Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Ayşe Vural
Danışman: HASAN HACAK
Özet:Muhammed Âbid el-Câbirî ( v. 2010) son dönemde İslam düşüncesi hakkında birçok eser ortaya koymuş önemli mütefekkirlerden birisidir. İslam-Arap düşüncesini eleştirel gözle yeniden okuyan Câbirî, İslam düşüncesinin geçirdiği düşünsel ve sosyal buhranları incelemeye ve nedenlerini ortaya koymaya çalışmıştır. Câbirî’nin İslam kültür mirasını okuma biçimini, geleneğe yönelik eleştirilerini ve İslami ilimlerdeki bilgi teorisine yönelik tespit ve değerlendirmelerini anlamak, çağdaş İslam dünyasının problemlerini anlamaya yardımcı olacaktır. Bu çalışma, onun İslam düşüncesinin şekillenmesinde etkili olduğunu ifade ettiği bilgi sistemlerini ve bu bilgi sistemlerinin (özellikle beyâni bilgi sisteminin) Fıkıh ilmi ile ilgisini ele almaktadır. Bu amaçla icma, kıyas ve maslahat konuları Câbirî ilgili eserleri çerçevesinde ele alınmıştır. Bu bağlamda icma ve kıyas delilinin tanımı, otoritesi, bilgi değeri, illet-ta’lil problematiği, hükümlerin maslahat ekseninde anlaşılma çabası ve yeni bir içtihad anlayışı ile gerçekleşecek olan yeniden yapılanmaya dair belli başlı meselelere yer verilmiştir. -------------------- Jabri is one of the most important thinkers who has produced many works about Islamic-Arab thoughts critically, examined intellectual and social crisis of Islamic thought and tried to explain the reasons for this. Understanding of Jabri’s reading of Islamic cultural heritage, his criticism of tradition, and his determination and assessment of knowledge theory in Islamic sciences. This study deals with the information systems that he stated to be effective in shaping Islamic thought and the relation of these information systems with the science of fiqh. For this purpose, issues of ijmaa’ (consensus), qiyaasus (analogy) and maslahah(benefit) were handled within the framework of Jabri’s related works. In this context, the definition of ijmaa’ and qiyaasus evidence, and their authority, value of knowledge, the problematic of illah (effective cause)- deduction, the effort to understand of the ahkaam (rulings) within the context of maslahah and certain issues about reconstruction which are realized with a new understanding of jurisprudence are discussed in this study.