Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Tuğba Tan
Danışman: AHMET KARATAŞ
Özet:Bu çalışmada Fahreddîn-i Irâkî’nin (ö. 688/1289) Lemeât isimli eseri ile İbnü’l-Arabî’nin (ö. 638/1240) Istılâhâtu’s-sûfiyye’sinin Seyyid Mehmed Hâkim Efendi tarafından yapılan tercümeleri dil ve içerik açısından incelenmiştir. XVIII. yüzyıl Türk edebiyatının çok yönlü bir temsilcisi olan Seyyid Mehmed Hâkim Efendi’nin tercümeleri, eserlerde yer alan manzum ve mensur unsurları Türkçe’ye manzum bir şekilde aktarması dolayısıyla edebiyat tarihi açısından dikkat çekicidir. Çalışmada gösterdiğimiz üzere Hâkim’in Lemeât tercümesi ile kendinden önce yapılan İnce Bedreddin’in Lemeât tercümesi arasında benzerlikler bulunmaktadır. İbnü’l-Arabî’nin Istılâhât’ı Türk edebiyatı tarihinde tercüme konusu edilmemesine karşılık Hâkim, İbnü’l-Arabî ile arasındaki tasavvufî bağ sebebiyle eseri tercüme etmiştir. Bu çalışmada Hâkim’in hayatı, eserleri ve edebî kişiliği hakkındaki bilgiler değerlendirilmiş, Lemeât ve Istılâhâtu’s-sûfiyye şekil ve içerik açısından incelenmiş, Hâkim’in tercümelerindeki dil ve üslup özellikleri tespit edilmiş, eserlerin yazma nüshaları hakkında bilgi aktarılmış ve transkripsiyonu yapılarak metinlerde yer alan Arapça ve Farsça ibârelerin Türkçe karşılıkları verilmiş ve kaynakları belirtilmiştir. -------------------- This study examines Seyyid Mehmed Hākim's translations of Fakhr al-Dīn ‘Irāqī's (d. 688/1289) Lama'āt and Ibn al-Arabī's (d. 638/1240) Istilāhāt in terms of language and content. Hākim, as a well-educated Ottoman bureaucrat, is a versatile person in Turkish literature in the 18th century. His translations are remarkable in a literary sense with regard to his conceptual framework and poetic manner of original texts. The first translation of Lama'āt in the Turkish literature belongs to Ince Badr al-Dīn and Hākim referred Ince Badr al-Dīn's translation in his work without mentioning his name. As this study illustrates, there are similarities between Hākim's translation of Lama'āt and Ince Badr al-Dīn's translation of Lama'āt in the 15th century. Despite Ibn al-Arabī's Istilāhāt is not the subject of translation in the history of Turkish literature, Hākim translated Istilāhāt due to his mystical connection of Ibn al-Arabī. This study gives information about Hākim's life, works and literary personality and examines Lama'āt and Istilāhāt in terms of form and content. Furthermore, in this study, the language and stylistic features of Hākim's translations are determined and information about his manuscripts is given. Then, transcriptions of the manuscripts are prepared, Arabic and Persian samples in the texts are translated and their references are provided.