Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekstil Eğitimi Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2007
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: PINAR KOÇAK
Danışman: Erhan Öner
Özet:ANGORA ELYAFIN ve KARIŞIMLARININ BOYANMASI Bu deneysel çalışmada, açık elyaf formundaki %100 angora ve iplik formundaki %65/25/10 angora/yün/poliamid karışım materyaller, çektirme yöntemine göre tek banyoda, asit ve 1:2 metal kompleks boyarmaddelerle boyanmıştır. İplik formundaki %50/30/20 angora/pamuk/poliamid karışım materyal ise, çektirme metoduna göre iki banyolu boyama yöntemine göre sırasıyla asit ve reaktif boyarmaddelerle boyanmıştır. Buna ek olarak, boyamalarda kullanılan %100 angora elyafın haricinde, tavşanın çeşitli bölgelerinden alınmış (ön, sırt, sağ-sol yanlar) %100 angora elyaf numuneleri de, asit ve 1:2 metal kompleks boyarmaddelerle, çektirme yöntemine göre boyanmıştır. Her bir boyamanın iki kez tekrarlanabilirliği yapılarak işlemin doğruluğu kontrol edilmiştir. Boyamalarda kullanılan asit, 1:2 metal kompleks ve reaktif boyarmaddelerin, zamana karşı % çekim değerleri, boyama çözeltilerindeki boyarmadde miktarlarının UV-Görünür alan spektrofotometresi ile tespiti ve hesaplanma yoluyla araştırılmıştır. Boyanmamış ve boyanmış materyallerin renk ölçümleri, reflektans spektrofotometresinde yapılmıştır. Boyanmamış %100 angora elyafa tek lif incelik testi, boyanmamış ve boyanmış %100 angora elyaf, iplik formundaki %65/25/10 angora/yün/poliamid ve %50/30/20 angora/pamuk/poliamid karışım materyallere mukavemet testleri uygulanmıştır. Sunulan tez çalışması beş bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde çalışmanın amacı anlatılmaktadır. İkinci bölümde; angora ve angora karışımlarının içerdiği yün, poliamid ve pamuk materyallerinin genel özellikleri, karışım materyallerin boyanması ve asit, 1:2 metal kompleks, reaktif boyarmaddelerin özellikleri hakkında bilgi verilmiştir. Üçüncü bölümde; uygulamalarda kullanılan materyaller, boyarmaddeler, kimyasal maddeler, cihazlar, boyama yöntemleri, işlem şartları, boyama diyagramları ve standartlar verilmiştir. Dördüncü bölümde; boyanmamış ve boyanmış materyallere ait spektrofotometrik renk ölçüm değerleri, çekim özelliklerine ait sonuçlar, elyaf ve iplik test sonuçları ve haslık test sonuçları şekil ve tablolar halinde sunulmuştur. Beşinci bölümde ise; tez çalışması sonucunda elde edilen veriler belirtilmiş, tartışılmış ve değerlendirilmiştir. ABSTRACT DYEING OF ANGORA FIBRES AND ITS BLENDS In this experimental study, the original 100 % angora fibres and 65/25/10 % angora/wool/polyamide blend yarns were dyed with the acid and 1:2 metal complex dyestuffs by the exhaustion method in one bath. 50/30/20 % angora/cotton/polyamide blend yarns were also dyed with the acid and reactive dyestuffs by the exhaustion method in two baths respectively. In addition, 100 % angora fibres which were obtained from the different parts of the rabbits (front, back and right-left side) were dyed by the acid and 1:2 metal complex dyestuffs by the exhaustion method in one bath in order to compare the dyeability of these fibres with each other. Each dyeing was carried out three times to control the repeatability of the dyeings. The % exhaustion values of the dyeings with the acid, 1:2 metal complex and reactive dyestuffs were investigated by the measurement of the dye contents in the dye baths using a UV-visible spectrophotometer and the necessary calculations. The colour measurements of the undyed and the dyed materials were carried out using a reflectance spectrophotometer. The single fibre fineness and strength tests for 100 % angora fibre and the breaking strength tests for the undyed and the dyed 65/25/10 % angora/wool/polyamide and 50/30/20 % angora/cotton/polyamide yarns were carried out. This study consists of five chapters. In the first chapter, the aim of the study was explained. In the second chapter, the general properties of angora, wool, polyamide and cotton, the dyeing of blends and the general properties of acid, 1:2 metal complex and reactive dyestuffs were explained. In the third chapter, the materials, the dyestuffs, the chemicals, the equipment, the dyeing methods, the working conditions and the standards used in this work were given in detail. In the fourth chapter, the measured spectorophotometric values, the results from the dye uptake studies, the material strength values, the washing and the rubbing fatsnesses were given in tables and figures. In the fifth chapter, the results obtained from the study were explained and discussed.