofili oranı, kanda total IgE ve spesifik IgE alt gruplarına bakıldı, cilt allerji testi, balgam indüksiyonu uygulanarak Astım Kontrol Anketi (ACQ) ve Astım Yaşam Kalitesi Anketi (AQLQ) dolduruldu. Bu değerler 0. gün olarak kaydedilerek LDL ≥ 130mg/dL olan 25 hastaya Rosuvastatin 40 mg tb günde 1 defa almakta oldukları mevcut tedaviye 8 hafta boyunca eklendi , diğer 26 astımlı hasta ise kontrol grubu olarak mevcut tedavi ile 8 hafta izlendi. 8. hafta sonunda olgulara tekrar aynı incelemeler yapıldı. Hastalardan alınan indükte balgam süpernatantında ELİSA yöntemi ile inflamsyon belirteçleri olarak IL-2,IL-4, IL-5,IL-6,IL-8,IL-10, TNF-alfa ve bronş yeniden yapılanmasını gösteren VEGF bakıldı. 8. hafta sonundaki değerler başlangıç değerleri ile karşılaştırıldı. Bulgular: Statin kullanan hasta grubunda 8. hafta kontrolde SFT parametrelerinden (başlangıç: 3.51± 0.4 – 8. hafta 4.1±0.4, p<0.05) ve MEF (% beklenen) (başlangıç: 63.6±7.8 – 8. Hafta: 74.6±8.4, p<0.0001) değerlerinde artış, periferik eosinofil oranında azalma (başlangıç:%3.7±1.2 – 8. Hafta: %2.2±1.1, p:0.0001), total IgE (başlangıç: 215.3±334 – 8. Hafta: 182.6±320, p<0.01) ve pozitif spesifik IgE allerjen sayısında (başlangıç: 1.1±1.3 – 8.hafta:0.8±0.9, p<0.04) düşüş ve indüklenmiş balgam örneklerinde IL6 ile (başlangıç: 18.7±23.4 – 8. Hafta: 9.9±37.2, p<0.000), TNF-alfa’da (başlangıç: 0.91∓ 1.1− 8. hafta: 0.22∓0.7, p<0.000) düşüş istatistiksel anlamlı düzeyde bulundu. Statin kullanmayan hastalarda sadece VEGF düzeylerinde anlamlı düzeyde artış gözlenmiştir (başlangıç:0 – 8. Hafta: 18.3±63, p<0.04). Astım kontrol anketi (ACQ) ve astım yaşam kalitesi anketi (AQLQ)’da 8. hafta sonunda anlamlı değişim olmamıştır. Sonuç: Statin kullanan astım hastalarında solunum fonksiyon testi parametrelerinden MEF(% beklenen), MEF (L/sn) ve FEV1/FVC (%)’de artış, balgam süpernatantında IL-6 ve TNF-alfa düzeylerinde azalma saptanmış, statin kullanmayanlarda ise VEGF düzeyleri istatiksel olarak anlamlı artış saptanmıştır. Mevcut bulgular statin kullanımı ile astımlı hastaların hava yolunda temel inflamatuar belirteçlerde baskılanma meydana gelirken solunum fonksiyon testi parametrelerinin de düzeldiğini göstermektedir, ancak anjiogeneze karşı stabilize edici etkisi varken semptomlar üzerine etkisi olmamıştır. Klinik olarak anlamlı sonuçların ortaya çıkması için daha fazla hasta üzerinde ve uzun süreli randomize kontrollü çalışmalara ihtiyaç vardır.