Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2005
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Muhammet Yılmaz
Danışman: AHMET ŞİMŞİRGİL
Özet:Tezimize kaynaklık eden Tercüme-i Risâle-i Fenn-i Harb adlı harp sanatına dair eser Konstantin İpsilanti tarafından (1206/1790) tarihinde III. Selim’in isteği ile Fransızca’dan Türkçe’ye çevrilmiştir. Bu araştırmamızda Osmanlı Harp Tarihi ile ilgilenenlere ışık tutmak amacıyla “Tercüme-i Risâle-i Fenn-i Harb” adlı eserin transkripsiyonu yapılmış ve araştırmacıların hizmetine sunulmuştur. Eserin yazarı hakkında kesin bir bilgi olmamakla beraber, Sebastien le Prestre de Vauban veya Bernard Forest de Belidor tarafından yazıldığı belirlenmiştir. III. Selim Dönemi’nde başlatılan Nizâm-ı Cedit yenilikleri çerçevesinde Osmanlı Ordusu’nun savaşlarda aldığı mağlubiyetler sebebiyle orduda yenilik yapma ihtiyacı doğmuş, ve hızlı bir reform süreci başlatılmıştır. Eseri tercüme eden Konstantin İpsilanti yaptığı tercümelerin beğenilmesi üzerine III. Selim tarafından Divan-ı Hümayûn Tercümanlığı görevine getirilmiştir. Risâle-i Fenn-i Harb, İpsilanti’nin tercüme ettiği eserlerin en önemlileri arasında yer almaktadır.Eser tercüme edildikten bir süre sonra Osmanlı İmparatorluğu’nda ki matbaacılık faaliyetinin hızlandığı bir dönemde Raşid Efendi Matbaası’nda bastırılmıştır. Ayrıca dönemin en önemli eğitim kurumlarından birisi olan Mühendishâne-i Berrî-i Hümâyûn’da ders olarak okutulmuştur. Risâle-i Fenn-i Harb adlı eser belli bir mantık silsilesi içerisindedir. Konular ise belirli başlıklar halinde olmayıp, düzensiz olarak verilmiştir. Başta Sipeh-sâlâr olmak üzere orduda görev yapan zâbitlerin görevleri sırasıyla verilmiş ve yapacakları vazifeler ayrıntılarıyla anlatılmıştır. Geçmişten örnekler verilerek daha önce yapılan savaşlarda ne gibi yanlışların yapıldığı üzerinde durulmuş, özellikle Avrupa Orduları bu kıyaslamada önemli bir kaynak oluşturmuştur. İlerleyen bölümlerde ise savaş sırasında dikkat edilecek hususlar başta olmak üzere, ordunun ihtiyaçları detaylı bir şekilde incelenmiş ve bu konuların ne kadar önemli olduğu vurgulanmıştır. ABSTRACT The book “ Tercüme-i Risâle-i Fenn-i Harb” which deals with the main strategies of war and was the main source for this thesis was translated from French into Turkish in 1206-1790 by Constantin Ipsilanti as a result Selim the third’s order. The aim of our research is to enlighten those who are interested in the history of Ottoman War. In order to accomplish this we translated “ Tercüme-i Risâle-i Fenn-i Harb” into Turkish. Although there is no definite evidence about who the author of this work is, it is assumed that it is either Sebastian le Prestre de Vauban or Bernard Forest de Belidor. In wake of defeats suffered by the Ottoman armies, it become necessary to do reforms in the army, therefore a speedy process of reforms were carried out, and this was realized in the period of Selim the third.Selim the third, having appreciated the work of translation done by Konstantin Ipsilant, appointed him to the post of translator.Risâle-i Fenni Harb is one of the most important works.After being translated the work was printed at the print house of Raşit Efendi, and this was coincided with the time when the printing activities were at full speed.At the same time it was used as a course work at Mühendishâne-i Berrî-i Hümâyûn, which was one of the most important educational establishments of the time. The concept of this work is based on a logic. The topics, not being under certain titles, were not presented in order.The duties of all officers , particularly Sipehsalar, were stated in order, and these duties were defined in details. Having given examples from the past, various discussions were carried out regarding the mistakes commited, in this sense the European armies were useful source. In the following chapters, particularly those factors that needs to be considered during times of war, and the needs of the army were dıscussed and their importance was emphasized.