Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Cerrahi Tıp Bilimleri Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: NARMİN GARİBOVA
Danışman: Ahmet Tevfik Yoldemir
Özet:Giriş ve amaç: Menopoz kadında over aktivitesinin yitirilmesi sonucunda menstrüasyonun kalıcı olarark sonlanmasıdır. Yaşayan her kadın için fizyolojik, doğal olmasına karşın oluşturacağı sonuçlar açısından patolojik kabul edilmelidir. Menopozal ve postmenopozal kadın, sıklıkla menopoza bağlı fizyopatolojik değişiklikler veya sıklıkla depresyon ya da evlilik problemleri yüzünden seksüel istekte azalma, yetersiz ve geç uyarılma, orgazma ulaşmada güçlük, orgazmik kasılmalar ve orgazm yoğunluğunda azalma, disparoni, cinsel ilişki sıklığında azalma ve seksüel aktivitede üriner inkontinans gibi sorunlar yaşayabilir. Kadınlarda cinsel fonksiyon bir çok değişken, çok yönlü çeşitli anatomik, fizyolojik, psikolojik, emosyonel, kişilerarası bileşenleri içeren bir süreçtir. Cinsel disfonksiyon, fizyolojik, biyolojik, psikolojik, sosyal ve kültürel bileşenleri olan çok yönlü bir sağlık sorunudur. Cinsel Fonksiyon Bozuklukları (CFB); insandaki cinsel yanıt döngüsünün istek, uyarılma ve orgazm evrelerindeki fizyolojik süreçlerden birinde oluşan aksamaya bağlı olarak gelişen bozukluklardır. Kadın cinsel fonksiyon bozukluğu yaşa bağımlı, progresif ve kadınların % 30-50’sini ilgilendiren, yaşam kalitesini olumsuz etkileyen ve depresyona sebep olabilen multifaktoriyel bir sorundur. Çalışmamızda Türk populasyonunda postmenopozal kadınlarda cinsel disfonksiyon prevalansını saptamayı ve cinsel disfonksiyonun depresyonla olan ilişkisini belirlemeyi amaçladık. Gereç ve yöntem: Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim dalı menopoz ve jinekoloji polikliniklerine baş vuran 50-70 yaş arası 200 postmenopozal hastası ve kontrol grubu olarak 30-49 yaş arası 200 premenopozal hastası bu prospektif çalışma için toplandı. 22 pre ve 22 postmenopozal hasta son 2 yıl içinde en az altı ay östrojen +/- progesteron kullanma, kronik gastrointestinal veya renal hastalığı olması, tiroid hastalığı olması, romatoid artirit gibi sistemik enflamatuvar hastalığı olması, anti-hipertansif tedavi alıyor olması, diabetes mellitus olması, POP cerrahisi geçirmiş olması, inkontinans cerrahisi geçirmiş olması gibi nedenlerle çalışma dışı bırakıldı. Cinsel disfonksiyon tanısı FSFI (FSFI<26.5), depresyon tanısı Beck Depresyon Envanteri (BDE 0-10 puan Depresyon yok, 11-17 puan hafif , 18-23 puan orta , 24 ve üzeri ağır şiddetde depresyon) ile konuldu. Demografik özellikleri, fizik müayene ve labaratuar bulguları kayıt edildi. Hastalar ilk görüşmeye geldiklerinde doktor eşliğinde FSFI ve Beck Depresyon Envanteri formlarını doldurdu. Çalışma preospektif olarak yapıldı. v Bulgular: Postmenopozal kadınlarda cinsel disfonksiyon prevalansı %64.6 olarak saptanmıştır. Postmenapozal grupta FSFI toplam skoru ve FSFI alt ölçek faktörlerinin skoru premenapozal gruptan belirgin olarak daha düşük saptanmıştır. Postmenapozal grupta FSFI toplam skoru ve FSFI alt faktör arzu, uyarılma, lubrikasyon, orgasm, doyum, ağrı faktörlerinin skorunda azalma ile korele olarak Beck Depresyon Skorunda artış saptanmıştır. Postmenapozal grupta cinsel disfonksiyon olmayanların %8’de depresyon saptanırken, cinsel disfonksiyon olanların %92’de depresyon saptanmıştır. Meneopozdan geçen süre artdıkça FSFI skorunda azalma ve Beck Depresyon Skorunda artma saptanmıştır. Sonuç: Çalışmamızda üniversite hastanemize başvuran postmenopozal kadınlarda cinsel disfonksiyonun depresyon belirtilerinde artışa sebep olduğu saptanmıştır. Çalışmamız sosyoekonomik düzeyi orta ve alt sınıf kadınların başvurduğu bir 3. Basamak sağlık kuruluşu olduğu için tüm sosyoekonomik sınıflardan kadınların katılacağı çok merkezli toplum bazlı çalışmalar yapılarak sonuçlarımızın doğrulanmasına ihtiyac vardır. Anahtar kelimeler: menopoz, depresyon, cinsel fonksiyon bozukluğu, KCFE, BDE ABSTRACT Aim: Lower sexual function in mid-aged women relates to aging, the menopause, attitudes towards the menopause and aging, body image, chronic diseases, stress, fatigue, drug use and abuse, psychological well-being, partner sexuality, and female sexual activity. Women suffering from depression, as well as those depressed under treatment, display higher sexual dysfunction rates. Depressive status and anxiety are highly prevalent during the female climacteric; some 45% of women attending menopausal clinics are clinically depressed, and 80% of these have a history of depression. Sexual function is lower in postmenopausal women as compared to premenopausal ones, regardless of whether they have significant depression. The menopausal transition, on the other hand, seems a time of increased vulnerability to depression, which may impair sexual function. Despite the aforementioned, links between depression and sexual function are not clearly defi ned. The aim of the present study is to determine the prevalance of sexual dysfunction among Turkish postmenopousal women and to define the association between sexual dysfunction and depression. Material and methods: Two hundred postmenopausal women between the ages of 50-70 years and two hundred premenopausal women between the ages of 30-49 years who applied to Menopause and Gynecology Clinics at Marmara University affiliated Pendik Education and Research Hospital, were included in this prospective survey. 22 postmenopausal and 22 premenopausal patients were excluded from the study because they either took estrogen +/- progesterone medication for at least (6) months within the last 2 years, or had chronic gastrointestinal and kidney disease, thyroid disease, systemic inflammatory disease such as rheumatoid arthritis, or took medication for hypertension, diabetes mellitus, or had previous POP surgery, or had continence surgery for urinary incontinence. Female data included age (years), parity, type of childbirth, menopausal status (pre- or postmenopausal), body mass index, POP grading, blood tests. All patients filled the Female Sexual Function Index (FSFI) and Beck Depression Inventory under the control of doctor. vii Sexual function was assessed using the FSFI. This instrument is composed of 19 questions grouped into six domains: desire, arousal, ubrication, orgasm, satisfaction and dyspareunia. It is used to evaluate female sexual function in the previous 4 weeks. Each question can provide a score varying from 0 to 5. Scores obtained for questions in each domain are summed up and multiplied by a constant factor to provide individual domain scores. The total FSFI score is the sum of scores obtained for each domain. Lower total FSFI scores are indicative of lower sexual function. A FSFI total score of less than 26.5 was suggestive of sexual dysfunction. Depression was evaluated by the Beck Depression Inventory (BDI 0-10 points – no depression, 11-17 points - mild depression, 18-23 points – moderate depression, 24 points and more severe depression). RESULTS: Sexual dysfunction prevalance among postmenopausal women was 64.6 %. Total and scale factor points of FSFI were lower in postmenopausal women than premenopausal women . The decrease in total FSFI score and each score in desire, arousal, lubrication, orgasm, satisfaction, dyspareunia domains of FSFI were correlated with the increase in the total score of Beck Depression Inventory. Depression was found in 8% of postmenopausal women without sexual dysfunction, but 92% of postmenopausal women with sexual dysfunction. As time since menopause increases , the total FSFI score decreases while the Beck Depression Inventory score rises. Conclusion: According to our survey sexual dysfunction causes increase in depression of postmenopausal women who applied to our university affliated teaching hospital. Since our survey medical center which gave medical care service to women from middle and low socioeconomic classes, our results should be confirmed by a large multi-center survey enrolling women from all different socioeconomic classes. Keywords: Menopause, sexual dysfunction, depression, FSFI, BDI