Zafer-Name-i Emir Temür (1A-50B varaklar) (inceleme-metin-dizin)


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2007

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Ayşe Kik

Danışman: GÜLŞEN SEYHAN ALIŞIK

Özet:

Zafer-nâme’nin Çağataycaya yapılan tercümesini konu alan bu eser; giriş, transkripsiyonlu metin ve dizin bölümlerinden oluşmaktadır. Giriş bölümümde sekiz alt başlık bulunmaktadır: 1. Timür’ün hayatı ve dönemin siyasi tarihi hakkında bilgi verilmiştir. 2. Şerafe’d-dîn ‘Alî Yezdî’nin hayatı ve eserlerine anlatılarak, onun şair ve tarihçi tarafından bahsedilmiştir. 3. Zafer-nâme adlı eserin yazılış sebebi, tarihi, içeriği ve tercümelerini kapsar. 4. Tercüme-i Zafer-nâme’nin yazmaları ve özellikleri anlatılır. 5. Tez konumuzu oluşturan Tercüme-i Zafer-nâme’nin konu başlıkları verilir. 6. Gramer notlarında eserin söz varlığı ve ses değişmeleri anlatılır. 7. Şekil bilgisi bölümünde, Çağatay Türkçesinde de mevcut olan ve çalışmamızda da dikkatimizi çeken ek uyumsuzluğu konusuna değinilerek, isim çekim ekleri hakkında açıklamalarda bulunuldu. Metin kısmında, yazmanın transkripsiyonu yapılmıştır. Varak numaraları [ ], sayfa numaraları ise üst simge olarak ( ) içine alınmıştır. Transkripsiyon yaparken metin içinde iki farklı şekilde yazılmış olan kelimeler aynen bırakılmış, yanlış yazılmış olduğunu düşündüğümüz kelimeler dipnot olarak belirtilmiştir. Eksik yazıldığını düşündüğümüz kelime veya harfler ise < > içine alınmıştır. Her ne kadar bazı kelimelerde bulunan harfler açık bir şekilde görülebilse de bu kelimelere bir anlam veremediğimiz yada okuyamadığımız durumlarda kelimeyi Arap harfli olarak vermeyi uygun bulduk. Dizin bölümünde bulunan Arapça ibareler ve ayetler dizininde, ibarelerin bulabildiğimiz anlamlarını dipnot şeklinde vererek; kim ve neresi olduğunu bulamadığımız, ancak metinden kişi ve yer adı olduğunu anlayabildiğimiz adların karşılarını boş bıraktık. Dizini alınmış sözlükte ise; kelimelerin hangi dile ait olduğu ve anlamları verilerek, ses değişimine uğramış kelimeler → işareti ile birbirlerine gönderilerek bu değişimlere dikkat çekilmiştir. Kelimelerin yalın ya da çekimli hallerinin geçtikleri yerler madde başı altında alfabetik olarak sıralandırılmıştır. ABSTRACT This written work, which is a study of the translation of Zafer-name made in Chagatay language, consists of introduction, text with transpscription and index. There are eight sub-headings in the introduction section. 1. Information is given about Timur’s life and history of politics of the time. 2. Seraffeddin Ali Yezdi’s life and written works have been told by mentioning his poetry and historian sides. 3. It includes the reason for writing Zafer-name, its history, contents and translations. 4. Tercüme-i Zafer-name’s manuscripts and features are told. 5. Headings of Tercüme-i Zafer-name that is our thesis subject are given. 6. The presence of speeches and sound changes are given in the grammar notes. 7. In the morphology section, we explain noun endings by telling the lack of appendix harmony which exists in the Chagatay language and which attracts our attention during our studies. In the text part, the manuscript is transcribed. Sheet numbers are put into [ ], page numbers are used in ( ) as upper symbol. Manuscript transcription has been made in the text section. While making transcription the words that are written in two different way in the text are left the same, the words that we think are written erroneously are stated in the footnote.The words or letters which are thought to be written incomplete are used in < >. Even if some letters in some words are seen clearly we found it suitable to give it in Arabic when we thought them meaningless or couldn’t read well. The meanings of the Arabic sentences and verses of Quran that could be found were given in the footnote, however we left the places blank which we couldn’t find who or where they were but we inferred from the text to be names of people and places. In the dictionary of which index is taken, the meanings and language of the words are given, the words with sound changes are shown → and so attention is drawn to these changes. The morphemes and endings ( where used ) of the words are given in alphabetical order.