Rekabet-kapitalist düzenleme gereksinimi ve Türkiye’de 1990 sonrası uygulamaları : elektrik enerjisi piyasası örneği


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: İlknur Yeşim Dinçel

Danışman: UĞUR SELÇUK AKALIN

Özet:

Bu çalışmada, düzenleme ve rekabet olgusu kavramsal ve kuramsal bağlamda çeşitli noktalardan açıklanarak, Türkiye Ekonomisi’nde rekabetçi piyasaların oluşum süreci ve düzenleme geçmişi incelenmiştir. Cumhuriyet döneminin başından itibaren piyasa oluşum aşamaları, düzenleyici müdahalelerin gerekliliğine giden süreç, bağımsız düzenleyici kurumların oluşturulması ve 1980 sonrası değişen global iktisadî politikalar sonrası kurumların iktisadî hayattaki rolü irdelenmiştir. Anlatılanların somutlaştırılması amacıyla; Türkiye enerji piyasalarından elektrik enerjisi piyasasına odaklanılmış, Türkiye’de elektrik üretiminin başlangıcından bugüne kadar olan süreç adım adım incelenmiştir. Piyasanın günümüzdeki durumu veriler ışığında analiz edilerek, Türkiye elektrik piyasasındaki rekabetin şekli ile düzenleyici kurum olan Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun aktif faaliyetleri ve düzenlemeleri anlatılmıştır. Son olarak piyasadaki aksak ve çarpık durumlara vurgu yapılarak çeşitli politika önerileri geliştirilmiştir. -------------------- In this study, the phenomenon of regulation and competition is explained from various points in the conceptual and theoretical context, the formation process of competitive markets and regulation history of regulation in Turkish Economy. At the beginning of the Republic of Turkey, the stages of market formation, the process leading to the necessity of regulatory interventions, the establishment of independent regulatory institutions and the role of institutions in the economic life after the changing global economic policies after 1980 were examined. For the purposes of embodying; in Turkey's electricity market focused on from the start of electricity production in Turkey, were examined step by step process to date. the current situation is analyzed with market data, Turkey's electricity market in the shape of regulatory agencies, which the Energy Market Regulatory Authority's active operations and regulations are explained. Finally, various policy recommendations have been developed with an emphasis on defective and distorted situations in the market.