Obsesif kompulsif bozukluğu olan hastaların ailelerine verilen psikoeğitimin ailenin bakım yüküne olan etkisinin değerlendirilmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: BERNA ERSOY ÖZCAN

Danışman: Gül Ünsal

Özet:

Amaç: Araştırmamızın amacı, obsesif kompulsif bozukluğu olan hastaların yakınlarına verilen psikoeğitimin bakım yüküne olan etkisini değerlendirmektir. Gereç ve yöntem: Çalışmamız, İstanbul ilinde Sağlık Bakanlığı’na bağlı bir Eğitim ve Araştırma Hastanesi psikiyatri polikliniğine gelen, obsesif kompulsif bozukluklu (OKB) hasta ile birlikte yaşayan kişilerden, 40 hasta yakını ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma yarı deneysel araştırma düzenlerinden ön test-son test desen yöntemi kullanılmıştır. Çalışmada bir müdahale grubunun üç farklı zamandaki yük puanları karşılaştırılmıştır. Araştırmanın sosyodemografik ve bakım yükü ile ilgili özelliklerini belirlemek amacıyla Kişisel Bilgi Formu, bakım yükünü değerlendirmek amacıyla Zarit Bakıcı Yük Ölçeği (ZBYÖ) formu kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesi için Anova, Shapiro Wilks, varyans analizi, Bonferroni, Student t, Ki-Kare ve Fisher’s Exact testi kullanılmıştır. Bulgular: Uygulanan sekiz oturumluk psikoeğitim sonrasında hasta yakınlarının bakıcı yükünde azalış görülmüştür (p<0.01). Sonuçlar: Ülkemizde obsesif kompulsif bozukluğu olan hastaların yakınlarına yönelik müdahale çalışmalarının çok az olduğu ve bu çalışmaların arttırılması gerektiği düşünülmektedir. Düzenli bir şekilde uzman psikiyatri hemşireleri tarafından yürütülen psikoeğitim uygulamasının yaygınlaştırılması önerilmektedir. -------------------- Objective: The aim of ourstudy is to evaluatethe effect of psychoeducation to families of patients with obsessive compulsive disorder on family burden of care. Material and Method: Our study was conducted with 40 family caregiver sliving together with obssessive compulsive disorder (OCD) patients who referred to the psychiatry clinic of a Training and Research Hospital of the Ministry of Health in Istanbul. The pretest – post test design method which is a quasi-experimental research method was used in the study. The burden scores of an intervention group measured in three different times were compared in the study. Personal Information Form was used in order to determine the sociodemographic and burden of care related features of the study where as Zarit Caregiver Burden Scale (ZCBS) was used for assessing the burden of care. Anova, ShapiroWilks, variance analysis, Bonferroni, Student t, Chi-Square and Fisher’s Exact tests were used in the evaluation of the data. Findings: Following eight sessions of psychoeducation, it was observed that burden of care decreased in family caregivers (p<0.01). Results: It is considered that intervention studies on family caregivers of patients with obsessive compulsive disorder are few in Turkey and need to be enhanced. Wide spread practice of regular psychoeducation by specialized psychiatry nurses is recommended.