Ulnar tuzak nöropati tanısında ultrasonografinin geçerliliği, güvenilirliği ve nörofizyolojik tanı yöntemleri ile korelasyonu


Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2013

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Demet Öztürk

Danışman: İLKER YAĞCI

Özet:

Dirsekte ulnar nöropati (DUN) karpal tünel sendromundan sonra üst ekstremitede en sık görülen tuzak nöropatidir. DUN’da klinik bulgular ile tuzaklanmanın olduğu bölgenin ve etiyolojinin belirlenmesi her zaman mümkün değildir. Tuzak nöropati tanısında ve lokalizasyonu belirlemede elektrofizyolojik yöntemler en sık kullanılan tanısal yöntemler olmakla birlikte son yıllarda kas iskelet sistemi ultrasonografisi ön plana çıkmaktadır. Bu çalışmada klinik olarak ulnar tuzak nöropatisi olan hastalar üzerinde elektrofizyolojik yöntemler ile ultrasonografinin tanısal değerinin karşılaştırılması amaçlanmıştır. Marmara Üniversitesi Hastanesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Polikliniğine başvuran hastalardan DUN ön tanısı alanlar ve sağlıklı kontroller çalışmaya dahil edildi. Olası DUN tanılı ve kontrol grubu olan toplam 60 hasta klinik bulgulardan habersiz elektrofizyolojik ve ultrasonografik incelemeler yapılmak üzere 2. ve 3. araştırmacılara yönlendirildi. Bütün hastaların bilateral üst ekstremitesine yönelik sinir iletim çalışmaları ve ulnar sinir santimleme çalışmaları yapıldı. Ultrasonografi ile bilateral ulnar ve median sinirin psiform, ulnar sinirin arterinden ayrıldığı nokta, medial epikondil (ME) 6 cm, 4 cm, 2 cm distali, ME hizası ve ME 2 cm, 4 cm, 6 cm ve 8 cm proksimalinden hasta supin pozisyonda, omuz 90 derece abduksiyonda, dirsek 90 derece fleksiyonda iken kesitsel alan ölçümleri yapıldı. Altmış hastanın 36 tanesinin DUN, 20 tanesinin kontrol grubuna ait olduğu görülürken 3 DUN tanılı hastada beraberinde radikülopati, 1 hastada polinöropati saptanarak çalışma dışına çıkartıldı. Çalışma 56 katılımcının 91 dirseği ile tamamlandı. DUN tanısı için en güvenilir ultrasonografik parametrenin ulnar sinirin maksimum kesitsel alan ölçümü olduğu saptandı. Bu seviyede DUN grubunda kesitsel alan ölçümü 11,33±3,24 mm2 iken kontrol grubunda bu değer 8,8±2,2 mm2 olarak bulundu (p<0,001). DUN tanısında kas iskelet sistemi ultrasonografisinin duyarlılığı %70,6 iken EMG için %72,5, özgüllük ise ultrasonografi için %75, EMG için %67,5 olarak hesaplandı. Ultrasonografi ve EMG DUN tanısında benzer duyarlılık ve özgüllüğe sahip olmakla birlikte bu iki tanı yönteminin birbirine alternatif değil tamamlayıcı olduğunu düşünmekteyiz. Anahtar kelimeler:Dirsekte ulnar nöropati, Ultrason, Elektrofizyoloji ABSTRACT Ulnar neuropathy at the elbow (UNE) is the most common neuropathy after carpal tunnel syndrome in the upper extremity. It is not possible to determine the exact etiology and place of entrapment with clinical diagnosis. Electrophysiological studies (EMG) are commonly used for this purpose, however musculoskeletal ultrasound (US) has become popular in recent years. The aim of the study was comparing sensitivity and specifity of musculoskeletall ultrasound and electrophysiology in diagnosis of ulnar nerve entrapment at the elbow. 36 patients with clinical ulnar nerve entrapment and 20 healthy control were enrolled to study who were referred to the Marmara University Physical Medicine and Rehabilitation outpatient clinic. The US and EMG were performed by researchers who were blind to clinical data. In EMG nerve conduction studies of median and ulnar nevre and also inching studies of ulnar nerves were assessed. Bilateral median and ulnar nerve cross-sectional areas (CSA) were measured by US in psiform, forearm, 6, 4 and 2 cm distal to medial epicondyle (ME), ME, 2, 4 and 6 cm proximal to ME while the patient was in supine position with the 900 shoulder abduction and 900 elbow flexion. Thirty six of patients with UNE and 20 controll subjects were enrolled to the study. Four patients UNE were excluded because of diagnosing with radiculopathy, polyneuropathy. The most reliable US finding for diagnosing UNE was maximum CSA of the ulnar nevre. The study was completed with 91 elbows of totally 56 participtants. The CSA of UNE group was 11.33±3.24 vs 8.8±2.2 for healthy controls (p<0.001). The sensitivity was 70.6% for US and 72.5% for EMG. The specifity was 75% for US and 67.5% for EMG. US and EMG has similar sensitivity and specifity in diagnosing UNE. These two tools should considered complementary but not alternative. Key words: Ulnar neuropathy at the elbow, Ultrasonography, Electromyography